[Tổng hợp] Hà Tây, từ quá khứ lại về quá khứ

Thế là từ 1/8/2008, không còn tỉnh Hà Tây nữa.

Vốn xa xưa, không có địa danh Hà Tây, thì giờ không còn Hà Tây, cũng đâu có gì là lạ ?

Thế nhưng, dường như người ta đã quen thuộc với miền đất đó, đến nỗi giờ mất đi, cũng thấy một phần chua xót và cô quạnh.

 

[Chitto]

Địa danh Hà Tây

Thực tế xa xưa không có địa danh Hà Tây. Hà Tây vốn không phải là tên địa danh cổ, không có nghĩa là phía tây của sông nào hết, mà là ghép của đất Hà Đông và Sơn Tây cũ.

Sơn Tây lấy theo tên Chính trấn Sơn Tây, một trong tứ chính trấn (Sơn Tây, Sơn Nam, Kinh Bắc, Hải Đông) của thành Thăng Long. Nhưng đất Sơn Tây xưa rộng lắm, mà đất Sơn Tây thuộc Hà Tây giờ chỉ là một phần thôi.

Trấn Sơn Tây xưa thường được gợi nhớ mang mang qua câu "Xứ đoài mây trắng"

Còn Hà Đông lại cũng là tên mới đặt của vùng đất mang cái tên dân gian là Cầu Đơ dưới thời thuộc Pháp.

Khi nhà Nguyễn đổi tên Thăng Long thành Hà Nội, cái tên đất Cầu Đơ dân dã không đẹp, nên người ta lấy chữ Hà Đông trong một câu của Mạnh Tử nước Tàu từ xưa "Hà Nội hung tắc di kỳ dân ư Hà Đông, chuyển kỳ tức ư Hà Nội" (nghĩa là : Hà Nội bị tai hoạ thì đưa dân về Hà Đông, đưa thóc từ Hà Đông về Hà Nội), mà Hà Đông và Hà Nội đều là địa danh chỉ cả một vùng của Tàu.

Như thế, địa danh Hà Tây mang trong nó cả một phần văn hóa Việt, văn hóa Tàu, lại cả phần người Pháp nữa.

 

[Sói già]

uhm.âu cũng đau lòng con quốc quốc lắm lắm.ông bạn hiền ạ.tôi đơi nài, dân Hà Tây thứ thiệt đã từng rất rất ư là tự hào về cái gọi là mảnh đất bách nghệ,hị hị...mà h đây chúng nó dám hát là.." Hà Nội 2 cửa ngó Thủ Đô" thế có khốn ko cơ chứ.đau hơn hoạn..

 

[likemoon]

Bác hathanh.nhox bức xúc quá , xiem trên TV thấy mấy đồng chí Hà Đông phát biểu: Chúng tôi vô cùng háo hức và náo nức khi được trở thành công dân Hà Nội mà em thấy quá chuối. Iem và những người xung quanh em ( tức là dân Hà Đông ấy ) không có thấy thích thú gì với việc thay đổi tên gọi này...he he...Iem vẫn thích là dân Hà Đông và iem cũng không có ý định sửa bất cứ profile nào thành dân Hà Nội.

Chuyện Hà Đông Việt Nam không phải là Hà Đông trong câu của Nguyễn Du : Sư tử Hà Đông không có mấy người biết nhỉ, làm em đi đâu cũng phải thanh minh : Hà Đông đấy là ở điển tích của Tàu chứ nào phải Hà Đông Việt Nam )

Bác Chitto còn chuyện gì về Hà Đông - Hà Tây nữa không ạ, bác viết tiếp đi, em đang hóng chuyện đây (beer)

 

[vntuyen]

Ngay hôm offline tớ cũng đi Ba Vì - Hà Tây. Cũng biết là đất bách nghệ nhưng mới chiều này mới đọc lại truyền thuyết, mới biết bách nghệ là do Sơn Tinh và Mỵ Nương dạy cho dân làng. Lại thêm cái yểm bùa của Cao Biền bị Sơn Tinh phun nước bọt. Truyện hơi dài dài sợ loãng cái chủ đề của Chitto, với lại chắc các bác biết cả.
Thú vị là đọc truyền thuyết này thấy Sơn Tinh cũng có tinh thần phượt. Ngài cũng đi chu du thiên hạ, nhưng thời ấy thiên hạ cũng vòng vèo miền Bắc mà thôi.

