What's new

[Tổng hợp] Đặc sản từng vùng, miền TRONG NƯỚC

Du Lịch Phú Yên: Cháo Hàu Ô Loan

Du Lịch Phú Yên - Hàu được xem là một loại hải sản đặc biệt của vùng sông nước Ô Loan. Hầu như con hàu được người dân ở đây lặn bắt quanh năm, nhưng hàu ngon nhất có lẽ vào khoảng thời gian cuối xuân đầu hạ (tháng 3-4 âm lịch). Đầm Ô Loan là một trong nhiều địa danh nổi tiếng của tỉnh Phú Yên. Năm 1996, nơi này được Bộ Văn hóa- Thông tin công nhận danh lam thắng cảnh cấp quốc gia. Đứng trên đèo Quán Cau thuộc địa bàn huyện Tuy An, bạn có thể ngắm nhìn cảnh đầm nước mênh mông rộng lớn với diện tích mặt đầm hơn ngàn hecta quanh co uốn khúc.
du-lich-phu-yen-0610-20.jpg


Phía đông giáp biển, phía tây đầm giáp với quốc lộ 1A và chân các sườn núi nhỏ bao bọc xung quanh. Đầm có nhiều loại hải sản quí hiếm như tôm, cua, sò huyết, ghẹ, cá vượt, hàu... Trong các loại hải sản trên, hàu được xem là một loại hải sản đặc biệt của vùng sông nước Ô Loan. Hầu như con hàu được người dân ở đây lặn bắt quanh năm, nhưng hàu ngon nhất có lẽ vào khoảng thời gian cuối xuân đầu hạ (tháng 3-4 âm lịch). Thời điểm này hàu nhiều nhưng không dễ khai thác tí nào. Con hàu bám vào các rạng san hô, thành cầu, bờ đá dưới mặt đầm...
du-lich-phu-yen-0610-21.jpg

du-lich-phu-yen-0610-22.jpg

Mờ sáng, người dân ở đây đi bắt hàu, hôm nào may mắn gần trưa có thể mang về vài chục ký hàu kể cả vỏ. Nhìn bề ngoài con hàu xấu xí như một cục đá nhưng bên trong thật tuyệt vời. Sau khi đập bỏ phần vỏ, ta thấy phần thịt mập ú, mọng nước trông thật ngon lành. Hàu được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau: nhúng giấm ăn liền, um chuối cây, nhưng đặc biệt hơn phải là món cháo. Ngon nhất nấu cháo phải chọn loại gạo đỏ, hàu tươi sống, cùng với một số gia vị thông thường. Cũng nấu như các loại cháo khác nhưng món cháo hàu khi nêm gia vị vào lại có mùi thơm độc đáo, hương vị hải sản riêng.
Du Lịch Phú Yên Du Lịch Phú Yên

Cháo hàu được ăn bất cứ thời điểm nào trong ngày: điểm tâm sáng, ăn trưa hay kèm với một vài món khác trên bàn nhậu vào lúc chiều tà để “chữa cháy” thì cuộc nhậu càng trở nên hấp dẫn. Nhớ là cháo hàu ăn lúc nguội phải nói ngon hơn lúc nóng, bởi lúc nguội nồi cháo sẽ ngọt đậm đà, người ăn có cảm giác như mình đang ăn một loại hải sâm quí hiếm.

Đặc biệt là sự thơm ngon bổ dưỡng với hàm lượng canxi cần thiết cho cơ thể trong quá trình lao động, sinh hoạt. Vào mùa, hàu Ô Loan được đưa đi tiêu thụ khắp nơi trong cả nước. Mặc dù chưa có thương hiệu riêng nhưng món cháo hàu Ô Loan đã trở thành món ăn không thể thiếu của người dân Phú Yên, một vùng quê nằm giữa hai đèo. Các bạn ra Bắc vào Nam xin hãy ghé về dọc quốc lộ 1A ở Phú Yên quê tôi, chắc hẳn bạn sẽ có một bữa ăn ưng ý và nhớ mãi.
 
