[Chia sẻ] Ai Cập

"Nothing compares" (Không gì so sánh bằng) hay "The gift of the Sun" (Món quà/sự ban tặng của mặt trời) là những khẩu hiệu quen thuộc của ngành du lịch Ai Cập. Ai Cập không phải chỉ có kim tự tháp, đền thờ, nền văn minh cổ hơn 5000 năm trước, sa mạc chói chang mà còn có những bãi biển đẹp.

Văn minh Ai Cập hình thành từ sự định cư của con người dọc theo sông Nile nên cũng rất dễ hiểu khi hầu hết các di tích này nằm bên hai bờ và rải rác theo dọc chiều dài của nó. Sông Nile chảy từ phía nam lên hướng bắc và đổ ra Địa Trung Hải. Vì vậy người ta gọi hạ lưu sông Nile là Ai Cập hạ (Lower Egypt) còn từ Cairo trở ngược về phía nam theo sông Nile tới Aswan là Ai Cập thượng (Upper Egypt).

(nguồn: http://www.africantravelinc.com/AboutATI/images/egypt_map.gif)

Ngoài vùng đất màu mỡ ở hai bên bờ sông Nile và dọc theo Địa Trung Hải, phần còn lại hầu hết là sa mạc. Sông Nile chia Ai Cập thành hai phần: Sa mạc phía đông và tây. Đặc biệt sa mạc phía tây có những ốc đảo gắn liền với lịch sử của dân Ả rập.

Kênh đào Suez cắt ngắn đoạn đường giao thương hàng hải giữa châu Âu và Ấn Độ còn phân nửa. Thế kỷ thứ 7 trước Công nguyên, người Ai Cập đã có ý định nối liền biển Đỏ với sông Nile để thuyền bè có thể đi lại giữa biển Đỏ và Địa Trung Hải. Sau khi Ba Tư thâu tóm Ai Cập, họ đã thực hiện ý định đó, trong đó có những đoạn thuyền được kéo bằng ngựa trên cạn. Ngày nay, kênh Suez không nối biển Đỏ với sông Nile nhưng nối thẳng ra Địa Trung Hải.

Phía đông kênh Suez là bán đảo Sinai. Theo lời dẫn trong một cuốn sách du lịch, dù Sinai là vùng đất thánh hay là vùng đất giao tranh giữa các đế quốc cổ hay hiện đại thì nó vẫn luôn đặc biệt.

------
Có 2-3 threads Ai Cập nhưng thấy box châu Phi còn ít quá nên em làm thêm quả Ai Cập nữa nhé, với lại các bác kia chưa tường thực vụ múa bụng (c).

 

[oilman]

Múa bụng

Dọc trên sông Nile gần trung tâm mua bán của Cairo có nhiều du thuyền, hay nhà hàng nổi, mình có thể trả tiền để có một buổi ăn uống giải trí. Thuyền sẽ chạy ngược xuôi sông Nile, phục vụ ăn uống buffet và xem múa bụng. Có nhiều nhà hàng nổi như vậy lắm, có cái của khách sạn, có cái của riêng tư nhân nào đó. Múa bụng có thể xem ở nhiều nơi chứ không nhất thiết phải lên nhà hàng nổi. Thí dụ như ở el-Haram Street, hầu hết khách du lịch được đưa đến đây, giá phải chăng nhưng người múa bụng không phải là người Ai Cập mặc dù họ múa cũng rất hay. Theo vài người bạn sống ở Cairo thì ở những club trong khách sạn lớn mới có người múa là Ai Cập và điệu múa của họ mới chính gốc (authentic). Mình không phân biệt được cái nào là authentic hay cái nào không chỉ biết là tiền vé và thức ăn sẽ đắt hơn. Được mời đi ăn tối và xem múa bụng trên nhà hàng nổi của Grand Hyatt Cairo, không khí cũng rất hay, diễn viên múa bụng là người Ai Cập và không biết tiền vé hôm đó là bao nhiêu. Sang tới đây mà không đi xem múa bụng thì lỡ mất một trải nghiệm mới lạ. Mình cũng chưa hiểu được tại sao loại hình nghệ thuật này có thể tồn tại trong khi có người lại phải che kín từ đầu đến chân. Điệu múa bụng có thể nói là rất khiêu khích. Diễn viên thì rất đẹp và ăn mặt khá hở. Do là thành phố du lịch, thức ăn ở đây rất đa dạng, tàu tây thái nhật gì cũng có. Riêng món ăn Ai Cập theo mình thì không dễ ăn, trong thời gian ở đó mình kết món món bồ câu nướng dồn cơm (stuffed pigeon, hamam mahshi).