 

[Chitto]

Đất Hà Tây có núi cao, có sông dài, có đầm hồ rộng, có hang động sâu, có đồng ruộng mênh mang. Hà Tây có lịch sử lâu dài với những ngôi làng cổ, những vị anh hùng dân tộc, những di tích ngàn xưa rải rác khắp nơi thể hiện nền văn minh lúa nước và lịch sử dân tộc.

Trước hết là NÚI.

Nói đến Xứ Đoài - Sơn Tây, không thể không nói đến ngọn núi Ba Vì, hay núi Tản Viên, sừng sững chắn phía trời tây, ngọn Núi Tổ của nước Việt, Đại long mạch quan trọng nhất trời Nam.

Giữa đồng bằng cạnh dòng sông Đà hung dữ, núi Ba Vì vượt cao lên hùng vĩ, ba ngọn nhấp nhô, chân kéo dài một quãng. Nơi đây gắn liền với truyền thuyết Sơn Tinh - Thủy Tinh. Sơn Tinh ngự tại núi Tản, Thủy Tinh ở dòng Đà giang, cùng vì nàng Mỵ Nương con vua Hùng mà năm năm dâng nước đánh nhau.

 

[Chitto]

Tản Viên sơn

Trong đại long mạch nước Việt, Tản Viên sơn là Tổ sơn, Núi tổ. Tuy không phải núi cao nhất, nhưng tất cả các núi đều chầu về. Xa phía bắc từ dải Hoàng Liên Sơn, các cánh cung núi Sông Gâm, Bắc Sơn, phía đông là dãy Đông Triều, phía nam là dãy Trường Sơn đều chầu về Núi Tổ. Gần thì dãy Tam Đảo bên kia sông Hồng là ngự án bảo hộ của núi Tản Viên.

Vị thần ngự trên Núi Tổ Ba Vì - Tản Viên Sơn Thánh - cũng được tôn là Nam Thiên Thần Tổ - Vị thần tổ tiên của bách thần trời Nam, là vị thần đứng đầu trong Tứ Bất Tử. Thần đã ở đây, gắn liền với đất này từ muôn đời, mà Sơn Tinh lấy Mỵ Châu (nhầm, Mỵ Nương) là một hóa thân của Thần.

Hình tượng vị thần núi Tản không chỉ lưu truyền trong tâm thức người Việt, mà người Mường anh em cũng tôn núi Ba Vì là núi Vua, trị vì bởi Thánh Cả Ba Vì. Truyền thuyết kể rằng đền Thượng trên đỉnh núi cheo leo do chính Thần làm phép đưa các thợ mộc lên núi dựng, rồi làm phép đưa xuống, cho đến khi chết cũng không dám hé răng.

Để tôn thờ Thần, mấy trăm làng quanh vùng đều thờ Tản Viên làm Thành hoàng. Ngoài ra còn dựng bốn toa đền lớn làm Hành cung của Thần, gọi là Tứ cung, mà tòa Đông Cung chính là đền Và ở Sơn Tây.

Theo truyền thuyết, Thần cùng Mỵ Nương là tổ của Bách nghệ, dạy dân các nghề và làm ra lễ hội cùng các trò vui. Cao Biền đã từng muốn trấn yểm nơi này nhưng Thần bay qua nhổ nước bọt xuống tỏ ý khinh thường, Cao Biền phải than rằng Linh khí nơi đây mạnh quá...

 

[Especen]

Thế nhưng, dường như người ta đã quen thuộc với miền đất đó, đến nỗi giờ mất đi, cũng thấy một phần chua xót và cô quạnh.

Buồn là buồn thế nào? Hà Tây chiếm được cả Hà Nội, giờ Hà Nội lại thành vựa rau của miền Bắc, sao lại buồn? Vui mới phải chứ!...

 

[Dawn]

bác Chit đổi các tên Mỵ Châu lại thành Mỵ Nương đê
(bắt được sơ suất của Chitto khó phết đấy )

 

[Chitto]

Hé hé, nhầm, sửa lại rồi, để lại cả dấu tích.