Kinh nghiệm xin visa Mỹ - phần 1
“Chỉ viết chuyện của mình, không viết chuyện của người”
Nếu viết theo kiểu gạch đầu dòng những gì cần và không cần khi xin visa, mời bạn lên google, có 840205292582 hướng dẫn cách xin visa. Nên topic này viết gì, chỉ là những mẩu chuyện vu vơ tôi từng trải nghiệm liên quan đến hai chữ visa (vờ i vi, sờ a sa).
Bữa có bạn kia trên phượt hẹn tôi ra xin vài bí quyết đi bụi Mỹ. Tui đã trấn an trước là tui không phải cái gì cũng biết, nhưng nếu bạn cần thì tôi sẽ cố gắng trong khả năng của mình. OK, vậy là gặp nói chuyện. Bản đưa cái lịch trình cà giựt mà tôi thấy choáng váng, vì cái kiểu không hiểu địa hình nên cứ giựt lên giựt xuống, vừa không hợp lý vừa mất thời gian. Tôi tư vấn nên đi thế này thế kia thì bản nói: không, theo mình nghĩ… Suốt buổi cứ “theo mình nghĩ…”. Mắc dịch thiệt, nếu nghĩ thế thì cứ đi đại cho rồi, gọi tôi ra chi cho tốn thời gian đôi bên. Nhưng có một thứ liên quan đến visa từ bạn này. Đã có visa Mỹ nhưng phỏng vấn visa Canada bị rớt. Ghê chưa. Người ta hay đánh đồng visa Mỹ với Canada vì hai nước nằm sát bên nhau, nhiều chính sách chung cũng như độ khó vào ngang ngửa. Trước đó, tôi cũng hiểu là nếu được một trong hai chắc vào nước còn lại dễ như ăn kẹo. Nhưng qua trường hợp này, rút ra được một điều: Khi xin visa, điều gì cũng có thể xảy ra.
Chúng ta chỉ có thể giảm thiểu rủi ro bằng cách chuẩn bị tốt nhất, còn những nơi ghi là “đảm bảo đậu” thì xin lỗi, những lời đó toàn là những lời dối gian. Thằng nào con nào đảm bảo đậu khi một người Việt Nam xin visa đi Nhật, Úc, NZ, Châu Âu, Anh, Mỹ, Canada, Nam Phi?
Bữa đi phỏng vấn xin visa Mỹ, mấy em sinh viên xin visa du học rớt như mưa. Trời ơi, những tưởng có tiền đi du học thì người ta chào đón thôi. Em gái kia đi phỏng vấn lần thứ 5, mắt đỏ hoe bước ra. Lãnh sự quán Mỹ, cái nơi mà tình cảm lan tỏa nhanh thật nhanh. Một người bước ra thì cả mấy chục người chăm chú nhìn theo đôi mắt buồn cụp xuống hay thờ phào vì một cái gật đầu. Trong mấy tiếng đồng hồ chờ đợi đó, hàng chục hàng trăm hình ảnh chạy qua trước mắt. Bé gái 18 tuổi chạy qua chạy lại trong phòng chờ, anh ơi, chút em nói tiếng Anh hay tiếng Việt? Tôi hỏi: Em tự tin nói tiếng Anh hay tiếng Việt? Bé gái: Em nói tiếng Anh không tốt. Vậy thì em nên nói tiếng Việt thôi, họ có người phiên dịch, và bản thân những người phỏng vấn cũng rành tiếng Việt. Đừng thể hiện cái gì mình không tốt. Em đó rớt.
Cu cậu đi phỏng vấn du học, có mẹ kèm theo lúc phỏng vấn. Người ta hỏi cái gì cu cậu cũng ngu ngơ thấy tội lắm. Mẹ phải trả lời dùm. Ba câu, thì cậu lủi thủi quay ra rồi. Mẹ cậu quay lại nói với mọi người: Khó quá, thôi để lần sau. Lần đó tôi cũng lần đầu đi phỏng vấn thôi, nên lo lắng dã man. Cái gì mà như sung rụng thế thì cửa nào dành cho mình. Thôi thì có sao nói đó, làm tốt nhất những gì mình có thể. Còn lại thì… hên xui. Nhưng nhìn xung quanh, có nhiều chuyện cũng nực cười…
Chị kia chưa đẹp, rất thấp, ăn mặc cũng kỳ kỳ dị dị nhưng nguyên cái phòng chờ đều biết chị phỏng vấn visa Mỹ đi Hawaii thăm người yêu. Tôi vốn xấu tính nghĩ liền trời ơi nếu chị không đi Mỹ thì ở Việt Nam cũng hơi khó cho chị. Trong khi tôi ngồi một chỗ đọc sách để bình tĩnh thì chị lăng xăng bà cố luôn. Chạy qua chạy lại tư vấn người này người kia, hỏi han bà này thím nọ. Nhoi kiểu này chắc rớt luôn, tôi nghĩ. Vì người ta truyền tai nhau rằng vào phòng chờ sẽ bị quan sát kỹ lắm. Còn chị thì cứ lăng xăng như thể chị là nhân viên tư vấn trong này vậy. Thế mà, chị bước ra, cười tươi như hoa, sắp đi Hawaii thăm người yêu nhé! Ôi mẹ ơi, sao kỳ vậy? Mấy em sinh viên như bông hậu mà rớt hết trụi, còn chị không có điểm nào coi được hết mà hiên ngang thế kia. Hay Mỹ không thích người đẹp vào nước nó?
