What's new

[Chia sẻ] Malay - Brunei - Sing - Indo: Ngất ngây theo nhịp Kecak trong mùa mưa Bali

Khi Sir Charles Spencer Chaplin cùng gia đình tới Bali hồi đầu thế kỷ trước, hòn đảo ở nam bán cầu ấy mới chỉ là một điểm đến thu hút chừng 1000 khách du lịch mỗi năm. Gần 100 năm sau, Bali đã là một điểm sáng chói lòa trên bản đồ du lịch thế giới khi thiên đường biển đảo này thu hút tới 2 triệu lượt khách du lịch theo số liệu của năm 2008. Nhắc tới Indonesia là nhắc tới Bali. Nói đến Bali là nói đến một thiên đường có sức hút rất khó cưỡng lại với dân du lịch toàn cầu.

Một sáng đầu Đông khi những cơn gió lạnh rủ nhau ùa về Hà Nội, PeterPan lại khăn gói lên đường với đích đến là Bali. Những tấm vé giá rẻ của Air Asia đã được đặt trước... 8 tháng, để sau đó là quãng thời gian háo hức chuẩn bị, và thậm chí có những khi đã tưởng rằng chẳng thể lên đường vì đủ thứ lý do khác nhau. Bởi vậy, lên đường đúng hẹn đã là một may mắn đầu tiên.

Đó là một hành trình dài ngày nhất và xa xôi nhất của riêng PeterPan. Bali là điểm nhấn và cũng là nơi được mong chờ nhất. Tuy nhiên, trước khi được nối gót "anh hề Charlot" để ngất ngây theo nhịp Kecak trong mùa mưa ở Bali, bước chân của PeterPan sẽ ghi dấu tại Kuala Lumpur, Brunei, Melaka và Singapore. Topic này sẽ tiếp tục là một topic chia sẻ thông tin theo dạng nhật ký giống như những topic trước đây của PeterPan, hy vọng sẽ giúp thêm cho các bạn những thông tin tham khảo hữu ích trước những chuyến đi trong tương lai.

7952fe87.jpg
 
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

Làng nổi Kampong Ayer (tiếp)

Chẳng rõ khi Antonio Pigafetta tới Kampong Ayer vào năm 1521 thì khu làng nổi này lộng lẫy và nguy nga tới mức nào khiến vị học giả người Italia phải so sánh với thành Venice ở quê nhà xa xôi của ông. PeterPan cũng cố tìm những đường nét nào đó đủ để gợi lên dáng hình của một "Venice Phương Đông" nhưng... thất bại. Theo góc nhìn của cá nhân PeterPan, Kampong Ayer phiên bản 2010 chỉ có điểm chung duy nhất với Venice là cùng nổi trên mặt nước, còn lại thì một bên là trời, một bên là vực (đâu là trời, đâu là vực thì các bạn tự chọn nha).

Nói thế không phải là dìm Kampong Ayer mà chỉ muốn tránh cho các bạn việc hình dung thiếu chính xác về làng nổi này khi nghe qua cụm từ "Venice của Phương Đông". Không lộng lẫy, tráng lệ và lãng mạn đậm chất Nam Âu như Venice, làng nổi Kampong Ayer mộc mạc, giản dị và chân chất hơn nhiều, thậm chí, nó mang những nét lam lũ mà thoạt nhìn bạn khó có thể tưởng tượng đó là một phần của đất nước Brunei giàu có.

Nhưng đừng vội thất vọng nếu bạn mong đợi được ngắm nhìn những công trình nguy nga và hoành tráng. Trong suốt chuyến ghé thăm Kampong Ayer, bạn vẫn có thể chiêm ngưỡng một số công trình kiến trúc nổi bật của Brunei mà PeterPan sẽ liệt kê sau đây:

brunei52.jpg

Xa xa là nhà thờ Hồi giáo Kampong Tamoi - kiến trúc tôn giáo lớn nhất của khu làng nổi Kampong Ayer.

brunei53.jpg

Kampong Tamoi ở góc nhìn gần hơn.

brunei54.jpg

Nhà thờ Hồi giáo Sultan Omar Ali Saifuddien ở góc nhìn ngược với hướng mà PeterPan đã được thấy cảnh hoàng hôn tuyệt đẹp trong ngày hôm trước.

brunei55.jpg

Một góc nhìn lạ với sự tương phản miễn bình luận.

brunei56.jpg

Một kiến trúc mà PeterPan không rõ tên gọi cũng như mục đích sử dụng.

brunei57.jpg

Hoàng cung Brunei ở góc nhìn... khả dĩ nhất đối với các du khách. Lý do vì sao sẽ được nói rõ ở phần sau của topic.

brunei58.jpg

Nhà thờ Hồi giáo Kampong Ayer.
 
