[Chia sẻ] Thánh địa banteay srei & suối linga (cambodia)

Hứa viết bài này giới thiệu cho bạn kanioboeru, và để bạn Du Giang tiếc nhé (hôm đấy phải quay về PP nên chưa đến dc nơi này)... mà bây h mới viết dc.



BANTEAY SREI -THÁNH ĐỊA CÁC NỮ TU - NÓNG BỎNG & DỊU DÀNG

Sau hành trình thăm các đền đài Angkor Wat, chúng tôi bắt đầu cuộc hành trình mới tới những vùng xa hơn, những đền đài còn ẩn nấp trong rừng sâu ít du khách biết tới.

By QB.

Banteay Srei được xây dựng cuối thế kỷ thứ 10, dưới triều vua Jayavarman 5. Tương truyền ngôi đền được xây để thờ thần Shiva – một trong những vị thần tối cao của Ấn Độ giáo. Trong phái Smarta, Shiva được coi là một trong năm hình thức nguyên sơ của Thượng Đế và thường được thờ cúng dưới hình thức Shiva linga. Thần Shiva còn là đấng toàn năng lưỡng tính, vừa hủy diệt và sáng tạo.

Ngôi đền Banteay Srei hay còn được gọi là Tribhuvanamahesvara trực thuộc quần thể Angkor, tọa độ 13,59 độ vĩ Bắc, 103,96667 độ kinh Đông. Xưa kia, xét theo phương diện địa lý, phong thủy, ngôi đền luôn được bao bọc bởi một con hào dài hàng trăm cây số giữa khu rừng rậm âm u mênh mông. Nó ôm lấy ngôi đền rồi thẳng tiến ra sông Mekong. Tương truyền rằng trước đây, người Ấn Độ cũng từng nhận Banteay Srei là ngôi đền của tổ tiên họ.

 

[Codet]

Ngôi đền Banteay Srei tuy bé nhỏ về diện tích so với các quần thể khác của Campuchia, nhưng tính nghệ thuật ở các tượng hình điêu khắc kỹ thuật chạm trên đá sa huỳnh đỏ được đánh giá rất cao. Sau thời gian nằm ngủ yên trong rừng, tưởng như ngôi đền vĩnh viễn bị chìm vào quên lãng sau hàng trăm năm liên tiếp cùng chung số phận với hơn 45 ngôi đền khác trong quần thể Angkor. Thời gian bị lãng quên đã làm ngôi đền đổ nát, bị các rễ cây cổ thụ quấn chặt vào các di tích.

By Quangbaophoto - Người bạn đồng hành.

Muốn đi vào khu trung tâm của ngôi đền Banteay Srei, bạn phải đi qua những bức tường thành bằng đá ong và đá sa thạch đã sụp đổ. Đi qua phế tích hoang sơ này, bất giác tôi muốn đi thật chậm, thơ thẩn nghĩ rằng, trước kia chúng đã từng là bộ phận, là một phần của cái gì. Có thể là một cột trụ đá, một phần cơ thể của bức tượng, một góc tường thành, một mái đến cũ kỹ chăng? Trong đống đổ nát ấy chỉ còn lại những khung cửa đổ nát và nhiều tháp Isvarapura chơ vơ. Người Campuchia quản lý cổ vật nằm rải rác trong đống đổ nát bằng cách ký hiệu các con số lên mặt đá.

By codet


***

Đến Banteay Srei, tôi lại được người hướng dẫn viên kể cho nghe câu chuyện thú vị về một nhà văn Pháp. Ông là nhà văn André Malraux nổi tiếng với các tác phẩm như “Thân phận con người”, “Thời khinh bạc”, “Những kẻ chinh phục”... Thế kỷ 14, Banteay Srei được đánh thức bởi các nhà khảo cổ người Pháp đã tổ chức cùng cư dân bản địa một hành trình xuyên rừng lần tìm ngôi đền bị quên lãng. Cũng vào thời đó, một số cổ vật Đông Dương quý hiếm đã xuất hiện nhiều tại các cửa hàng đồ cổ và phòng bán đấu giá tại châu Âu. Các đồ cổ này ngày càng được giá khiến cho một nhà văn là André Malraux để ý tới điều này.

Lúc đó Malraux chỉ mới 22 tuổi đã quyết tâm làm cuộc thám hiểm khảo cổ Banteay Srei đang còn hoang phế. Chỉ tượng quý hiếm, các phù điêu tinh xảo, tổng cộng khoảng một tấn hàng hóa. Trong hành trình trở về Nam Vang theo đường thủy, Malraux cùng đồng sự đã bị bắt và đưa ra tòa truy tố về tội tháo gỡ lấy trộm di tích cổ. Ông bị kết án một năm tù treo. Một tấn hàng cổ vật đã được hoàn trả lại nhà nước thuộc địa. Sau này André Malraux trở thành Tổng trưởng Văn hóa Pháp luôn đấu tranh giải phóng con người khỏi sự bất công, đàn áp, chiến đấu cho những gì mà ông gọi là “công bằng xã hội”.

