[Tổng hợp] Về cố đô

Lời nói đầu

Tôi luôn có một mơ ước là chúng ta có một cuốn cẩm nang du lịch dành riêng cho Việt Nam như kiểu Lonely Planet vì một khi muốn đi du lịch đâu đó trong nước , phải lên mạng tìm kiếm thông tin rất cực khổ . Nhưng thật khó kiếm được một ấn bản như thế trong nước . Ngay cả những chuyên trang về du lịch như box du lịch của ttvnol và ngay cả phượt cũng vậy . Hầu hết đều là những sự chia xẻ cảm xúc và hình ảnh . Muốn nắm bắt thông tin đôi khi phải "gạn đục khơi trong " rất khổ cực .

Xuất phát từ việc muốn hỗ trợ cho các bạn lần đầu phượt ( chứ không phải các " đại gia" phượt đâu nhé ) nên tôi xin mạo muội góp nhặt các thông tin , tập hợp nó lại thành những cẩm nang nho nhỏ . Hy vọng sẽ được sự hỗ trợ của các "đại gia "phượt về hình ảnh lẫn thông tin . Sự cập nhật thông tin sẽ giúp cho các cẩm nang của Phượt chúng ta có sức sống nhiều hơn .

Đầu tiên là Huế - cố đô ... nơi tôi luôn mong muốn quay lại nhiều lần trong cuộc đời ....

 

[tibet3217]

I . NHỮNG THÔNG TIN CƠ BẢN


- Diện tích : 5054 km2

- Gồm : 1 thành phố ( Huế ) và 8 huyện ( A Lưới , Hương Thủy , Hương Trà , Nam Đông , Phong Điền , Phú Lộc , Phú Vang , Quảng Điền )
- Giới hạn : Nam giáp Đà Nẵng , Quảng Nam . Bắc giáp Quảng Trị . Tây giáp Lào

- Dân số : 1.049.000 người
- Mã vùng : 54
- Một số địa chỉ cần biết :
+ Bưu điện trung tâm : 08 Hoàng Hoa Thám
+ Trung tâm điều hành hướng dẫn du lịch : 30 Lê Lợi ( Tel : 82369 )
+ Công an thành phố Huế :42 Hùng Vương ( Tel :83749 )
+ Bệnh viện trung ương Huế : 16 Lê Lợi ( Tel : 83325 )
+ Ngân hàng công thương Huế : 24 Lê Quý Đôn

 

[tibet3217]

Bản đồ

Bạn có thể mua bản đồ chi tiết tại nhà sách Phú Xuân nằm trên đường Trần Hưng Đạo nằm ngay phía bắc cầu Tràng Tiền

Nhà sách Phú Xuân

 

[tibet3217]

II . PHƯƠNG TIỆN GIAO THÔNG

Để đến Huế bạn có thể đi bằng các phương tiện sau :

- Máy bay : 1 giờ 10 phút bay

+ Hãng Jetstar ( www.jetstar.com )có giá vé rẻ - mỗi ngày 1
chuyến duy nhất từ Sài Gòn : 7 giờ - đến sân bay Phú Bài ( Huế ) 8
giờ 20
+ Hãng Vietnamairline :
* có 4 chuyến Sài Gòn - Huế mỗi ngày ( 8:10 , 15:30 , 19: 10 , 20:00 )
* Có 7 chuyến bay Hà Hội - Huế mỗi ngày (9:00,11:00,13:00,16:30 ,
19:50 , 20:05 , 21 :10 )

Sân bay Phú Bài cách thành phố 15km . Để vào thành phố bạn có thể đi xe bus của sân bay giá 40.000 / người . Bus sẽ dừng tại văn phòng của VNairline trên đường Hà Nội . Hoặc có thể đón taxi ( giá khoảng 200.000 )

- Xe lửa : Từ 24 đến 28 tiếng - Luôn có chuyến mỗi ngày đi Huế
+ Tại Sài Gòn : mua vé tại ga sài Gòn : số 1 - Nguyễn Thông - phường 9 quận 3
+ Tại Hà Nội : mua vé tại ga Hàng Cỏ : 120 - Lê Duẩn.

- Xe bus :
+ Tại Sài Gòn có thể mua vé đi từng chặng đến Huế thông
qua các công ty du lịch nằm trên đường Phạm Ngũ lão như : Sinh cafe ,
An Phú , TM brother
+ Tại Hà Nội : có các hãng xe Camel : 22 ngõ 462 Trần
Khắc Chân ( đang bị than phiền ? ) , hay Hoàng Long ( 04.9282828 ).