Đang ngồi thì nghe tiếng giày lộc cộc. Chính xác là tiếng giày văng vẳng trong không gian đặc quánh sự căng thẳng. Tôi không ngoái lại nhìn mà nghĩ, con nào gan dữ. Hay con này làm trong lãnh sự quán? Chắc không, lãnh sự thì càng không thể có kiểu đi như thế này. Cuối cùng thì tiếng giày cũng đi ngang qua chỗ tôi đang ngồi. Một phụ nữ đẹp. Quá sá đẹp. Nhìn kỹ thì tôi biết đây là một nhà thiết kế thời trang khá nổi tiếng ở Việt Nam. Chị đi ngang qua dãy ghế chờ, đeo kính đen, giày cao gót, mặc một bộ đồ sành điệu và trang điểm đậm. Gót giày gõ vào nền đá những âm thanh gây chú ý. Rồi rất nhanh, chị lại lạnh lùng đi ra, trên tay cầm theo phiếu đóng tiền, là đậu rồi. Lại đậu. Tôi quan sát kỹ thì nãy giờ, ai ỉu ỉu xìu xìu, lo lo lắng lắng khi phỏng vấn là rớt thấy thương. Trong khi những trường hợp kỳ kỳ thì đậu. Tôi mất phương hướng một cách trầm trọng. Và trong lúc mệt mỏi, mẹ ơi, tôi bị ngủ gục. Phòng chờ lạnh, cộng với cái không khí lo lắng bao trùm mọi thứ, chờ lâu nữa nên tôi gục cái pặc, thiếu điều muốn đâm đầu xuống sàn. Nhục chưa thể tả. Hoảng hồn nhìn lên xem có ông bà lãnh sự nào nhìn mình không, vì nghe nói người ta quan sát mà.
Tới phiên mình, tôi đi vào. Xác định luôn là đậu thì đậu, còn rớt cũng không dám ai oán ai, quá sá may rủi mà. Vừa từ ngoài đi vào quầy thì thấy người phiên dịch bỏ ghế đi… toilet. Kệ, không quan tâm vì tôi sẽ nói bằng tiếng Anh. Tôi đi đến, phong thái tự tin nhất và chào trước: Good morning! Bên kia cũng good morning lại. Người phỏng vấn hỏi: Mày có thể phỏng vấn bằng tiếng Anh luôn không? Tôi nói: Sure. Vậy là không cần chờ người phiên dịch, buổi phỏng vấn bắt đầu.
– Tên tuổi, nghề nghiệp, thu nhập, có người nhà bên Mỹ không, mục đích đi Mỹ, đi những đâu, thời gian đi.