Sông Nile buổi tối

Nhà hàng nổi của Grand Hyatt Cairo

Và múa bụng

 

[oilman]

Memphis

Từ Cairo mình thuê taxi trọn 1 ngày để đi xem Memphis, Saqqarah và Dahshur. Không nhớ rõ đã trả bao nhiêu cho ngày hôm đó nhưng rẻ chứ không đắt. 3 điểm này có thể đi trong 1 ngày. Những di tích ở đây không to và bề thế như những kim tự tháp Giza nhưng nó cổ hơn và có rất nhiều chi tiết thú vị. Cũng giống như những nơi có nhiều tour cho du khách, mình có thể vừa xem vừa nghe ké các tour guide giải thích nguồn gốc hay các chi tiết của những di tích hay hiện vật mà không phải mất đồng nào. Lâu lâu có thể bỏ đi như là tớ chả thèm nghe nữa nhưng lại xen vào một nhóm tour khác =)). Theo mình thì nên tự lái hoặc thuê taxi nguyên ngày rồi tự đi để có thể quản lý thời gian và lịch trình theo ý mình. Nhưng cũng nên tìm hiểu hay nghe ké như thế này để có thể hiểu về các di tích vì lịch sử, kiến trúc, câu chuyện liên quan tới nó.

Memphis vẫn còn đang được khai quật, không có gì nhiều để xem ngoài tượng nhân sư và bức tượng của Ramesses II. Memphis là thủ đô đầu tiên của Ai Cập cổ, sau khi vua Menes thống nhất Ai Cập thượng và hạ vào khoảng 3100 trước CN. Có thể thấy xung quanh khu vực đã bán vé cho du khách vào xem là những khu đang khoanh vùng để các nhà khảo cổ tiếp tục tìm kiếm.

Những khu di tích lớn có nhiều du khách thường có máy dò kim loại như vầy

Bảo vật của Memphis cho tới giờ này là bức tượng khổng lồ của Ramesses II, một trong vài bức tượng hiếm có kích thước bề thế của ông vua quan trọng trong lịch sử Ai Cập cổ.

Một bức tượng nhỏ khác

Và vài di vật khác

 

[oilman]

Saqqarah

Có lẽ không nên mất nhiều thời gian ở Memphis nhưng đừng nên bỏ qua. Bức tượng khổng lồ của Ramesses II bị vỡ phần chân là một trong những bức tượng hiếm có với kích cỡ như vậy. Hơn nữa có thể chiêm ngưỡng thân hình vạm vỡ của ông vua này qua nghệ thuật điêu khắc tuyệt vời của người Ai Cập cổ. Những đường nét trên bức tượng vẫn còn sắc vì bức tượng bị chôn vùi rất lâu. Người ta xây cả một ngôi nhà kiên cố để bảo vệ bức tượng.

Rời Memphis để tới Saqqarah bên bờ tây của sông Nile. Người Ai Cập cổ sống bên bờ đông và lăng tẩm thì ở bên bờ tây hướng của mặt trời lặn. Ở đây có một kim tự tháp bậc thang (step pyramid) của vua Zoser, xây khoảng 2600 năm trước CN và được cho là kim tự tháp bằng đá đầu tiên và là kiến trúc vĩ đại đầu tiên trong lịch sử nhân loại. Không chỉ có kim tự tháp, một hệ thống đền thờ và tường thành bao quanh cũng được xây bằng đá, đánh bóng đến nỗi có thể phản chiếu như một tấm gương. Tất cả đều là ý tưởng của Imhotep, kiến trúc sư tài ba của Zoser.