Chuột đồng Phú Yên

Chuột đồng Phú Yên
Du lịch Phú Yên - Thịt chuột nướng lá lốt không chỉ món ăn nổi tiếng ở miền sông nước Tây Nam bộ, mà còn là một “đặc sản” ở Phú Yên. Có dịp đến Phú Yên, không ai lại không tranh thủ thưởng thức món ăn béo ngậy, thơm ngon và độc đáo này...
chuot-dong-phu-yen.jpeg


Chuột đồng Ngoài những cách bẫy chuột sơ khởi, có từ rất lâu như dùng rọ, hun khói hoặc bẫy bằng keo, ở Phú Yên, người ta còn bẫy chuột bằng cách: Trước ngày sạ lúa, bà con nông dân chọn vài khoảnh đất trống chừng 5mx5m, làm đất kỹ, cấy loại lúa nếp thơm xuống; chung quanh, rào lại bằng mành, trổ 4 cửa ở 4 góc và đặt 4 cái lồng làm hom ngược phía trong, chuột vào không thể chạy ra được. Đến khi lúa trổ thì nếp thơm đã chín trước, chuột nghe mùi thơm quyến rũ tìm vào cửa rọ và mắc bẫy. Đây là cách bẫy khá công phu để bảo vệ lúa và bắt được chuột với số lượng đáng kể. Cách bắt chuột đơn giản nhất là tìm hang, để rọ ở đầu hang, đổ nước nóng vào, chuột sẽ sập bẫy. Chiều tối đi bẫy, mờ sáng có thể thu hoạch được.

Thịt chuột ngày càng được chế biến thành nhiều món phong phú, hấp dẫn như chuột xào lá lốt, chuột xé phay, chuột khìa nước dừa, chuột kho sả ớt, chuột xào lăn, kể cả mắm kho thịt chuột. Ở Phú Yên, thịt chuột còn được chế biến theo phong cách Ấn Độ bằng cách thêm cà ri cho đậm đà hương vị. Các món ăn chế biến từ thịt chuột có thể ăn với xà lách xoong, cà chua hay hành tây, hành lá đều rất ngon hay chuột con hấp cơm, nhúng giấm hay lấy thịt chuột băm lẫn thịt heo, nấm mèo, bún tàu, đậu phộng rồi dồn vô trong bụng của lớp da chuột đã được làm sạch, đem nướng trên bếp than hồng. Hương vị của sả ớt, thịt nướng thơm lừng tỏa ra không khỏi ngây ngất thực khách thập phương. Nhiều người cho rằng chuột nhỏ ngon hơn chuột lớn vì mềm và không dai.
 
Bánh tráng Phú Yên

Du lịch Phú Yên - Dùng bột gạo pha nước, sau đó tráng thành bánh phơi nắng (hoặc sấy) cho khô. Bánh tráng nướng dùng bánh khô đem nướng lửa than cho bánh phồng lên dòn thơm khi ăn; dùng bánh tráng nhúng nước cho dẻo cuốn với thịt luộc, cá hấp và rau xanh… ăn rất ngon.
banh-trang-phu-yen-01.jpeg

Bánh tráng

Hầu như địa phương nào ở Phú Yên cũng có làm bánh tráng, nhưng có 3 nơi làm bánh tráng nổi tiếng có thể coi như làng nghề là: Hoà Đa ( xã An Mỹ- huyện Tuy An), Đông Bình (xã Hoà An - huyện Phú Hoà), Phường Lụa (Thôn Ngân Sơn – thị trấn Chí Thạnh - huyện Tuy An).

Hình ảnh:
banh-trang-phu-yen-03.jpeg

banh-trang-phu-yen-04.jpeg

banh-trang-phu-yen-02.jpeg

Làng nghề bánh tráng

Phơi bánh tráng

Món ăn
 
Du Lịch Phú Yên: Bún Bắp An Dân

Du Lịch Phú Yên - Bún bắp không làm bằng gạo mà làm từ bắp. Và chỉ có những hạt bắp tẻ ở vùng Tuy An, Đồng Xuân mới tạo được vị ngọt và độ dẻo, dai cho sợi bún. Ngày trước, vùng An Dân (Tuy An) có nhiều lò bún và nghề bún bắp khá phát triển. Nhưng công việc nặng nhọc, chủ yếu làm bằng phương pháp thủ công nên dần dần lớp trẻ đã không theo được nghề.
du-lich-phu-yen-0610-1.jpg


Ngày nay, chỉ còn một vài nhà tiếp tục nghề làm bún bắp vào những ngày rằm, đầu tháng rồi đem ra bán ở chợ Chí Thạnh. Ăn món này không cầu kỳ và đòi hỏi nhiều gia vị như bún bò Huế, mà rất đơn giản nhưng ngon không kém .Ngày thường hoặc ngày Tết, sau khi chán chê thịt mỡ dưa hành, chỉ cần bỏ vài lá bún bắp vào tô, chan nước canh chua cá bống đầm Ô Loan nấu với lá giang, thì …nhất trên đời. Hoặc đơn giản, chỉ cần vài lá bún bắp chan với nước mắm ngon dầm ớt hiểm cũng đủ nhớ hoài.

