[Chia sẻ] Tản mạn chuyên Con người & Thiên Nhiên

[chuhichan]

Chào cả nhà, mình làm mem mới, sau 2 năm dịch cũng lòng vòng 1 vài nơi tự nhiên thấy dở hơi muốn viết mấy điều tản mạn về chuyện con người và thiên nhiên mọi người cùng chia sẻ góc nhìn thêm nhé. Dưới đây là vài góc nhìn của cá nhân mình:
0. (Khởi)
- Tại sao lại có chủ đề Con người & Thiên nhiên này lại làm mình suy nghĩ, tạm tự nhận mình là "phượt thủ" cũng thích ngao du đây đó mình luôn tìm kiếm những nơi tự nhiên nhất, hoang sơ nhất. Tìm cảm giác hít một làn không khí trong lành không khói bụi, không tiếng ồn, tránh xa "thế giới loài người xô bồ" tại Hà Nội - nơi mình đang sống. Mình tìm cho bạn thân một góc thiên nhiên với quang cảnh cây cối để CHILL. Chỉ đơn giản vậy thôi và khi mình đi gặp nhiều thứ con người xây dựng, nhiều thứ không còn giữ lại được nét hoang sơ thì mình thấy không thoải mái.
1. (Vấn đề)
Mình trích lọc lại 1 vài vụ chắc lùm xùm cũng nhiều lâu nay:
a. Panorama Hà Giang:
Có lẽ ở Việt Nam thì đây là vụ tốn nhiều giấy mực báo chí nhất trong việc phá hỏng cảnh quan của một nơi rất nhiều người muốn đặt chân đến. Nếu mình không nhầm thì hiện tại họ vẫn nhận cafe nhưng không nhận ngủ lại. Sẽ hơi ích kỉ nếu những người ngủ tại đó được hưởng một "đặc quyền" mà nhiều người còn lại không được chia sẻ cùng góc nhìn.

Nguồn: Internet
b. Mù Cang Chải resort 5*
Đây là bức ảnh cắt từ video clip mình vừa đi trong chuyến đi Mù Cang Chải vừa rồi cùng team mình. Một "chiếc" resort tọa lạc ở vị trí chắc chẳng thể đắc địa hơn. Hỏi mình rằng nó có phù hợp văn hóa thẩm mĩ không mình nghĩ chắc không, mỗi người sẽ có câu trả lời riêng cho mình nhưng với gu tìm kiếm những thứ tự nhiên, hoang sơ nhất thì cảnh quan không còn đúng với những gì nó có nữa.

Nguồn: Chu Hi Chan

2. (Lật) - lại vấn đề:
2 ví dụ mình vừa nêu mình nghĩ là vẫn còn phiến diện lật lại vấn đề sẽ có những ý kiến cho rằng:

• Ủa? thế dân cư họ sinh sống ở đó cũng xây nhà, xây chòi thì không phá hỏng cảnh quan tự nhiên à ?
• Ủa vậy xây dựng điện đường trường trạm ở đó thì không phải phá hỏng à ? Ngày xưa ở đó đâu có?

Từ phía mình nghĩ rằng 2 phần này khác nhau cơ bản ở mục đích:

Các dẫn chứng nếu lên: mục đích của việc xây dựng các công trình không tự nhiên này nhằm mục tiêu có lợi cho 1 nhóm người nhỏ tại đó còn những thứ xây dựng còn lại được nếu ra nhằm phục vụ phát triển kinh tế khu vực & nâng cao chất lượng sống cá nhân của người dân tại đây.

3. (Kết)

Mình mong muốn chia sẻ ý tưởng về việc hòa hợp trong các phần con người & thiên nhiên hơn là tẩy chay hay đả đảo bất cứ thứ gì xây dựng tại nhưng nơi này. Muốn đến ngắm cảnh, nghĩ dưỡng chắc chắn sẽ thuận tiện hơn nhiều nếu đường xá, dịch vụ được phát triển & những con người nơi đây cũng sẽ tốt hơn. Mình nghĩ rằng một việc quy hoạch/ có chủ chương chính quyền luôn là 1 điều tốt nếu chúng ta có thể làm được. Có thể nếu đọc đến hết những dòng này cũng tốn kha khá thời gian & các bạn nghĩ mình cũng hơi bao đồng nhưng cũng muốn nghe vài ý kiến của các bạn.