Trên đường vào Saqqarah có thể thấy vài khu khai quật dang dở

Cổng đền

Step pyramid, kim tự tháp được nới lớn nhiều lần mỗi khi người Ai Cập xây thêm một tầng tháp chồng lên trên.

Đường vào bên trong kim tự tháp, không hiểu là họ vẫn còn khai quật hay đang trong giai đoạn sửa chữa mà du khách không thể vào.

Phần còn lại của ngôi đền

Tiếp tục khai quật

Kim tự tháp Dashur từ xa

 

[oilman]

Kim tự tháp Dashur

Cách Saqqarah chừng 20 phút lái xe là khu di tích Dashur. Khu này vắng khách vì hơi xa hơn so với các khu khác. Vua Snefru đã xây hai kim tự tháp lớn ở đây mà ngày nay chúng có biệt danh là kim tự tháp đỏ và kim tự tháp gãy. Kim tự tháp đỏ (Red pyramid) xây vào khoảng 2500BC là cái duy nhất mà mình có thể vào. Cảm giác vào bên trong kim tự tháp thật tuyệt mặc dù nóng, ẩm và ngộp vì hệ thống thông gió rất yếu.

Đường đi đến các khu di tích kể trên đều ngang qua vùng nông thôn của Cairo. Có thể bảo taxi dừng lại để xem cuộc sống dân giã ở vành đai xanh cận sa mạc này. Khu Dashur nằm trong khu vực quản lý của quân đội. Ở gần đó là một nhà máy xử lý dầu khí nhỏ. Khi tôi dừng lại đây chụp hình, một chiếc xe quân đội chạy ngang dừng lại bảo không được chụp hình nhà máy. Khi leo lên kim tự tháp đỏ, tôi đã chụp nhà máy từ trên cao. Có thể thấy đây là nơi tiếp giáp giữa sa mạc và vành đai xanh của Cairo.

Snefru cho xây kim tự tháp gẫy (Bent pyramid) trước tiên. Đây là kim tự tháp duy nhất mà bề mặt phẳng bên ngoài không bị huỷ hoại nhiều. Người ta cho rằng khi đang xây giữa chừng, do lo ngại nó sẽ bị sập nên họ đã thay đổi góc độ từ 52 thành 43.5 độ để giảm trọng lượng bên trên. Các kim tự tháp xây sau đó đều sử dụng góc 43 độ.

Khi xây Bent pyramid giữa chừng, do sự cố về trọng lượng, Snefru cho xây kim tự tháp khác ở gần đó. Màu đỏ sa thạch của bề mặt đã cho nó cái tên kim tự tháp đỏ. Đây thật sự là kim tự tháp và mọi kim tự tháp sau đó đều theo mẫu hình này. Red pyramid trở thành nơi an nghĩ của Snefru. Theo những ghi chú trên lớp đá mặt của kim tự tháp, các nhà nghiên cứu cho là đã mất 17 năm để hoàn thiện nó.

 

[oilman]

Đường vào bên trong Red pyramid khá đơn giản. Từ lối vào đi xuống theo đường hầm cỡ 1.3x1.3m dốc gần 30 độ sẽ tới hai căn phòng lớn thông nhau. Phía trên cao của căn phòng thứ hai có lối vào căn phòng bí mật nơi chôn vua Snefru. Tất cả các lối này đều từng bị bịt kín nhưng mọi thứ ở đây đã bị trôm từ rất lâu trước khi có những cuộc thám hiểm của các nhà nghiên cứu châu Âu. Để tạo ra những căn phòng này, người Ai Cập đã xếp những tảng đá dày chừng 1 thước chồng khít khao lên nhau và xê ra từng bước khoảng 10cm cho đến chúng chạm nhau tạo thành nóc phòng có thể chịu được khối lượng đá khổng lồ bên trên nó.

Lối vào bên trong của kim tự tháp thường có một bác soát vé. Mọi người đều típ bác ấy vài pounds lẻ. Bác có vẻ mải mê đếm tiền mà quên cả sự đời đi ngang qua trước mặt bác.