Du Lịch Phú Yên
 
Du Lịch Phú Yên: Bò Một Nắng

Du Lịch Phú Yên - Thị trấn Củng Sơn nằm trên cao nguyên Sơn Hoà rộng lớn thuộc tỉnh Phú Yên. Nơi đây có món bò một nắng mang phong vị phố núi ngon lạ và hấp dẫn, do chính người dân gốc ở đây chế biến từ kinh nghiệm cuộc sống. Theo một số người lớn tuổi, món bò một nắng Củng Sơn có tiền thân từ cách chế biến thịt nai khô của người dân trong khoảng vài thập kỷ trước. Sau này, người ta dùng thịt bò chế biến thay nai để ăn và dự trữ thực phẩm. Món này hợp khẩu vị được nhiều người ưa thích, rồi dần trở thành đặc sản của phố núi Sơn Hoà hôm nay. Bò một nắng còn có tên gọi đầy đủ là “bò một nắng hai sương” – bò chỉ phơi một nắng vừa héo đem nướng, nên ngon lạ lùng.
du-lich-phu-yen-0610-12.jpg


Để có món bò một nắng đúng điệu, người chế biến trước hết phải chọn loại bò cỏ tơ, được chăn thả tự nhiên trên các triền núi, mé sông ngoài miền tây Phú Yên. Chỉ chọn hai phần trong một con bò là thịt đùi và thịt thăn, sơ chế kỹ rồi thái thành miếng mỏng, ướp muối, đường, bột ngọt, ớt hiểm đem phơi. Nếu trời tốt nắng chỉ phơi một nắng, nếu nắng yếu hoặc mưa có thể dùng lò than sấy. Dù xử lý cách nào, thịt cũng đã có độ chín gần 60%; trung bình để có được 1kg thành phẩm, phải cần đến 1,7kg nguyên liệu bò tươi nguyên. Sau khi sấy, phơi loại bỏ lượng nước trong thịt, phần còn lại sẽ se khô, có độ ngọt tự nhiên và hương vị đặc trưng của thịt.
du-lich-phu-yen-0610-11.jpg

Du Lịch Phú Yênimages: bo mot nang nuong

Với tỷ lệ này, bò một nắng có thể để lâu nếu bảo quản tốt. Khi ăn, nướng trên lửa than vừa chín đều, khô mặt và hơi rám cháy là ngon nhất. Bò một nắng được chấm với các loại, có thể là ớt tương, muối ớt lá é trắng, nhưng độc đáo hơn nếu chấm với muối ớt kiến vàng – người dân tộc thiểu số gọi là muối thèn lèn. Loại muối này được giã kèm muối, ớt, trứng và con kiến vàng tươi cùng với ít gia vị bí quyết. Ăn bò một nắng chấm muối ớt kiến vàng, kèm dưa leo, các loại rau thơm cho vị giác một cảm nhận thật mới mẻ.
 
Du Lịch Phú Yên: Cua Huỳnh Đế

Du Lịch Phú Yên - Cua Huỳnh đế khi hấp chín có màu đỏ hồng trông rất hấp dẫn. Mai cua có hình trái táo, càng và que ngắn hơn cua biển thông thường. Đặc biệt, đầu cua hơi dài và có nhiều râu ... Cua huỳnh đế có quanh năm nhưng rộ nhất là tháng chạp âm lịch. Đây cũng là thời gian mà cua huỳnh đế ngon nhất. Cua to hơn bình thường, chắc thịt và gạch cua nở đầy mai, ăn rất ngon và nhiều chất dinh dưỡng.
du-lich-phu-yen-0909-3.jpg



Cua huỳnh đế bắt từ biển lên còn sống, đem hấp cách thủy hoặc luộc, rang muối…, nhưng ngon nhất phải kể đến món cháo cua huỳnh đế. Cua huỳnh đế rửa sạch, sau đó cho cả con vào tô lớn rồi đem hấp để giữ nguyên chất ngọt của thịt. Khi thịt cua đã chín, tách mai cua ra, dùng muỗng nạo hết gạch trong đó để riêng. Gỡ thịt ở càng và thân cua, ướp với gia vị gồm nước mắm ngon, tiêu hành, bột ngọt..., bắc chảo dầu ăn lên, phi hành củ cho thơm, để nhỏ lửa, cho thịt cua vào và đảo đều cho thịt thấm. Khi cháo đã chín nhừ, cho tất cả thịt cua vào và để sôi vài phút; cho gạch cua vào sau cùng rồi nêm mắm muối lại cho vừa ăn, thêm củ hành tây xắt mỏng cùng lá hành, ngò xắt nhỏ rồi nhắc nồi cháo xuống, cho thêm tiêu vào tô cháo, ăn khi còn nóng.

