[Chia sẻ] Những mảnh vỡ Óc Eo

#9 - Những mảnh vỡ Óc Eo

Những mảnh vỡ Óc Eo​

Thread này để dành ghi lại hình ảnh "Những mảnh vỡ Óc Eo" còn lại trên đất nước Việt Nam mà tôi có dịp chiêm bái. Những mảnh vỡ của vương quốc Phù Nam - quốc gia cổ hình thành vào loại sớm nhất ở Đông Nam Á (thế kỷ thứ 1 đến thế kỷ thứ 7)

Bắt đầu hành trình của tôi là hai "mảnh vỡ hậu Óc Eo" ở tỉnh Tây Ninh: đền tháp Bình Thạnh và đền tháp Chót Mạt. Hai ngôi đền này có niên đại thế kỷ 8 và 9 thuộc thời kỳ hậu Óc Eo(Chân Lạp). Đau xót nhất là hai ngôi đền đều đã bị "thảm họa trùng tu" các di tích cổ. Nếu bạn đã từng nhìn thấy ngôi tháp Chămpa Hòa Lai ngay trên quốc lộ I được "trùng tu" mới toanh. Có lẽ bạn sẽ hiểu phần nào sự đau xót của tôi.

Đọc thêm về "Óc Eo" trong bài của tác giả Nguyễn Thị Hậu, bài của Nguyễn Quang Ngọc và bài của Phạm Xuân Khuyến

Clip: Óc Eo nền văn hoá cổ xưa

[video=youtube;gHKVLX3xfcc]http://www.youtube.com/watch?v=gHKVLX3xfcc[/video]

(beer)​

Bài đã đăng trên Phượt:

1. Hoàng hôn trên cung đèo cổ tích
2. Sự cô đơn của lãng tử
3. Bình minh thần linh
4. Cáp treo Fanxipăng - Được và mất gì???
5. Những dòng sông của chúng ta...
6. Lính thời bình: Những ngày tháng dịch xê
7. Tàu anh qua núi: Hải Vân một dải sơn hà
8. Đại lộ tháng tư anh giữ lại cho anh...

 

[chauvankinh]

Chụp tháp khi đứng trên tường bao

 

[chauvankinh]

Họa tiết điêu khắc trên thân tháp cũ mới lô nhô

Dây thép bó chặt tháp

Một mảng trang trí bỏ lại sau trùng tu?​

 

[chauvankinh]

Một vài cái lỗ trên thân tháp chưa được trám lại trong trùng tu

 

[chauvankinh]

Ở phía trước là chỗ vun luống không biết trồng cái chi chi?

Mượn bức ảnh của tác giả Lưu Đình Tuân để tạm kết hình ảnh về "mảnh vỡ Óc Eo" đầu tiên - đền tháp Chót Mạt

(Còn nữa)

Mảnh vỡ Óc Eo thứ hai trên đất Tây Ninh - Parasatongkong (đền tháp Bình Thạnh)

 

[nagarachampa]

Chờ các bài tiếp về mảnh vỡ Óc Eo của bạn. Mình có vài nhận xét thế này:

1: Tháp này khá giống tháp Chăm, như tháp Phú Hài chẳng hạn. Nhưng tháp Chăm không sử dụng kiểu cửa giả như tháp này chưa kể các kiểu cột vòng nhẫn.

2. Đúng là thảm họa trùng tu như bạn nói. Chia sẻ với bạn vì nhiều đền tháp của người Chăm chúng tôi cũng bị "trùng tu" láng coóng mới toanh như vậy. Chả biết buồn sao cho đủ!

 

[chauvankinh]

Mảnh vỡ Óc Eo thứ hai trên đất Tây Ninh - Parasatongkong (đền tháp Bình Thạnh)

Ngôi đền nằm ở Xã Bình Thạnh, huyện Trảng Bàng, Tây Ninh. Nhìn bản đồ dưới đây sẽ thấy vị trí của tháp. Từ cửa khẩu Mộc Bài chạy về quốc lộ 22B sẽ gặp ngã tư đầu tiên, rẽ tay phải đi tiếp là tới xã Bình Thạnh có tháp. Tháp khá gần cửa khẩu Truông Dầu, khá sát đường biên.
(Trên bản đồ vị trí tháp ngay chỗ doi đất gần chữ "LONG AN".)

Lối rẽ vào tháp có biển chỉ dẫn

 

[chauvankinh]

Mảnh vỡ Óc Eo thứ hai trên đất Tây Ninh - Parasatongkong (đền tháp Bình Thạnh)​

Parasatongkong là tên Khơme của Bình Thạnh cổ tháp(nghĩa là gì các bạn biết chỉ giùm). Có cùng niên đại với đền tháp Chóp Mạt. Cùng với đền tháp Vĩnh Hưng là ba cổ tháp Óc Eo còn lại trên đất Nam Bộ, Việt Nam.
Dưới thời Pháp thuộc, tháp đã được một lần tu sửa. Vật liệu chính là gạch thẻ và đá phiến. Ngày nay cùng với cổ tháp Chóp Mạt, tháp đã được "trùng tu làm mới" di tích Tháp có chóp tháp, bia di tích và linh vật thờ trong tháp. Linh vật là bộ Linga Yoni 2 thành phần với những phần mới được gá lắp vào.
Khu tháp có tổng cộng 1 tháp nguyên vẹn hai phế tháp đc lợp nhà tôn tương tự với hai tháp tại khu Chóp Mạt.
Do không có bộ phận chuyên môn hướng dẫn, du khách nếu thường tự tìm tới và rất nhiều người cho rằng đây là tháp Chăm với lý do tại Tây Ninh cũng có người Chăm.
Con đường vào tháp mới đổ đất cũng chưa được giải nhựa hết.
Bên cạnh tháp là một ngôi đình của người Việt. Khu tháp được chăm sóc và bảo vệ khá hơn tháp Chóp Mạt, bên cạnh người trông coi thỉnh thoảng vẫn có các em học sinh tại địa phương đến quét dọn

Cổng vào di tích khóa, mình đi lối mở ở bên

Ngôi đình của người Việt

Những ngôi miếu cùng ngôi đình có sau này​

 

[chauvankinh]

Hình dạng ngôi tháp khá giống tháp Po Sah Inư ở Phan Thiết

So sánh hình dạng với tháp Phú Hài

 

[chauvankinh]

Hình ảnh chụp chính diện tháp

 

[chauvankinh]

Phần mái tháp nhìn chính diện

Cửa chính

Phần trên mới trùng tu