Mấy câu này dễ như ăn kẹo, với trình độ tiếng Anh trường làng thì tôi cũng trả lời rành rọt, ngắn gọn, vui vẻ, thoải mái. Tôi xem đây là một buổi trò chuyện thì đúng hơn. Người phỏng vấn hỏi thêm: Mày đi Châu Âu rồi vậy có đi Venice không? Tôi hỏi lại: Mày là người Venice hả? Cô ta nói không. Tôi dần lân: Mày người Ý hả? Cô ta nói không, tao người Mỹ. Tôi tiếp: Thế sao hỏi về Venice? Cô ta nói à tao muốn đi Venice lắm vì tao thích chỗ đó. Tôi, rất biểu cảm: Trời ơi mày phải đi nhanh nhanh đi. Venice đang chìm dần mày có biết không, không chừng sau này mày chèo thuyền ngang Venice mà mày cũng không biết. Cô ta: Ừ ừ, cảm ơn mày nhiều lắm. Mùa hè này tao sẽ đi. Còn về phần mày, chúc một chuyến đi vui vẻ đến Mỹ nha! với một nụ cười rất tươi. Tôi cũng rất vui. Nhiều người nhìn tôi mà chắc hẳn không hiểu tại sạo tôi đi phỏng vấn mà vui vẻ thoải mái thế. Tôi chỉ nghĩ đơn giản rằng khi vận mệnh của mình được quyết định bởi một người khác thì có sợ cũng là vô ích, chi bằng thể hiện hết khả năng của mình có thể…
Đó là một cô gái người Mỹ trẻ, chắc chưa đến 30. Và khi đối diện với cô, tôi không coi đó là một buổi phỏng vấn khó khăn. Mà tôi lại xem như tôi đang trò chuyện với một người bạn nào đó tôi gặp trong một nhà trọ nào đó ở Lào, ở Thái, ở Ý hay ở Việt Nam trên đường Bùi Viện. Không hiểu sao, tôi không run, trái lại cảm thấy vô cùng thoải mái khi được trao đổi với cô tại sao tôi lại muốn đến Mỹ. Tôi tin, khi tôi thực sự nghĩ về điều đó thì cô sẽ cảm nhận được. Vì cô cảm nhận được nên những hồ sơ tôi mang theo trên tay trở nên thừa thãi. Cô chẳng hỏi xem một tờ giấy nào tôi chuẩn bị. Tài khoản thì ít tiền, chẳng thể so bì với những bạn xin visa du học bị rớt sáng giờ.
Sau này, khi sống nhiều ngày ở Mỹ, tôi mới hiểu tại sao lúc đó tôi, chị gái chưa đẹp hay nhà thiết kế thời trang lại đậu phỏng vấn dễ dàng hơn các bạn trẻ. Người Châu Á nói chung hay Việt Nam nói riêng, khi đến Mỹ thì thấy đó là một chân trời mới. Một chân trời mà bước ra đường là những con đường 8 làn xe và dòng người cuồn cuộn chảy. Ở Mỹ, không bơi sẽ chìm, không chạy sẽ bị tụt lại đằng sau. Ở Mỹ, có một niềm tin rằng bạn sẽ có mọi thứ nếu bạn cố gắng. Rằng ở Mỹ, cơ hội là dành cho mọi người… Vâng, quay trở lại nếu mình là một người Việt Nam hay đến từ những quốc gia còn nghèo, thì đến được Mỹ đã thấy một thiên đường khác để sống, học tập, phấn đấu, cống hiến và trưởng thành. Câu hỏi tôi nghe nhiều nhất là: Có ý định ở lại không? Nó đậm đặc đến nỗi đôi lúc nó chiếm lấy tâm trí tôi, và tự hỏi điều đó là như thế nào? Chắc chắn, không chỉ có riêng tôi, mà nhiều người khác cũng tương tự. Vậy khi cấp visa cho một người, Mỹ hiểu ngay là người đó có khả năng trốn ở lại rất cao. Chắc các bạn không tin, Mỹ hiện có hơn 5 triệu người nhập cư trái phép. Và chính quyền Obama từng ngày nới lỏng các chính sách dành cho người nhập cư. Ngay cả ở Mỹ, có chính sách bảo vệ người nhập cư nghĩa là nếu bạn không làm gì phạm pháp thì vẫn có thể sinh sống như những người bình thường. Đó là câu chuyện của nước Mỹ. Quay lại câu chuyện visa thì mặc dù đưa ra nhiều bằng chứng thuyết phục rằng tôi sẽ quay về, nhưng tôi chắc rằng họ hiểu đó là vấn đề của xác suất mà thôi.
Nhưng nếu tôi không về thì sao? Thì ít nhất, họ cũng đã chọn ra những con người có thể cống hiến cho xã hội đó một cách tương đối. Họ cấp visa cho những con người tự tin hơn, có nền tảng kiến thức cũng như kinh nghiệm sống vững vàng hơn, ngôn ngữ tốt hơn, và dám ra quyết định. Nếu tôi có trốn ở lại, thì tôi cũng không là gánh nặng cho nước Mỹ. Tôi có thể ra ngoài đi làm, đi siêu thị, hay tiếp tục học hành, tôi có thể giao tiếp với người bản địa, tôi có thể sống một mình mà không cần hỗ trợ nào, đói tôi có thể tự đi ăn, khát thì kiếm nước mà uống, tôi có thể… nhiều thứ. Chứ làm sao họ dám để cho một ông thanh niên ù ù cạc cạc, đi đâu cũng nhờ mẹ dắt, làm cái giống gì cũng lo lắng không yên. Nước Mỹ, không có chỗ cho sự lo lắng không tên.
c.
(còn tiếp)