Để tham quan các thắng cảnh ở Huế bạn có thể thuê cyclo , xe ôm hoặc taxi nhưng cách hay nhất là thuê xe đạp ở khách sạn hoặc những nơi chuyên cho thuê xe ( số 54 Lê Lợi ) . Nếu muốn đi xa hơn thì thuê xe máy ở khách sạn ( giá : 100.000 / ngày ) .

 

[tibet3217]

III NƠI THAM QUAN

1 . TRONG THÀNH PHỐ HUẾ

* Hoàng Thành​

Kinh thành Huế được quy hoach trong hai năm 1803 - 1804 dưới thời vua Gia Long và được xây dựng trong 3 thập niên sau đó . Trong 27 năm xây dựng , triều đình đã huy động hàng vạn dân và lính để tham gia lao động trong mùa nắng để hoàn thành các hạng mục công trình .

Thành có hình dáng gần như là hình vuông ,mặt trước hơi khum như hình cánh cung vì phải uốn theo hình dáng của sông Hương . Ban đầu thành được đắp bằng đất , sau đó bó lại bằng gạch đỏ như chúng ta thấy bây giờ vào cuối thời vua Gia Long và được tu bổ thường xuyên . Thành có chu vi 10.571m , bề dày là 21,50m , cao 6,60m . Có tất cả là 10 cửa chính ( có vọng lâu bên trên ) và một số cửa phụ ( không có vọng lâu ) được triều đình đặt tên theo vị trí . Nhưng người dân quen gọi theo cách riêng của họ như cửa Đông Ba , Thượng Tứ , Nhà Đồ , cửa Hữu , cửa Hậu ...

Thành nằm giữa hai nhánh của tả ngạn sông Hương là sông Kim Long và sông Bạch Yến và hội đủ tất cả các yếu tô phong thủy quan trọng nhất : Tiến án ( núi Ngự Bình , minh đường ( sông Hương ) , tả thanh long ( cồn Hến ) , hữu bạch hổ ( cổn Dã Viên ) lại có sự kết hợp với kiến trúc phòng ngự kiểu Tây Phương nên đã trở thành một công trình kiến trúc sáng tạo vô giá của nhân dân ta .

Mặc dù bị tàn phá bởi bom đạn , nhất là vào năm 1968 nhưng kinh thành Huế vẫn còn giữ nguyên những nét độc đáo nhất của nó . Kinh thành được nhà nước công nhận là di tích lịch sử vào năm 1998 và UNESCO công nhận là di sản văn hóa thế giới .

Cách tham quan hoàng thành hay nhất là dùng xe đạp . đạp chậm rãi qua cửa Đông Ba đi một vòng đến cửa Ngăn rồi vòng theo Tử Cấm Thành , theo đường Đoàn Thị Điểm ra bằng cửa Thượng Tứ .

Nên đạp xe vào buổi chiều để cảm nhận sự nhẹ nhàng của những hàng cây xen lẫn sự uy nghi của những bức tường thành đã rêy phong .... Nếu thích hãy mang theo diều để thả trong khoảng sân rộng trước Kỳ Đài ....

Sơ đồ kinh thành Huế

Tường thành Huế ( ảnh : Nguyễn Tấn Lộc )

Tường thành và cổng chánh bắc môn ( ảnh : sưu tầm )

 

[Chitto]

Thành nằm giữa hai nhánh của tả ngạn sông Hương là sông Kim Long và sông Bạch Yến và hội đủ tất cả các yếu tô phong thủy quan trọng nhất : Tiến án ( núi Ngự Bình , minh đường ( sông Hương ) , tả thanh long ( cồn Hến ) , hữu bạch hổ ( cổn Dã Viên ) lại có sự kết hợp với kiến trúc phòng ngự kiểu Tây Phương nên đã trở thành một công trình kiến trúc sáng tạo vô giá của nhân dân ta .

Về phong thủy của Huế, ca ngợi thì nhiều lắm rồi, trang web nào về Huế cũng nói. Nhưng bên cạnh đó tôi cũng có đọc một số tài liệu khác nói phong thủy của Huế không thực sự tốt như những gì ca ngợi.

