Tôi ôm bụng chạy vào nhà vệ sinh lần thứ hai trong vòng 15 phút, mệt rã rời và vẫn còn quãng đường 170km trong đêm phía trước để về tới Hà Nội. Sau 4 ngày 5 đêm, tôi gần như đã kiệt sức, lịch trình ban đầu vỡ tan nát và chỉ muốn gục ngay trên toilet để ngủ bỏ quên đời. Thế nhưng lúc này cũng là thời điểm mà quãng đường vừa đi qua hiện lên rõ mồn một trước mắt tôi và ở đây, trong cái nhà vệ sinh xập xệ của một quán phở bình dân ven đường có lẽ cũng là nơi thích hợp nhất để tôi bắt đầu kể về chuyến đi bão táp của mình.
Ôm tham vọng đi qua hết ba trong tứ đại đỉnh đèo, săn mây Y Tý và thăm chiến trường Điện Biên nên mặc cho hai thằng bạn đi cùng bận đột xuất, đêm 30/12, tôi một mình xuất phát ngay sau khi tan làm. Thời tiết rất lạnh nhưng tôi di chuyển tương đối thuận lợi. Đi được khoảng 150km, tôi dừng lại nghỉ ở thị trấn Hiền Lương.
Sáng ngày 31/12, tôi ăn sáng ở thành phố Yên Bái rồi di chuyển theo quốc lộ 70 và dừng lại ăn trưa ở thành phố Lào Cai. Từ Lào Cai tôi đi qua Bát Xát và Trịnh Tường trước khi tới ngã ba Lũng Pô, nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt. Đường vào Lũng Pô phải đi qua 5km offroad từ đường chính, không quá khó đi nhưng rất ướt và bẩn. Chủ quan không chịu đi ủng nylon trước khi vào đoạn đường xấu, giày và tất của tôi khi quay ra đã ướt sũng.
_MG_3017 by Tăng Quân Hồng, on Flickr
Rời Lũng Pô, tôi đi tiếp về phía Y Tý. Đi được một đoạn, phanh sau xe tôi trục trặc phải dừng lại chỉnh nhưng vẫn không mấy khả quan. Tôi đành cố gắng đi tiếp và sẽ tìm hàng sửa xe dọc đường. Đường đi lên cao dần và sương mù ngày một dày đặc. Tầm nhìn hạn chế cộng thêm đôi chân bị ướt lúc nãy giờ như bị ngâm trong tủ đá khiến tôi không thể đi nhanh được. Khi tôi tới được trung tâm của xã Y Tý, trời đã tối. Tôi vào nghỉ tại homestay A Hờ. Y Tý vào mùa này rất lạnh nên nhà nào cũng luôn luôn có một đống lửa để sưởi ấm. Được ngồi hơ tay chân ở đây sau một đoạn đường dài rét mướt và mưa gió sung sướng vô cùng mặc cho hai mắt giàn giụa nước vì khói. Cả buổi tối cuối năm hôm đó tôi chỉ ngồi lì bên đống lửa để hong khô tất, giày và trò chuyện cùng 4 người bạn đi ô tô từ Thanh Hóa lên.
Sáng ngày 1/1, tôi thong thả dậy ăn sáng cùng nhóm bạn Thanh Hóa, mang xe ra hàng sửa phanh rồi lên Ngải Thầu để ngắm mây. Thôn Ngải Thầu nằm cách Y Tý 13 km trong đó có 8km đường offroad.
_MG_3055 by Quan Tang, on Flickr
Trời mưa và nhiều sương nên đường nhão, rất trơn và bẩn. Đường khó đi là thế, sương mù dày đặc là vậy nhưng khi bắt đầu lên tới thôn Ngải Thầu bất chợt sương mù tan biến hết, chỉ còn bầu trời trong xanh, ánh nắng ấm áp và biển mây trắng muốt trải dài ra bất tận. Tôi lúc này như bị mê hoặc, cứ thơ thẩn lang thang rồi tìm thấy mấy mỏm đá cao và cứ ngồi ở đó như vậy cả tiếng đồng hồ, khoan khoái tận hưởng cái cảm giác được đứng trên mây phóng tầm mắt ra tít tắp tận cuối chân trời ngắm dãy núi Hoàng Liên Sơn xanh thẫm ẩn hiện đằng xa.
