Re: Hội chứng độ cao & cách phòng tránh?
Phòng chống
Đi lên từ từ là cách tốt nhất để tránh say độ cao. Tránh hoạt động vất vả như trượt tuyết, leo núi, vv trong 24 giờ đầu tiên ở độ cao sẽ làm giảm các triệu chứng của AMS. Vì rượu có thể gây ra mất nước, mà làm trầm trọng thêm AMS, tránh uống rượu trong 24 giờ đầu tiên ở một độ cao là tối ưu.
Làm quen với khí hậu ở đô cao
Quen với khí hậu trên độ cao là một quá trình điều chỉnh cơ thể quen với lượng oxy thấp ở độ cao, để tránh say độ cao. Một khi đã ở trên khoảng 3.000 mét (10.000 feet = 70 kPa), hầu hết các nhà leo núi sẽ lên cao, ngủ thấp. Đối với nhà leo núi ở độ cao, một chế độ điển hình có thể được sử dụng là ở lại vài ngày tại một trại căn cứ , leo lên tới một trại cao hơn (từ từ), và sau đó trở về trại căn cứ. Leo lên tiếp các trại cao hơn sau đó bao một ở lại qua đêm. Quá trình này sau đó được lặp đi lặp lại vài lần, mỗi lần gia hạn thời gian ở độ cao cao hơn để cho cơ thể thích nghi với mức độ oxy ở đó, một quá trình liên quan đến việc sản xuất bổ sung tế bào hồng cầu. Khi leo núi đến một độ cao nhất định, quá trình này được lặp đi lặp lại với các trại được đặt ở độ cao tăng dần lên. Quy luật chung là không lên hơn 300 mét (1.000 ft) mỗi ngày để ngủ. Đó là, một người có thể lên cao từ 3.000 (10.000 feet = 70 kPa) đến 4.500 mét (15.000 feet = 58 kPa) trong một ngày, nhưng sau đó sẽ đi xuống trở lại 3.300 mét (11.000 feet = 67,5 kPa) để ngủ. Quá trình này có thể không vội vã, và đây là lý do tại sao các nhà leo núi cần phải bỏ ra nhiều ngày (hay thậm chí cả tuần) trước khi cố gắng leo lên một đỉnh cao. Thiết bị mô phỏng độ cao mà có thể được sử dụng để thích nghi với độ cao, làm giảm tổng thời gian cần thiết trên núi bản thân. “Nó tựa như một cái lều, khi người bị bệnh nằm trong này, oxi sẽ được cung cấp đều, và áp suất sẽ được điều hoà để giảm thiểu hội chứng của bệnh độ cao. Thiết bị này sẽ giúp cho thời gian làm quen độ cao giảm xuống, đỡ mất thời gian của người leo núi khi phải thích ứng thủ công. Bên cạnh đó, thiết bị cũng có thể được dùng cho người leo núi làm quen với việc thiếu oxi bằng cách giảm dần oxi bên trong và tăng áp suất dần. Đoạn này em viết thêm.
Y tế
Thuốc acetazolamide có thể giúp một số người đi lên nhanh chóng để ngủ độ cao trên 2.750 mét, và nó cũng có thể có hiệu quả nếu bắt đầu sớm ngay khi phát hiện các chiệu trứng nhẹ của bệnh đô cao (AMS). Các trung tâm y tế tại Base Cap của Everest cảnh báo không nên lạm dụng với mong muốn đi nhanh đến đích, trừ trường hợp buộc phải đi lên nhanh chóng bằng cách bay vào độ cao hoặc do xem xét địa hình. Trung tâm này cho biết một liều lượng 125-250 mg hai lần mỗi ngày để dự phòng, uống trước 24 giờ trước khi tăng dần đô cao
Một hứa hẹn điều trị phòng ngừa bệnh tật có thể cho độ cao là myo-inositol trispyrophosphate (ITPP), làm tăng lượng oxy được phát hành bởi hemoglobin.
Trong nhiều thế kỷ, người dân bản địa của châu Mỹ như Aymaras của Altiplano , có nhai coca lá để cố gắng giảm bớt các triệu chứng của bệnh cao độ nhẹ.
Làm giàu oxy trong máu
Trong điều kiện độ cao, làm giàu oxy có thể chống lại sự suy giảm oxy, hiệu ứng có liên quan của bệnh độ cao. Đặc biệt là với những người có khả năng hấp thụ oxi trong máu thấp. Thường được sử dụng ở các ngọn núi trên 6000m là bình oxi.
Các phương pháp khác
Uống nhiều nước cũng sẽ giúp người leo núi đỡ vất vả hơn trong việc di chuyển, sẽ giúp thay thế chất dịch bị mất qua hơi thở nặng nhọc trong điều kiện không khí khô ở độ cao.
Điều trị Các lựa chọn duy nhất đáng tin cậy để điều trị trong nhiều trường hợp là đi xuống. Nỗ lực để điều trị hoặc ổn định bệnh nhân tại chỗ ở độ cao là nguy hiểm, trừ khi kiểm soát chặt chẽ và với các cơ sở y tế tốt. Tuy nhiên, các phương pháp điều trị sau đây đã được sử dụng khi tình hình cho phép:
• Oxy có thể được sử dụng để làm tăng lượng oxi trong máu. Các triệu chứng thủ tiêu trong 12-36 giờ mà không cần phải hạ xuống.
• Đối với các trường hợp nghiêm trọng hơn của AMS, một túi Gamow , một xách Hyperbaric tăng với một máy bơm chân, có thể được sử dụng để giảm độ cao hiệu quả của nhiều như 1.500 m (5.000 ft). (em giải thích: nghĩa là đưa nhiệt độ bên trong khu vực bệnh nhân nằm trở về áp suấ tương dương 1.500m) Một túi Gamow thường được sử dụng chỉ như là một sự trợ giúp di tản các bệnh nhân nặng AMS, không để đối xử với họ ở độ cao.
• Acetazolamide có thể trợ giúp trong bệnh độ cao nhưng không phải là điều trị đáng tin cậy đối với trường hợp đã bị hội chứng độ cao, ngay cả bị nhẹ.
• Một số cho rằng say độ cao nhẹ có thể được điều khiển bởi ý thức. Nhưng tuyên bố này thiếu bằng chứng thực nghiệm.
• Các biện pháp khắc phục dân gian cho say độ cao ở Ecuador , Peru và Bolivia là một loại trà làm từ cây coca.
• phương pháp điều trị khác bao gồm tiêm steroid để giảm phù phổi, nhưng chỉ xử lý một triệu chứng, nó không điều trị bệnh độ cao cơ bản.