Các hình khác mình đã chụp ở Dashur

 

[Ariel]

sao ngưng lâu quá vậy bạn?

 

[oilman]

Kim tự tháp Giza

Từ Cairo có thể bắt taxi đi xem kim tự tháp Giza khi về thì bắt một chuyến khác vì ở đây taxi đậu đầy. Mình đoán là thế nào cũng có xe bus công cộng nhưng chưa đi thử nên cũng không tìm hiểu. Nên đi thật sớm để có thể mua vé vào được bên trong kim tự tháp cao nhất xây bởi con của Snefru là Khufu, kỳ quan duy nhất của thế giới cổ còn tồn tại. Kim tự tháp to thứ hai ở đây dành cho Khafre, con của Khufu, thì mở cửa suốt ngày, khi nào đến mua vé vào cũng được. Cha con dòng họ Snefru có lẽ mê kim tự tháp cực, Menkaure, con của Khafre và là chắt của Snefu xây kim tự tháp to thứ 3 ở đây. Ngoài ra còn có 3 kim tự tháp nhỏ nữa dành cho hoàng thân quốc thích gì đấy. Mình nghĩ mỗi tảng đá xây nên kim tự tháp đều có một câu chuyện của nó. Và sa mạc chắc còn chôn vùi nhiều bí ẩn trong đó, thách thức con người hiện đại hôm nay phát hiện ra nó.

Mình tới đây 2 lần, lần đầu tự bắt taxi đi rồi bắt taxi khác về, lần sau thì đi với những người bạn, thuê lạc đà và ngựa dong ruổi trong sa mạc để ngắm kim tự tháp ở những góc độ khác nhau. Đến một nơi vầy quả thật đối với mình là một giấc mơ thành sự thật. Đừng nên vội vả đến rồi đi như những du khách khác, hãy thả mình vào thế giới huyền bí đầy chất ngàn lẻ một đêm.

Kim tự tháp Khufu, kỳ quan thế giới, xây 2560BC, giữ kỷ lục kiến trúc nhân tạo cao nhất trong 3800 năm cho đến khi tháp Eiffel được dựng lên ở Paris.

Đường vào kim tự tháp Khufu. Phía trên là đường chính nguyên thủy, phía dưới là đường tạo thành do những kẻ cướp mộ tạo ra.

Khu vực thuê lạc đà và ngựa

Cặp này thuê có hai con ngựa mà cả đoàn đi theo, kẻ dắt người chăn.

 

[oilman]

Đã đến đây thì đừng tiếc gì nữa, thuê một con ngựa hay lạc đà để dong duỗi chỗ này chỗ kia trong sa mạc mới thấy những góc khác nhau của kim tự tháp Giza.

Kim tự tháp của Menkaure khá nhỏ so với hai ngôi mộ vĩnh cữu của cha và ông mình. Người ta cho là nó đã được hoàn thành vội vả và nhỏ hơn so với kích thước dự tính vì Menkaure chết sớm. Nếu được hoàn thành theo dự tính, kim tự tháp này có thể trở thành kim tự tháp "vĩnh cữu" thực sự vì người ta sử dụng đá granite, cứng hơn nhiều so với đá vôi, để làm mặt ngoài của kim tự tháp. Đá granite có thể chịu đưng được sự tàn phá của thời gian rất cao.

 

[Louise]

Mình cũng mới đi bụi 2 tuần ở Ai Cập về. Máy của bác Oilman chụp ảnh đẹp quá, mà sao bác đi lúc nào trông có vẻ vắng, chứ ngoại trừ Dashur ra thì Memphis, Saqqara & Giza chỗ nào cũng đông nghẹt khách du lịch, muốn chụp ảnh phải xếp hàng chờ thằng khác nhao ra là mình nhào vào chiếm chỗ

 

[vietnam2009]

Quá hay. Tôi cũng đang có ý định đi Ai Cập một chuyến. Xem mấy bài viết này thấy càng máu hơn.