_MG_3082 by Tăng Quân Hồng, on Flickr
Đến trưa, tôi quay lại Y Tý và may mắn có cơ hội được tham gia một đám cưới của người Mông. Có vẻ như cả thôn, bản đều tập trung ở đây vào ngày này, chật kín người từ ngõ vào đến nhà, rất đông vui và nhộn nhịp. Tôi được một anh chàng người dân tộc mời vào uống rượu. Người Mông ở đây rất nhiệt tình và hiếu khách. Chỉ cần một chén rượu và một cái bắt tay là có thể nói chuyện với nhau thân mật như bạn bè quen biết lâu năm. Trong bữa rượu trưa hôm ấy, một anh chàng dân tộc trẻ tuổi bỗng hỏi tôi “anh đã đi nhiều nơi, theo anh thì chúng tôi nên làm thế nào để thôn bản bớt khó khăn”. Tôi không thể chỉ cho anh ta một con đường để đi từ đầu đến cuối nhưng tôi có thể chia sẻ cảm nhận của mình về vùng đất này và những gì trong vốn hiểu biết của tôi. Cứ như vậy, chúng tôi ngồi nói chuyện với nhau rất lâu, từ lúc mâm cơm đầy ắp người cho tới lúc chỉ còn lại hai chúng tôi và chủ nhà. Chúng tôi uống nốt chén rượu cuối rồi sang chơi nhà gái bên cạnh.
_MG_3109 by Tăng Quân Hồng, on Flickr
Chú rể và phù rể lúc này đang bái lễ để xin phép rước dâu về. Bái lễ xong, mọi người lại tập trung thành hai góc, đàn ông và phụ nữ riêng biệt để ăn và uống rượu. Hơi buồn một chút là có một bác không cho tôi chụp ảnh nên chỉ có thể bắn trộm được vài kiểu vòng ngoài.
_MG_3131 by Tăng Quân Hồng, on Flickr
Tôi muốn quay lại Ngải Thầu để ngắm mặt trời lặn trên biển mây nên không thể chờ tới lúc đưa dâu mà đành chào từ biệt mọi người.
Hai thằng bạn của tôi xuất phát sau một ngày, vốn định hẹn gặp nhau lúc 4h chiều ở Y Tý nhưng một đứa có chút việc phải ở lại thành phố Lào Cai nên một lần nữa, tôi lên Ngải Thầu một mình. Khoảng 4h30 phút, tôi tới nơi nhưng lần này không được may mắn như buổi sáng. Mây bị gió thổi lên cao nên mặc dù đã lên tới điểm cao nhất của Ngải Thầu, không những tôi vẫn không thể nhìn thấy mặt trời mà cả biển mây lúc sáng cũng chẳng còn. Quá hụt hẫng và thất vọng, tôi đứng tần ngần một lúc rồi quyết định tranh thủ lúc trời còn sáng đi bộ tìm góc chụp bình minh ở hướng ngược lại. Đi được vài trăm mét, tôi gặp hai bác người dân tộc lớn tuổi đang trên đường trở về nhà. Tôi đã có nhiều cơ hội tiếp xúc với người dân tộc nên tôi biết những người lớn tuổi thường không nói được nhiều tiếng Kinh và khái niệm về xa/gần của họ khác hoàn toàn với những người miền xuôi như tôi. Tôi cũng đồng thời biết rằng trời đang dần tối và sẽ vô cùng nguy hiểm nếu tôi bị lạc trong rừng một mình nhưng không hiểu trời xui đất khiến thế nào mà tôi cứ vừa nói chuyện theo kiểu từ được từ mất vừa đi theo họ với niềm tin sẽ tìm được chỗ ngắm bình minh ở phía cuối của con đường. Gọi là đường nhưng thực ra nó chỉ là đường mòn nhỏ xíu người dân tộc dùng để đi và nó cũng chỉ là đường ở một đoạn ngắn đầu tiên còn lại đều là vạch cây, cỏ và lội suối mà đi.