Một ví dụ cụ thể là cái "Tiền án" Núi Ngự Bình, tưởng như hợp phong thủy, nhưng lại không phải.

Là bởi vì tiền án này quá cao, núi Ngự Bình cao hơn cả Kỳ đài, vượt trước mặt kinh thành, nghĩa là ngăn chặn hướng nhìn. Tiền án chỉ là cái án đỡ, như cái án thờ phải thấp hơn ảnh thờ, bài vị; đằng đây lại cao vượt quá.

Hơn nữa, cái Tiền án này lại là một Tiền án chết, vì Ngự bình là một núi đất cực kỳ khô cằn, cây cối không sống nổi. Thời Tự Đức đã từng ra lệnh mỗi quan to phải trồng và chăm sóc 10 cây, quan nhỏ phải 3 cây để lấy sinh khí cho tiền án, nhưng rồi cây đều chết khô cả. Kinh thành mà nhìn ra một ngọn núi chết là điều rất kiêng.

Cái thế của Huế mặt sau lưng là biển hung dữ, mặt trước là sông Hương hiền hòa, không phải thế đắc địa. Sau lưng không có gì ngăn giữ sóng biển đại dương (không có núi nào làm Hậu chẩm), mà lại bị Tiền án - bình phong che cao trước mặt, không phải là thế lâu dài.

 

[tibet3217]

Thật ra nếu quan sát kỹ , chúng ta sẽ thấy yếu tố dùng Ngự Bình như là một tiền án cũng hơi gượng ép vì Ngự Bình nằm chênh chếch về phía TÂY của Hoàng Thành chứ không nằm trực diện . Mặt khác trong tất cả những yếu tố phong thủy đều hàm chứa hai mặt thuận nghịch . Vấn đề là người ta đã phát huy mặt thuận và hạn chế mặt nghịch như thế nào mà thôi .

 

[tibet3217]

* HOÀNG CUNG​

Nơi làm việc và sinh sống của Hoàng gia triều Nguyễn . Bắt đầu được quy hoạch xây dựng từ 1804 dưới triều Gia Long .

Mặt bằng xây dựng Hoàng Cung có hình chữ nhật ( 622 x 604 ) được bao bọc bởi một hệ thống tường thành cao 4,16m , dày 1, 04m và một hệ thống hào sâu 4m , rộng 16m .

Hoàng cung có 4 cửa ra vào là : Ngọ Môn ( dành cho vua ) , Hòa Bình , Hiển Nhân ( bên trái ) , Chương Đức ( bên phải - dành cho nữ giới ) .

Nhiều công trình kiến trúc được xây dựng trong Hoàng cung trong suốt thời gian trị vì của nhà Nguyễn . Ước tính thời điểm cực thịnh , tổng số công trình được xây dựng đã lên đến con số 100 .

Có thể chia các công trình kiến trúc đó theo các khu vực
- Khu vực cử hành đại lễ của triều đình : Kéo dài từ Ngọ Môn đến diện Thái Hòa nơi diễn ra các nghi lễ quan trọng của triều đình : Lễ Quốc Khánh , Lễ truyền lô ....Trong đó điện Thái Hòa là trung tâm
- Khu vực thờ phụng gồm có : Triệu Miếu , Thái Miếu , Hưng Miếu , Thế Miếu ....
- Khu vực ăn ở của các bà Hoàng : Cung Diên Thọ , Cung Trường Sanh ...
- Khư vực vườn Cơ Hạ và điện Khâm Văn : Nơi học ,đọc sách của các vua
- Khu vực Tử Cấm Thành : Nơi sinh hoạt của vua và Hoàng Gia . Thời điểm cực thịnh , ở đây có hàng chục cung điện huy hoàng nhưng do chiến tranh và thời gian , khu vực này đã trở thành khu vực điêu tàn nhất trong Hoàng Cung


Quan sát nghệ thuật kiến trúc xây dựng Hoàng Cung , chúng ta có thể nhận ra một số đặc điểm sau :
- Bố cục kiến trúc chặt chẽ và đối xứng qua con đường chính chạy dọc từ Ngọ Môn đến lầu Tứ Phương Vô sự
- Con số 5 và 9 được sử dụng nhiều trong nghệ thuật trang trí ( rồng 5 móng , cửu đỉnh ... )

SƠ ĐỒ CÁC CÔNG TRÌNH KIẾN TRÚC QUAN TRONG CỦA HOÀNG CUNG


* Các công trình kiến trúc nên tham quan

- Ngọ Môn : Cổng chính vào Hoàng Cung ( cũng là nơi bán vé tham quan ) . Được xây ở phía Nam Hoàng Cung dưới thời Gia Long . Nó có dáng dấp gần giống Thiên An Môn ở Bắc Kinh nhưng vẫn toát lên vẻ riêng biệt của Kiến Trúc Việt ở phong cách trang trí .

