[URL=http://up.ssc.vn/view.php?filename=964Image12.gif]
[/URL]"]
[URL=http://up.ssc.vn/view.php?filename=964Image12.gif][/URL][/URL]
Đồng Văn bây giờ được gọi bằng một cái tên rất tượng hình: "Cao nguyên đá", "Công viên địa chất" quốc tế. "Cao nguyên đá" Đồng Văn, chiếm cả huyện, bây giờ là khu bảo tồn địa chất của ta, của thế giới, nằm trong danh mục những khu bảo tồn thiên nhiên độc đáo của Liên hợp quốc, có cả tiêu bản hóa thạch của bọ ba thùy thời tiền sử.
Để vào trung tâm "Cao nguyên đá", phải đi qua "cổng trời" Quản Bạ. Đó là một khe hẹp, kẹp giữa hai đỉnh núi, ngay giữa đỉnh đèo cao vời vợi. Nghe nói, ngày xưa "Vua Mèo" cho lắp ở đây một bộ cánh cửa bằng lim dày, nẹp thép, tán đinh ri-vê vô cùng chắc chắn. Lối đi hẹp, độc đạo, cánh cửa chắc, lại có lính bảo vệ, "một người giữ, ngàn người khó qua".
Muốn thấy "nước dưới khe sâu", thì dưới chân "cổng trời" chưa thấy được. Phải vài ngày nữa, về qua Mã Pì Lèng (đèo *** Ngựa) dài dằng dặc, vắt va vắt vẻo như cái tên của nó, ngó xuống sâu hút, mới thấy dòng Nho Quế nằm như một dải thủy ngân, bất động dưới ấy. "Bất động", vì xa quá, không nhìn thấy nước chảy, không nghe thấy "nước dội ầm ầm trăm khe sâu".