_MG_3071 by Quan Tang, on Flickr
Chúng tôi đi mãi, đi mãi mà vẫn chưa thấy tới thôn của họ và trời lúc này đã không còn mấy ánh sáng. Từ khi bắt đầu đi tới đoạn đường xấu, có một thứ linh cảm dần trỗi dậy trong tôi, liên tục thuyết phục tôi rằng tôi đang làm một việc rất nguy hiểm và đến lúc này tôi không thể tiếp tục lờ nó đi thêm nữa. Tôi chào từ biệt hai bác để quay lại cho kịp trước khi trời sập tối. Tôi bắt đầu di chuyển trở về nhưng càng lúc tôi càng cảm thấy con đường mình đang đi không giống lúc trước. Tôi cũng đi theo con suối nhỏ giống như họ nhưng đường tôi đi không có nhiều đá làm điểm tựa mà phải lội trong nước. Tôi cũng tìm những bãi cỏ để bước vào nhưng chúng đều không vững chãi như con đường trước đó mà toàn là những bãi đất lầy và nhão. Tôi phải lội trong những đống sình ngập tới đầu gối mình và tôi biết chắc chắn tôi đã lạc. Mặc dù vậy, tôi vẫn nhìn thấy chút ánh sáng ở cuối chân trời và tôi biết cứ đi theo hướng đó cuối cùng tôi sẽ về được. Cố giữ lấy cái niềm tin mãnh liệt ấy, tôi lội trong những vũng lầy để đi về phía Tây nhưng di chuyển trong rừng không đơn giản như tôi nghĩ. Địa hình trên núi không bằng phẳng lại có nhiều suối và hố sâu. Tôi lại đang đeo máy ảnh, không thể liều lĩnh nhảy qua những đoạn suối hay hố dài nên tôi phải di chuyển rất vòng vèo, thậm chí là đi rồi quay lại.
_MG_3044 by Quan Tang, on Flickr
Trời ngày càng tối, lạnh và nhiều sương. Tay tôi lúc này đã bị gai đâm xước rất nhiều còn hai chân thì ngập sũng trong bùn đất. Tôi vẫn không thấy có chút tín hiệu gì cho thấy mình sắp ra khỏi được đoạn đường rừng và tôi bắt đầu thấy sợ. Tôi đã để ý thấy những tiếng sột soạt trong bụi cây và đến khi tôi bị thụt một nửa người xuống một vết nứt sâu không thấy đáy, tôi thực sự hoảng loạn. Thứ duy nhất hiện hữu trong tâm trí tôi lúc đó là tôi cần sự giúp đỡ. Tôi đã thừa nhận rằng mình không có đủ can đảm để một mình vượt qua đoạn đường lạ này trong đêm nữa.
Ôm tham vọng đi qua hết ba trong tứ đại đỉnh đèo, săn mây Y Tý và thăm chiến trường Điện Biên nên mặc cho hai thằng bạn đi cùng bận đột xuất, đêm 30/12, tôi một mình xuất phát ngay sau khi tan làm. Thời tiết rất lạnh nhưng tôi di chuyển tương đối thuận lợi. Đi được khoảng 150km, tôi dừng lại nghỉ ở thị trấn Hiền Lương.
Sáng ngày 31/12, tôi ăn sáng ở thành phố Yên Bái rồi di chuyển theo quốc lộ 70 và dừng lại ăn trưa ở thành phố Lào Cai. Từ Lào Cai tôi đi qua Bát Xát và Trịnh Tường trước khi tới ngã ba Lũng Pô, nơi con sông Hồng chảy vào đất Việt. Đường vào Lũng Pô phải đi qua 5km offroad từ đường chính, không quá khó đi nhưng rất ướt và bẩn. Chủ quan không chịu đi ủng nylon trước khi vào đoạn đường xấu, giày và tất của tôi khi quay ra đã ướt sũng.