Cháo cua huỳnh đế ngon phải có lớp mỡ hành vàng sánh ở trên, lẫn với nước gạch màu đỏ cùng những thớ thịt màu trắng của cua. Cháo cua huỳnh đế có mùi thơm đặc trưng. Ăn vào có thể tăng cường sinh lực cho đàn ông, bồi bổ cơ thể cho phụ nữ. nhất là chị em đang nuôi con nhỏ…
 
Mùa cá trụng

Du lịch Phú Yên - Khi trụng cá, nếu ít, người ta có thì giờ lấy ruột cá, trứng cá làm mắm. Trụng nhiều, hành vạn con, đâu có thời gian nữa, chỉ xẻ dọc theo thân cá mỗi bên hai đường. Đây là việc bắt buộc, nếu không con cá sẽ không chín, không thấm, không nở.
ca-keo.jpg

Món cá kèo

Lò trụng giống như lò tráng bánh tráng, trên bắc một chảo lớm nấu nước muối. Cá ồ đã xẻ sắp trong rổ thưa, lớp dưới lớp trên giao nhau chữ thập, c ho được vững và nước thấm đều, cá chín đều. Rổ cá đặt vào gióng. Hai người khiêng nhúng vào chảo nước để trụng, cá chín thì giở lên. Cứ thế tiếp tục. Nước trụng cá còn để cô lại làm nước mắm. Khi trúng mùa cá trụng rất rẻ, như lời tụng là”rẻ như cho”, khắp đường cùng ngõ hẻm đâu đâu cũng nghe lời giao cá trụng, mọi người được ăn cá trụng thỏa thuê, từ những làng ven biển, đồng bằng đến những vùng đồng núi, vùng cao vẫn có những buổi bạn bè vui vẻ họp nhau với món cá trụng.

Tái chế cá trụng trước hết chặt bỏ đuôi và bóc bỏ mang. Có thể không cần dùng dao cắt đôi con cá. Cá đã chín rồi, dùng tay bẻ và tách từng miếng dài bằng ngón tay cái.Miếng cá có chỗ màu nâu sậm, có chỗ màu trắng ngà. Tiện nhất là kho với thơm vì mùa cá trụng cũng là mùa thơm. Cá trụng có cái ngọt riêng của nó, đậm đà hơn cá tươi. Miếng cá trụng màu nâu hơi bùi, chỗ màu trắng dai hơn. Nước cá hòa với nước thơm có vị ngọt. Chỉ bấy nhiêu thôi ăn cơm cũng thấy ngon miệng.

Cá trụng còn kho chung với thịt heo. Thơm + cá + thịt = chua + ngọt + béo. Tổng hợp với nhau thì còn gì bằng. Trong món này con tôm cũng được mời chung sức. Bên cạnh sự tổng hợp hương vị còn có sự tổng hợp màu sắc: nâu - ngà - vàng - đỏ…thêm màu vắng mỡ như trang điểm trên mặt. Cũng có thể đem chiên rồi mới kho. Miếng cá săn lại, bên ngoài hơi dai mà bên trong hơi bùi.

Cá trụng kho, cá trụng chiên, cá trụng hấp nóng lại dùng ăn bánh tráng. Cũng tách con cá theo những đường xẻ thành những miếng dài, đặt vào bánh tráng, thêm vào đó các loại rau và bánh tráng nướng bẻ vụn. Nên để nguyên cái bánh tráng cuốn thành cuốn lớn. Nước mắm ít ngon mới cần gia vị, nước mắm thật ngon thì chỉ cần trái ớt hiểm. Chất dẻo của bánh tráng, chất chua của thơm, khế, chất chát của trái chuối non, chất giòn ngọt của rau giá chỉ là cái nền để nâng cao hương vị của món cá trụng. Trong lòng cá có cái “cật” bằng đầu ngón tay, giống như chiếc ống điếu nhỏ, ngon lắm.

Hằng năm…tháng tư, tháng năm, gió nam hây hẩy, nắng sóng sánh vàng. Xuống Yến, xuống Long Thủy, vô Lò Ba ăn cá trụng trong lò vừa vớt ra. Nghe cả chung quanh đều thơm mùi cá. Đây không phải nhà hàng, quán ăn. Ta là bạn thân, là khách quen, nhờ nhà lò giúp một bữa ăn tại chỗ. Trong câu chuyện, cách nói năng sôi nổi của những người ngày ngày quen với sóng gió biển khơi khiến ta vui vẻ hơn, cùng nâng ly rượu mạnh uống cạn để cùng nhau cười sảng khoái.
 

Hỏi Phượt

Forum statistics

Threads
55,672
Bài viết
1,171,033
Members
192,336
Latest member
hakhaclinh
Back
Top