***

 

[caonguyen]

Bác Dejavu cho em hỏi khu đền này cách Angko Wat bao nhiêu và đi lại có khó khăn không ợ?
Tiếp đi bác ơi!

 

[hangivy]

Bác Dejavu cho em hỏi khu đền này cách Angko Wat bao nhiêu và đi lại có khó khăn không ợ?
Tiếp đi bác ơi!

Nếu tớ nhớ không nhầm thì khu đền này cách Angko wat khoảng hơn 20km đường đi trong khu quần thể bây giờ rất đẹp, không cần phải lo lắng. Nhưng nếu định đi đến đây thì nhớ sắp xếp để đi đầu tiên trong hành trình của bạn sau đó hãy quay về vào các khu đền khác, riêng Angko wat nên để dành cho buổi chiều.

 

[Codet]

Bác Dejavu cho em hỏi khu đền này cách Angko Wat bao nhiêu và đi lại có khó khăn không ợ?
Tiếp đi bác ơi!

Ko khó đâu bác ạ. Nhất là bây giờ nữa, khác với xưa kia rồi. Nhưng nó ở hơi cách xa các quần thể trung tâm nên bác phải có thời gian nhé, và chịu dc cái nắng như đổ lửa nữa...
Mình nghĩ bác nên kết hợp đi Banteay Srei với lại Sông Linga .
Bài về sông Linga sẽ post ngay sau Banteay Srei.

 

[Nheva]

Thực ra, Banteay Srey thì đâu có xa lạ gì với du khách, nó là 1 điểm đến rất phổ biến mà hầu như bạn xe tuk tuk nào cũng mời khách đi. Nó cách trung tâm Siamreap khoảng hơn 30km.
Nó cũng ko phải là thánh địa của các nữ tu, bởi đây là 1 ngôi đền chứ đâu phải là tu viện.
Thực ra nó có tên gọi như vậy là vì nó mang vẻ đẹp nữ tính, nhất là vì cái chất liệu sa thạch ( sa thạch , chứ không phải sa huỳnh) hồng đặc biệt của nó
Xin trích 1 đoạn trong t/c KT& ĐS
Cách Angkor Wat tỉnh Siem Reap 35km, với khoảng nửa giờ xe chạy là đến được đền Banteay Srey trong khu quần thể công viên Angkor (rộng đến 55 cây số vuông). Ngôi đền nghìn năm còn đó, nổi bật nhất trong số ngàn ngôi đền của đế chế Angkor. Bởi nếu so sánh hầu hết các ngôi đền khác đều được xây dựng bằng gạch nung, hoặc đá sa thạch xanh, chỉ duy nhất Banteay Srey được xây toàn bộ bằng đá sa thạch hồng
Đền đài được xây dựng dưới thời kỳ Angkor thường do những vị vua xây dựng nên, với Banteay Srey lại là sự khác biệt. Ngôi đền do một vị đạo sĩ Bàlamôn xây nên vào năm 967 trong suốt hai triều vua Ragjanravarman (dịch nghĩa là: người được thần Mặt trăng phù hộ) và Jayavarman V (người được thần Chiến thắng phù hộ), để dành tặng nhà vua Jayavarman V. Banteay Srey có ba tháp chính, tháp giữa tượng trưng cho vị thần Shiva, hai tháp nhỏ hai bên là tượng trưng thờ thần Vishnu và Brahma
Trong ngôn ngữ Campuchia, Banteay nghĩa là “đền” và Srey là “phụ nữ”, Banteay Srey – vẻ đẹp của đền người phụ nữ. Có rất nhiều hình tượng điêu khắc thiếu nữ trên vách đá trong đền. Những thiếu nữ với vẻ đẹp huyền bí, duyên dáng, vẫn ngàn năm đứng đó và được xem là biểu tượng cho vẻ đẹp của người phụ nữ thời kỳ Angkor

 

[dugiang]

À, theo mình thì bạn Dejavu chỉ dùng câu "thánh địa của các nữ tu" như là tiêu đề cách điệu để thu hút người đọc thôi. Minh chứng là trong bài viết bạn ấy vẫn dùng chữ ngôi đền đấy chứ.
Đúng là Bantei srei không xa lạ gì với các phượt tử và các du khách nước ngoài khi đi kè kè sách hướng dẫn du lịch. Còn với hơn 90% du khách VN đến CPC bằng tour thì chỉ một ngày thăm Ăngkor là các vị chán ốm lên và không đi nổi nữa rồi. Ngay cả với đám khách chen chúc ngắm bình minh Ăngkor wat và ngắm hoàng hôn trên đồiBakeng cũng hiếm thấy du khách đi tuor của Việt Nam. Trong khi đó khách VN hiện chiếm tỷ lệ không hề nhỏ trong việc trả tiền cho du lịch CPC.
Bạn Dejavu cứ bình tĩnh mà viết tiếp bài nhá. Dạo này trời nóng là hay ươn người lắm đấy.