_MG_3017 by Tăng Quân Hồng, on FlickrRời Lũng Pô, tôi đi tiếp về phía Y Tý. Đi được một đoạn, phanh sau xe tôi trục trặc phải dừng lại chỉnh nhưng vẫn không mấy khả quan. Tôi đành cố gắng đi tiếp và sẽ tìm hàng sửa xe dọc đường. Đường đi lên cao dần và sương mù ngày một dày đặc. Tầm nhìn hạn chế cộng thêm đôi chân bị ướt lúc nãy giờ như bị ngâm trong tủ đá khiến tôi không thể đi nhanh được. Khi tôi tới được trung tâm của xã Y Tý, trời đã tối. Tôi vào nghỉ tại homestay A Hờ. Y Tý vào mùa này rất lạnh nên nhà nào cũng luôn luôn có một đống lửa để sưởi ấm. Được ngồi hơ tay chân ở đây sau một đoạn đường dài rét mướt và mưa gió sung sướng vô cùng mặc cho hai mắt giàn giụa nước vì khói. Cả buổi tối cuối năm hôm đó tôi chỉ ngồi lì bên đống lửa để hong khô tất, giày và trò chuyện cùng 4 người bạn đi ô tô từ Thanh Hóa lên.
Sáng ngày 1/1, tôi thong thả dậy ăn sáng cùng nhóm bạn Thanh Hóa, mang xe ra hàng sửa phanh rồi lên Ngải Thầu để ngắm mây. Thôn Ngải Thầu nằm cách Y Tý 13 km trong đó có 8km đường offroad.
_MG_3055 by Quan Tang, on FlickrTrời mưa và nhiều sương nên đường nhão, rất trơn và bẩn. Đường khó đi là thế, sương mù dày đặc là vậy nhưng khi bắt đầu lên tới thôn Ngải Thầu bất chợt sương mù tan biến hết, chỉ còn bầu trời trong xanh, ánh nắng ấm áp và biển mây trắng muốt trải dài ra bất tận. Tôi lúc này như bị mê hoặc, cứ thơ thẩn lang thang rồi tìm thấy mấy mỏm đá cao và cứ ngồi ở đó như vậy cả tiếng đồng hồ, khoan khoái tận hưởng cái cảm giác được đứng trên mây phóng tầm mắt ra tít tắp tận cuối chân trời ngắm dãy núi Hoàng Liên Sơn xanh thẫm ẩn hiện đằng xa.
_MG_3082 by Tăng Quân Hồng, on FlickrĐến trưa, tôi quay lại Y Tý và may mắn có cơ hội được tham gia một đám cưới của người Mông. Có vẻ như cả thôn, bản đều tập trung ở đây vào ngày này, chật kín người từ ngõ vào đến nhà, rất đông vui và nhộn nhịp. Tôi được một anh chàng người dân tộc mời vào uống rượu. Người Mông ở đây rất nhiệt tình và hiếu khách. Chỉ cần một chén rượu và một cái bắt tay là có thể nói chuyện với nhau thân mật như bạn bè quen biết lâu năm. Trong bữa rượu trưa hôm ấy, một anh chàng dân tộc trẻ tuổi bỗng hỏi tôi “anh đã đi nhiều nơi, theo anh thì chúng tôi nên làm thế nào để thôn bản bớt khó khăn”. Tôi không thể chỉ cho anh ta một con đường để đi từ đầu đến cuối nhưng tôi có thể chia sẻ cảm nhận của mình về vùng đất này và những gì trong vốn hiểu biết của tôi. Cứ như vậy, chúng tôi ngồi nói chuyện với nhau rất lâu, từ lúc mâm cơm đầy ắp người cho tới lúc chỉ còn lại hai chúng tôi và chủ nhà. Chúng tôi uống nốt chén rượu cuối rồi sang chơi nhà gái bên cạnh.
_MG_3109 by Tăng Quân Hồng, on FlickrChú rể và phù rể lúc này đang bái lễ để xin phép rước dâu về. Bái lễ xong, mọi người lại tập trung thành hai góc, đàn ông và phụ nữ riêng biệt để ăn và uống rượu. Hơi buồn một chút là có một bác không cho tôi chụp ảnh nên chỉ có thể bắn trộm được vài kiểu vòng ngoài.
_MG_3131 by Tăng Quân Hồng, on FlickrTôi muốn quay lại Ngải Thầu để ngắm mặt trời lặn trên biển mây nên không thể chờ tới lúc đưa dâu mà đành chào từ biệt mọi người.
