THÔNG TIN CƠ BẢN VỀ VẮT
Vắt - loài sinh vật nhỏ bé - sống ở những nơi có thảm thực vật ẩm ướt, hoặc bờ, khe suối. Đây là loài sinh vật sống nhờ vào hút máu người và động vật rừng. Tuy nhiên chúng cũng là sinh vật chỉ thị cho môi trường vì chúng rất dễ bị biến mất khi môi trường sống của chúng có những biến đổi do phá rừng, phát quang làm nương rẫy vv...
Đối với loài
VẮT ĐẤT (sống chủ yếu dưới đất), bạn có thể dùng vớ chống Vắt, đi giày và dùng thuốc DEP bôi xung quanh vớ và giày sẽ chống được sự đeo bám của chúng. Tuy nhiên nếu bạn gặp trời mưa hay đi vào các vũng nước. lượng thuốc DEP của bạn sẽ bị rửa trôi và Vắt vẫn có thể đeo bám bạn được.
Ở các khu rừng phía Bắc của VN, có loài vắt xanh, sống trên các lá cây. Rất khó để giảm thiểu sự đeo bám của chúng do chúng cắn rất êm và buông ra sau khi đã no máu. Vắt xanh bị MÙ hoàn toàn nhưng có khả năng cảm nhận thân nhiệt tốt nên hay cắn vào những nơi trên cơ thể có thân nhiệt cao, nơi có mạch máu.
Vắt là con vật giống như con giun nhỏ, dài 2 - 5 cm, có giác bám ở đầu và đuôi. Chúng di chuyển bằng cách “co đi, co lại” thân mình với 33 đốt sống. Vắt kém chịu lạnh, chỉ thích hợp ở nhiệt độ 24 - 28 độ C. Khi hút máu, vắt bơm một
chất chống đông máu là hirudin vào cơ thể con mồi và có thể hút một lượng máu lớn gấp... 8 - 10 lần trọng lượng cơ thể. Trung bình phải mất đến 20 - 60 phút vắt mới hút được no máu và nhả con mồi. Vắt bám vào da khá chặt, với lực hút của giác bám lên tới trung bình khoảng 150 - 250 gr, làm chúng ta khó mà vẩy nó ra khỏi tay.
Vắt thường đi tìm mồi từ 5 - 8 giờ sáng hoặc từ 17 - 19 giờ tối. Thường sau cơn mưa, vắt bủa ra rất nhiều tìm mồi vì nền nhiệt môi trường giảm, vắt dễ phát hiện con mồi máu nóng hơn. Vắt thường chọn nơi có nhiệt độ cao hơn như phần sau gối, đùi, bẹn, lưng, nách, cổ…để hút máu. Vắt có khả năng leo trèo trên giày, quần áo để tìm những nơi không bôi thuốc và nơi có thể chui vào cơ thể người.
NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý
Bạn nên thường xuyên kiểm tra giày, vớ khi đi rừng để tránh bị hút máu. Khi bạn bị vắt cắn, vết thương thường gây ngứa và rất khó chịu. Đôi khi các vết thương không ngừng chảy máu do chúng đã tiết ra các chất chống đông máu. Bạn nên rửa sạch vết thương và dùng dầu gió xanh bôi lên. Nếu vẫn tiếp tục không cầm máu bạn dùng 1 miếng giấy nhỏ dán lên vết thương và giữ trong vòng 7-8 phút sẽ Ok.
Đa số trường hợp khi vắt bắt đầu cắn và bơm chất hirudin ta sẽ cảm thấy ngứa. Sau đó thì hầu như hết ngứa, chỉ còn lại cảm giác hơi gai. Nếu bạn bỏ qua giai đoạn ngứa mà không tìm bắt thì vắt sẽ bắt đầu hút máu. Ở giai đoạn này, bạn có bắt được vắt ra thì máu sẽ vẫn cứ chảy thêm 10 - 15 phút nữa.