Cùng chia sẻ góc nhìn câu chuyện nếu bạn hứng thú nhé.
Thân,
H.

 

[ginryu]

Để trả lời cho vấn đề này đúng là phải biên hẳn một bài dài, dài thật dàiiiiiiiiiiiii chắc cũng chưa hết ý.
Tuy nhiên tóm (không) gọn lại là :
1/ Các công trình.
Để đánh giá một công trình kiểu đó thì khá khó và gây nhiều tranh cãi.
Về mặt pháp luật, nếu công trình đó có đầy đủ hồ sơ pháp lý, đảm bảo đủ an ninh an toàn bla bla các thứ thì không có lý do gì để lên án ( bỏ qua các vấn đề thẩm mỹ cá nhân, thuần phong mỹ tục này kia)
Về mặt cảm nhận cá nhân, mỗi người lại có một cảm nhận khác nhau, có người thích lang thang, phượt bụi ... nhưng cũng có người thích được tận hưởng sự thoải mái của những tiện nghi mang lại, chúng ta không thể nhìn vào cảm nhận cá nhân mà đánh giá cảm nhận của người khác là vớ vẩn, là không đúng. Từ đó sẽ luôn có 2 cái nhìn ( hoặc nhiều hơn) về công trình được quan sát.

2/ Văn hóa.

Bỏ qua 2 yếu tố được nêu ở mục (1) thì bản thân mình nghĩ ảnh hưởng về mặt môi trường và ảnh hưởng đến văn hóa cộng đồng dân cư tại nơi xây dựng công trình lại là điều cần nói đến nhiều nhất.

Hiện chúng ta đang đấu tranh mù quáng cho cộng đồng dân cư bản địa trong khi không thực sự hiểu rõ họ nghĩ thế nào về công trình đó. Rằng là cứ khác bản địa là không đúng, là phá vỡ cảnh quan, là đồng hóa dân cư bản địa, làm mất đi bản sắc văn hóa của những nhóm người thiểu số. Nhưng nếu chính người dân bản địa họ hứng thú với công trình đó hay họ thấy mình được hưởng lợi từ đó, thậm chí họ chẳng thấy gì thì sao ?? )

Văn hóa là một dòng chảy, chúng ta không thể làm cho dòng chảy đó dừng lại tại chỗ. Ông cha ta cũng đã có thời sống thiếu thốn về cả vật chất và tinh thần, rồi âu hóa diễn ra, văn hóa tây âu tràn vào khiến văn hóa bản địa bị biến đổi hoàn toàn, và rồi hiện nay chúng ta thấy khá ổn ( thậm chí là rất hạnh phúc) với nền văn hóa đã bị biến đổi này.

3/Cá nhân
Tôi vẫn luôn yêu thích văn hóa, tri thức của bà con các dân tộc thiểu số. Tôi dành nhiều thời gian để học nhuộm từ các bà, các mẹ trên vùng cao và hiện tôi vẫn thực hành nhuộm chàm tại HN. Tôi tiếp xúc với họ đủ nhiều để thấy tiếc khi đa số giới trẻ hiện nay không còn quan tâm đến các nghề truyền thống của ông cha họ, các lễ nghi vòng đời dần giản tiện hơn hoặc dần dần thay đổi, váy áo thủ công tỉ mỉ thay bằng váy áo công nghiệp mang từ bên kia biên giới.
Dù tiếc là vậy nhưng tôi không có quyền và tiền để nói với người ta rằng "bác hãy giữ lấy văn hóa của mình, đừng thay đổi nó"
Với cái bụng đói thì không ai có sức để giữ cái gì cả )