Hai thằng bạn của tôi xuất phát sau một ngày, vốn định hẹn gặp nhau lúc 4h chiều ở Y Tý nhưng một đứa có chút việc phải ở lại thành phố Lào Cai nên một lần nữa, tôi lên Ngải Thầu một mình. Khoảng 4h30 phút, tôi tới nơi nhưng lần này không được may mắn như buổi sáng. Mây bị gió thổi lên cao nên mặc dù đã lên tới điểm cao nhất của Ngải Thầu, không những tôi vẫn không thể nhìn thấy mặt trời mà cả biển mây lúc sáng cũng chẳng còn. Quá hụt hẫng và thất vọng, tôi đứng tần ngần một lúc rồi quyết định tranh thủ lúc trời còn sáng đi bộ tìm góc chụp bình minh ở hướng ngược lại. Đi được vài trăm mét, tôi gặp hai bác người dân tộc lớn tuổi đang trên đường trở về nhà. Tôi đã có nhiều cơ hội tiếp xúc với người dân tộc nên tôi biết những người lớn tuổi thường không nói được nhiều tiếng Kinh và khái niệm về xa/gần của họ khác hoàn toàn với những người miền xuôi như tôi. Tôi cũng đồng thời biết rằng trời đang dần tối và sẽ vô cùng nguy hiểm nếu tôi bị lạc trong rừng một mình nhưng không hiểu trời xui đất khiến thế nào mà tôi cứ vừa nói chuyện theo kiểu từ được từ mất vừa đi theo họ với niềm tin sẽ tìm được chỗ ngắm bình minh ở phía cuối của con đường. Gọi là đường nhưng thực ra nó chỉ là đường mòn nhỏ xíu người dân tộc dùng để đi và nó cũng chỉ là đường ở một đoạn ngắn đầu tiên còn lại đều là vạch cây, cỏ và lội suối mà đi.
_MG_3071 by Quan Tang, on FlickrChúng tôi đi mãi, đi mãi mà vẫn chưa thấy tới thôn của họ và trời lúc này đã không còn mấy ánh sáng. Từ khi bắt đầu đi tới đoạn đường xấu, có một thứ linh cảm dần trỗi dậy trong tôi, liên tục thuyết phục tôi rằng tôi đang làm một việc rất nguy hiểm và đến lúc này tôi không thể tiếp tục lờ nó đi thêm nữa. Tôi chào từ biệt hai bác để quay lại cho kịp trước khi trời sập tối. Tôi bắt đầu di chuyển trở về nhưng càng lúc tôi càng cảm thấy con đường mình đang đi không giống lúc trước. Tôi cũng đi theo con suối nhỏ giống như họ nhưng đường tôi đi không có nhiều đá làm điểm tựa mà phải lội trong nước. Tôi cũng tìm những bãi cỏ để bước vào nhưng chúng đều không vững chãi như con đường trước đó mà toàn là những bãi đất lầy và nhão. Tôi phải lội trong những đống sình ngập tới đầu gối mình và tôi biết chắc chắn tôi đã lạc. Mặc dù vậy, tôi vẫn nhìn thấy chút ánh sáng ở cuối chân trời và tôi biết cứ đi theo hướng đó cuối cùng tôi sẽ về được. Cố giữ lấy cái niềm tin mãnh liệt ấy, tôi lội trong những vũng lầy để đi về phía Tây nhưng di chuyển trong rừng không đơn giản như tôi nghĩ. Địa hình trên núi không bằng phẳng lại có nhiều suối và hố sâu. Tôi lại đang đeo máy ảnh, không thể liều lĩnh nhảy qua những đoạn suối hay hố dài nên tôi phải di chuyển rất vòng vèo, thậm chí là đi rồi quay lại.
_MG_3044 by Quan Tang, on FlickrTrời ngày càng tối, lạnh và nhiều sương. Tay tôi lúc này đã bị gai đâm xước rất nhiều còn hai chân thì ngập sũng trong bùn đất. Tôi vẫn không thấy có chút tín hiệu gì cho thấy mình sắp ra khỏi được đoạn đường rừng và tôi bắt đầu thấy sợ. Tôi đã để ý thấy những tiếng sột soạt trong bụi cây và đến khi tôi bị thụt một nửa người xuống một vết nứt sâu không thấy đáy, tôi thực sự hoảng loạn. Thứ duy nhất hiện hữu trong tâm trí tôi lúc đó là tôi cần sự giúp đỡ. Tôi đã thừa nhận rằng mình không có đủ can đảm để một mình vượt qua đoạn đường lạ này trong đêm nữa.
)