 

[Chitto]

Sau hành trình thăm các đền đài Angkor Wat, chúng tôi bắt đầu cuộc hành trình mới tới những vùng xa hơn, những đền đài còn ẩn nấp trong rừng sâu ít du khách biết tới.

Hứt, Bantey Srei mà ít du khách biết tới thì còn chỗ nào là "nhiều" và "đông nghịt" nữa hở trời?

Bọn tớ ở đó trong nửa ngày thì lúc nào cũng nghìn nghịt người, tây, tàu, hàn, và cả ta cũng gặp 1 đoàn !!!

 

[Codet]

Hihi, vầng, Du Giang khéo nhắc nhở. Cảm ơn bạn Nheva.

Chitto: Vầng, chỗ nào chả có ng, mà tớ đã trả lời trên kia kìa.

" Ko khó đâu bác ạ. Nhất là bây giờ nữa, khác với xưa kia rồi. Nhưng nó ở hơi cách xa các quần thể trung tâm nên bác phải có thời gian nhé, và chịu dc cái nắng như đổ lửa nữa..."

Nhưng, nếu so sánh với khu trung tâm của Angkor, thì sau mấy ngày chen chúc ở khu Ăngkor wat, Bayon... và nhất là khu Ta phorm - Canh mướt mồ hôi, năn nỉ xin xỏ mãi mới có được 1 phút chụp cảnh không có ng, hoặc xếp hàng từng ng một để chụp trong khu Ta Phorm, đi đâu cũng đụng ng,chụp đâu cũng đụng ng, thì Banteay Srei là nơi vắng vẻ, khác hẳn mấy nơi ồn ã kia.

Cũng như nếu Bakeng là một nơi phổ biến, hoặc thông thường cho việc chọn Bakeng để ngắm hoàng hôn, thì chính ra, Prevup cũng là một nơi vắng vẻ và khá tuyệt để thưởng ngoạn hoàng hôn nếu như bạn ko thích nơi đông ng, hoặc tìm góc chụp đẹp.

Một góc Bantaey Srei

 

[Codet]

Những năm sau đầu thế kỷ 20, muốn đi thăm ngôi đền này phải có giấy phép và có người hộ tống bởi đường đi nguy hiểm giữa rừng, bởi mìn hoặc... cướp. Năm 1940, có lẽ người Việt Nam đầu tiên viết về chuyến đi thăm Banteay Srei giữa rừng hoang là nhà văn hóa, nhà văn, nhà khảo cổ học Vương Hồng Sển, người mang ba dòng máu Việt, Hoa, Miên. Ông đã ghi nhận rằng ngôi đền đã được phục hồi gần như nguyên vẹn do trường Viễn Đông Bác Cổ (École Francaise d’Extrême Orient) dựng lại bằng các vật liệu cũ chặn lại sự phá phách của thiên nhiên, thời gian và con người. Sau đó là nhà văn hóa Nguyễn Hiến Lê năm 1943 đã từng đi thăm quần thể Angkor và đền Banteay Srei và ông đã viết về BS trong cuốn sách có tên “Đế Thiên Đế Thích”.

Sau khi đi qua ba lớp thành, bạn sẽ được chiêm ngưỡng những nét tinh xảo của các bức phù điêu, minh họa các tích cổ được chạm khắc trên đá ong, đá sa thạch tạo nên các vòm cửa có giá trị tuyệt vời về kiến trúc nghệ thuật. Ngay cả trên các mi cửa (lintel) đều có những điêu khắc tỉ mỉ, tầng tầng lớp lớp nhưng rõ nét đến từng chi tiết. Đặc biệt có nhiều hoa văn búp sen bé tí xíu, lớp cánh tinh xảo

Tôi đặc biệt yêu thích hàng song cửa .

Trung tâm của đền là một quần thể gồm 3 đền thờ: Đền phía Bắc thờ thần Vishnu, đền Trung tâm và đền phía Nam thờ thần Shiva. Trong khu vực này, có nhiều pho tượng gãy tay, cụt đầu... như tượng thần Vishnu và Laksmi bị cụt đầu tọa trên lưng bò. Nhìn các bức tượng khá mới bởi chúng chỉ là bản sao của các pho tượng nguyên thủy hiện đang được giữ lại trưng bày và bảo quản tại Bảo tàng Quốc gia Phnom Penh.

Làm sao có thể thấu hiểu hết ý nghĩa của từng hoa văn Banteay Srei nhỉ, làm sao có thể biết được pho tượng là vị thần nào, biểu tượng của chúng nói lên điều gì. Điều đó trở thành khao khát với mỗi người trong nhóm chúng tôi, ai cũng tự nhận thấy rằng kiến thức còn quá hạn hẹp, thời gian còn quá ít để có thể nhận rằng ta đã biết, đã hiểu.