P/s : em ko giỏi văn, viết lủng củng bác chịu khó đọc kỹ ))

 

[chuhichan]

Để trả lời cho vấn đề này đúng là phải biên hẳn một bài dài, dài thật dàiiiiiiiiiiiii chắc cũng chưa hết ý.
Tuy nhiên tóm (không) gọn lại là :
1/ Các công trình.
Để đánh giá một công trình kiểu đó thì khá khó và gây nhiều tranh cãi.
Về mặt pháp luật, nếu công trình đó có đầy đủ hồ sơ pháp lý, đảm bảo đủ an ninh an toàn bla bla các thứ thì không có lý do gì để lên án ( bỏ qua các vấn đề thẩm mỹ cá nhân, thuần phong mỹ tục này kia)
Về mặt cảm nhận cá nhân, mỗi người lại có một cảm nhận khác nhau, có người thích lang thang, phượt bụi ... nhưng cũng có người thích được tận hưởng sự thoải mái của những tiện nghi mang lại, chúng ta không thể nhìn vào cảm nhận cá nhân mà đánh giá cảm nhận của người khác là vớ vẩn, là không đúng. Từ đó sẽ luôn có 2 cái nhìn ( hoặc nhiều hơn) về công trình được quan sát.

2/ Văn hóa.

Bỏ qua 2 yếu tố được nêu ở mục (1) thì bản thân mình nghĩ ảnh hưởng về mặt môi trường và ảnh hưởng đến văn hóa cộng đồng dân cư tại nơi xây dựng công trình lại là điều cần nói đến nhiều nhất.

Hiện chúng ta đang đấu tranh mù quáng cho cộng đồng dân cư bản địa trong khi không thực sự hiểu rõ họ nghĩ thế nào về công trình đó. Rằng là cứ khác bản địa là không đúng, là phá vỡ cảnh quan, là đồng hóa dân cư bản địa, làm mất đi bản sắc văn hóa của những nhóm người thiểu số. Nhưng nếu chính người dân bản địa họ hứng thú với công trình đó hay họ thấy mình được hưởng lợi từ đó, thậm chí họ chẳng thấy gì thì sao ?? )

Văn hóa là một dòng chảy, chúng ta không thể làm cho dòng chảy đó dừng lại tại chỗ. Ông cha ta cũng đã có thời sống thiếu thốn về cả vật chất và tinh thần, rồi âu hóa diễn ra, văn hóa tây âu tràn vào khiến văn hóa bản địa bị biến đổi hoàn toàn, và rồi hiện nay chúng ta thấy khá ổn ( thậm chí là rất hạnh phúc) với nền văn hóa đã bị biến đổi này.

3/Cá nhân
Tôi vẫn luôn yêu thích văn hóa, tri thức của bà con các dân tộc thiểu số. Tôi dành nhiều thời gian để học nhuộm từ các bà, các mẹ trên vùng cao và hiện tôi vẫn thực hành nhuộm chàm tại HN. Tôi tiếp xúc với họ đủ nhiều để thấy tiếc khi đa số giới trẻ hiện nay không còn quan tâm đến các nghề truyền thống của ông cha họ, các lễ nghi vòng đời dần giản tiện hơn hoặc dần dần thay đổi, váy áo thủ công tỉ mỉ thay bằng váy áo công nghiệp mang từ bên kia biên giới.
Dù tiếc là vậy nhưng tôi không có quyền và tiền để nói với người ta rằng "bác hãy giữ lấy văn hóa của mình, đừng thay đổi nó"
Với cái bụng đói thì không ai có sức để giữ cái gì cả )

P/s : em ko giỏi văn, viết lủng củng bác chịu khó đọc kỹ )

Cám ơn bạn vì ý kiến chia sẻ, đúng là để thảo luận, trả lời cho vấn đề này tốn nhiều giấy mực lắm nhưng cũng ngắn gọn vài phản hồi để cùng chia sẻ nhé:

1. Hoàn toàn đồng ý với bạn trên quan điểm góc nhìn đánh giá, mình không đánh giá công trình "xấu, đẹp" "tự nhiên" "không tự nhiên" hay ảnh hưởng cảnh quan, mình nhìn từ góc nhìn mục đích của công trình là chính:

• Mục đích cho đa số: Các công trình mang tính chất biểu tượng (Cột cờ lũng cú, Đường xá, Trạm nghỉ chân ....)
• Mục đích cho thiểu số: Nhà nghỉ/ khu nghỉ dưỡng BIỆT LẬP. => nhóm này hoàn toàn có thể biến thành phục vụ cho đa số nếu được quy hoạch, có kế hoạch đàng hoàng.

Nên cơ bản mình chỉ không thấy phù hợp khi có các công trình biệt lập, không được quy hoạch hoặc có tính đồng bộ với cảnh quan.
2. Văn Hóa: phần này mình đồng tình hoàn toàn, những thứ mình biết/ trải nghiệm mới là 1 khoảng thời gian ngắn nên mình ko thấy cần thiết hay đánh giá tác động mấy cái này.
3. Phần cá nhân của bạn suy nghĩ khá thú vị, mình cũng chỉ "xem chùa" như bạn thôi =))) ngày trước còn đi quyên quần áo cũ mang lên vùng cao chứ cũng không sợ họ mặc đồ ý thì bỏ đều thổ cẩm đâu.
Cám ơn bạn chia sẻ một vài góc nhìn khác nhé.

 

[hongduong1996]

Lâu lâu xới lại bài này của bác @chuhichan vì là 1 chủ đề tương đối tốn giấy mực.
Thời gian qua thì có rất nhiều điểm nóng bên cạnh những ví dụ của bác chuhichan nêu, như Bà Nà, Tam Đảo, Phú Quốc, Sa Pa,... Điểm chung của các địa danh này đều là sự "bê tông hóa" cảnh quan của con người.
Theo em nghĩ thì chúng ta có thể tách bạch ra 2 nhóm đối tượng như bác @ginryu đã nêu, là du lịch trải nghiệm và du lịch nghỉ dưỡng. Nhóm du lịch trải nghiệm như hầu hết các phượt tử trên đây cũng như các diễn đàn khác đều mong muốn giữ được những gì truyền thống, nguyên bản nhất của cảnh quan cũng như con người. Thế nhưng mà cứ như vậy mãi thì dân ở đó họ sẽ mãi nghèo, khó mà bứt lên được nếu không có mua và bán đất, xây dựng, làm dịch vụ giá trị gia tăng,... Mà những đối tượng mà dịch vụ nhắm đến đa số sẽ là nhóm khách du lịch nghỉ dưỡng. Họ cũng có nhu cầu đi tìm những địa điểm mới với dịch vụ mới, view mới, góc sống ảo mới để nghỉ dưỡng, chữa lành.
Tất nhiên sẽ có những công trình "có vấn đề". Nhưng như mẹ của em có nói:
"Ví dụ những chùa chiền đình đền xây mới gần đây. Xây to xây đẹp. Mọi người cứ chê là nó chùa quốc doanh. Nhưng mà có xây thì mới có chỗ mà đi, dân ở đó mới có việc mà làm. Và bây giờ nó đang là chùa mới, chùa bê tông, rồi 100 năm sau thì nó sẽ thành chùa cổ. Vậy tại sao thời xưa người ta xây mới các ngôi chùa để bây giờ thành chùa cổ, mà bây giờ lại không được xây mới các ngôi chùa?"
Em thấy đó cũng là một góc nhìn khá thú vị của bà.
Em không giỏi ý kiến, lập luận của em cũng có thể khá non nớt vì em cũng chưa có điều kiện để được đi nhiều nơi. Nhưng theo em, chẳng phải chúng ta đi là để có những trải nghiệm, và mỗi loại trải nghiệm đều có điểm thú vị của riêng nó hay chăng?