Ngọ Môn gồm hai phần là Đài - cổng và lầu Ngũ Phụng phía trên . Phần Đài - cổng có hình chữ U cao 5m có 5 cửa : Cửa chính ( Ngọ Môn ) dành cho vua , hai cửa phụ kế bên ( Giáp Môn ) dành cho quan , hai cửa ngoài cùng ( Dịch Môn ) dành cho lính và voi , ngựa ..Lầu Ngũ Phụng phía trên được xây dựng hoàn toàn bằng gỗ lim ( 100 cây ) và lợp ngói lưu ly vàng nhìn từ xa khá thanh thoát .

Ngày 30.8.1945 : đây là nơi đã diễn ra lễ thoái vị của Hoàng đế Bảo Đại , vị vua cuối cùng của nền quân chủ Việt Nam

NGỌ MÔN

- Điện Thái Hòa : Điện quan trọng nhất trong Hoàng Cung . Nơi đặt ngai vàng và diễn ra lễ đăng quang của 13 đời vua Nguyễn và cũng là nơi diễn ra những nghi thức quan trọng nhất của triều đình .

Điện được xây vào năm 1805 và thường xuyên được tu bổ sửa chữa

ĐIỆN THÁI HÒA - ảnh sưu tầm

- Thế Miếu : Là tòa nhà gỗ 9 gian 2 chái nằm ở phía Tây Nam Hoàng Cung . Là nơi thờ các vị vua triều Nguyễn từ vua Gia Long đến Khải Định . Ban đầu Thế Miếu chỉ thờ các vua : Gia Long , Minh Mạng , Thiệu Trị , Tự Đức , Kiến Phúc , Đồng Khánh , Khải Định . Đến năm 1958 , linh vị của vua Hàm Nghi , Thành Thái , Duy Tân được rước vào thờ . Các vua còn lại gồm : Dục Đức , Hiệp Hòa không được thờ vì bị phế và Bảo Đại thì được chôn cất ở nước ngoài .

THẾ MIẾU - Ảnh sưu tầm

- Hưng Miếu : Tòa nhà gỗ ( hấu hết đều là gỗ quý như : lim , sao , kiền ... ) này nằm ở phía Tây Nam Hoàng cung . Là nơi thờ thân sinh vua Gia Long là ông Nguyễn Phúc Luân và bà Nguyễn Thị Hoàn

HƯNG MIẾU - Ảnh sưu tầm

- Hiển Lâm Các : Được xây dựng để tưởng nhớ công ơn của các vua nhà Nguyễn và các vị đại thần của triều đình .

Tòa lầu này được xây dựng từ năm 1821 , cao 17m và có 3 tầng và hoàn toàn được dựng bằng gỗ ( 24 cột ) , trong đó 4 cột chính cao đến 13m

HIỂN LÂM CÁC - Ảnh sưu tầm

- Thái Bình Lâu : Là nơi các vua đọc sách , làm thơ . Tòa nhà gỗ hai tầng này được xây dựng vào năm 1919 tọa lạc ở phía Đông Bắc Hoàng Cung .

THÁI BÌNH LÂU - Ảnh sưu tầm

 

[tibet3217]

Ngoài ra còn nhiều kiến trúc khác đến hiện nay chỉ còn là phế tích như :

Điện Phụng Tiên ( cũng là nơi thờ phụng các vị vua triều Nguyễn nhưng cho phép nữ giới đến hành lễ ) - Bị phá hủy năm 1947 chỉ còn cổng tam quan

Điện Khôn Thái - nơi ở của các quý phi chỉ còn là lối mòn cỏ mọc

 

[Chitto]

Nói thật là về kiến trúc cung điện Huế, tớ có những cảm nhận riêng, không thích sự tuyền là ca ngợi của các bài trên sách báo, trên mạng.

Tuy vậy không biết là viết vào đây có tiện không nữa.