Thuốc chống vắt ta có khá nhiều: xà phòng, dầu khuynh diệp, muối, vôi, dấm, chanh, thuốc DEP, thuốc chống côn trùng chứa hoạt chất DEET, etc. Hoạt chất DEET chống vắt rất hiệu quả và được sử dụng làm thành phần chính trong nhiều loại thuốc chống văt. Nếu bạn thấy thành phần DEET trong thuốc khoảng từ 13 - 30% là ổn.
Để chống vắt hiệu quả, ngoài bôi thuốc, các bạn cần lưu ý một số kỹ thuật sau:
• Bôi thuốc chống vắt bên trong: cả bàn chân cho đến gối (khi thời tiết khô), thậm chí cả phần đùi cho đến hông (khi có mưa), tai, cổ và vai, cánh tay, nách;
• Bôi thuốc chống vắt bên ngoài: các khe buộc giây, cổ giày, tất, phần ống quần, vai áo, mũ. Bên ngoài bạn có thể dùng xịt muỗi cho dễ thao tác.
• Cho ống quần vào trong tất. Bạn nên sử dụng loại quần vải 100% nylon mỏng, ít thấm, mau khô thì tôt hơn.
• Chú ý phát hiện những con vắt bò trên quần, áo để búng đi. Đó là những con nguy hiểm vì chúng sẽ chui vào người qua thắt lưng, nẹp áo của bạn.
• Khi phát hiện bị vắt cắn, nên loại bỏ nó càng sớm càng tốt.
CÁCH CHỐNG VẮT CỦA NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ TÂY NGUYÊN
Người dân tộc thiểu số thì làm gì có thuốc DEP hay tất, họ thường chỉ đi rừng với dép nhựa mềm, có độ bám dai và thuận lợi khi qua ngầm, qua suối. Chính điều này lại giúp ta thuận lợi hơn khi bắt con vắt ra khỏi chân. Vì nếu khi đi tất, việc tháo tất ra để lấy con vắt mất nhiều thời gian và phức tạp hơn nhiều!
Và họ thường mang theo một gói
muối hột. Muối trong rừng quả là cần thiết. Này nhé, muối có thể ăn với rau rừng (thêm tí bột ngọt và ớt xanh thì tuyệt, chậc...chậc....), ăn với cá, cua, ếch...nướng.
Song ngạc nhiên hơn là khi bị vắt cắn, họ chỉ việc lấy vài hạt muối xoa thẳng vào chỗ con vắt đang cắn, lập tức, con vắt co dúm lại và rơi ra. Chỗ vết thương bị vắt cắn cũng không ngứa và chảy máu nhiều (thậm chí coi như được sát trùng 1 lần nhờ muối).
CÁN BỘ LÂM NGHIỆP TỈNH HÒA BÌNH CHỐNG VẮT NHƯ THẾ NÀO?
Nếu áp dụng cách này, bạn không cần phải quá cầu kỳ đeo tất hay vớ gì cả, thậm chí bạn có thể đi chân đất cũng được. Chỉ cần bạn lấy một ít
lá cây Thuốc Lào, sát vào chân hay ngoài giầy của bạn là xong. Yên tâm, vắt không bao giờ dám đến gần bạn.
P/S: Trên rừng thì có lá Thuốc Lào tươi, chứ ở SG đào đâu ra. Không biết lấy thuốc lào khô thay thế được không nhỉ?
KỸ THUẬT LOẠI BỎ VẮT
Không nên: loại bỏ vắt đang hút máu như dùng tay dứt, muối, lửa, hoá chất. Vì như vậy vắt sẽ tiết dịch trong ruột ra làm vết cắn bị nhiễm trùng, lâu khỏi.
KHÔNG DÙNG MUỐI CÓ VẺ HƠI MÂU THUẪN VỚI NGƯỜI DÂN TỘC THIỂU SỐ TÂY NGUYÊN 
.
Nên: dùng đầu ngón tay miết sát da và gạt đầu nhỏ (đầu hút máu) của vắt, sau đó gạt tiếp đầu kia của vắt, rồi vẩy nó đi trước khi nó bám lại vào ngón tay bạn.
CÓ NGƯỜI ĐÃ ÁP DỤNG VÀ THẤY RẤT HIỆU QUẢ. TUY NHIÊN CẦN NHANH TAY NHÉ!
(Nguồn: Sưu tầm)