Last edited:
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

Làng nổi Kampong Ayer (tiếp)

Chùm ảnh làng nổi Kampong Ayer:

brunei59.jpg

Và đây, làng nổi lớn nhất thế giới, Kampong Ayer.

brunei60.jpg

Các ngôi nhà ở Kampong Ayer đều ở cao hơn mặt nước chừng hơn 1 m như thế này.

brunei61.jpg

Chiếc taxi nước lướt ngang qua một trường học. Để đáp ứng như cầu học tập của cộng đồng dân cư khoảng 40.000 người, có rất nhiều trường học như thế này nằm rải rác khắp Kampong Ayer.

brunei62.jpg

Một khung hình quen quen là...

brunei63.jpg

Kampong Ayer được chia làm 6 khu vực khác nhau. Để đi lại giữa các khu vực ấy, người dân ở Kampong Ayer có thể lựa chọn taxi nước hoặc những cây cầu đơn giản như trong hình...

brunei64.jpg

... hoặc cũng có thể lái ô tô qua những cây cầu kiên cố như hình trên.

brunei65.jpg

Một Kampong Ayer lam lũ...
 
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

@tracyowen: Bạn cứ xem thêm để có thông tin, nếu boăn khoăn gì, bạn cứ PM cho mình, mình sẽ giải thích cho bạn theo những gì mình biết nhé :).

@lctarch: Bạn có khoảng gần 7 tiếng giữa 2 chuyến bay, nhưng kỳ thực thì sẽ không ngủ được cả đêm đó đâu. Vì tầm 03h30 là bạn đã phải chuẩn bị làm thủ tục check in cho chuyến bay Jakarta - Bali rồi, bạn chú ý điều này nhé.

Mình chưa có kinh nghiệm ngủ lại ở sân bay tại Jakarta. Tuy nhiên, mình đã ở tình huống giống bạn trong chuyến đi vừa qua. Mình tới Kuala Lumpur lúc gần 00h00 và phải bay về Hà Nội lúc 06h20. Giải pháp mình chọn là vào quán ăn nhanh McDonald để gọi đồ ăn và tranh thủ nghỉ lại ở đó. Sau đó, chừng 03h30, mình làm thủ tục check in và ra khu vực cửa dẫn ra máy bay về Hà Nội để đợi ở đó, nói chung là tranh thủ nghỉ ngơi thôi vì rất khó ngủ. Tại mình cũng chưa quen ngủ sân bay chứ thấy nhiều người cũng ngủ la liệt khắp nơi.

Chắc sân bay ở Jakarta cũng không khác ga hàng không giá rẻ LCCT ở Kuala Lumpur đâu, bạn cứ tham khảo cách của mình xem nhé. Chúc bạn có chuyến đi an toàn và như ý!
 
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

Làng nổi Kampong Ayer (tiếp)

Là một làng nổi, Kampong Ayer đương nhiên có những phương tiện giao thông đặc thù và đáng chú ý nhất tất nhiên phải là những chiếc taxi nước (water taxi). Bên cạnh việc phục vụ du khách tham quan Kampong Ayer, những chiếc taxi nước còn là phương tiện để những người dân sống trên những ngôi nhà nổi có thể vào bờ để đi vui chơi, mua sắm hay đơn giản hơn là đi cầu nguyện.

Gọi là taxi nước nhưng lại hơi lai... xe buýt. Nói thế là vì ở khắp làng nổi Kampong Ayer có rất nhiều các bến để những chiếc taxi có thể tấp vào đón khách.

brunei66.jpg

Hai phụ nữ đạo Hồi đang vẫy tay chào chúng tôi. Họ đang chờ taxi nước để lên bờ đi mua sắm?

brunei67.jpg

Một bến taxi nước gần nhà thờ Hồi giáo Kampong Tamoi.

brunei68.jpg

Đôi khi, bến taxi nước có thể là nơi để người dân tụ tập tán gẫu hay đơn giản hơn, là nơi để... câu cá.

brunei69.jpg

Một bến taxi nước với nền phía sau là hoàng cung Brunei.

brunei70.jpg

Đây là bến taxi nước cuối cùng mà chúng tôi đi qua trước khi kết thúc chuyến du ngoạn ở Kampong Ayer.
 
Re: Ngất ngây theo nhịp Kecak trong mùa mưa Bali

Thanks bạn Bluesky85 đã edit bài giúp mình, thanks bạn PeterPan đã nhắc nhở về nội quy của diễn đàn :).
@PeterPan: Mình sẽ dần nghiên cứu quyển LP bạn cung cấp, và hy vọng sau đó sẽ cho ra được một lịch trình ưng ý.Cho mình hỏi thêm chút là tại làng nổi Kampong Ayer này thì chỉ cưỡi taxi nước ngó nghiêng thế này thôi à? Vì mình thấy bạn bảo cũng có các bến như xe bus, vậy mình có được phép lên bờ không? Giá taxi nước mà bạn mặc cả được là 15$B cho cả 4 người trên 1 chiếc phải không?
Cảm ơn bạn luôn phúc đáp nhanh chóng và đúng thông tin mình quan tâm, sẽ luôn theo dõi các bài viết tiếp theo của bạn.
 
Re: Ngất ngây theo nhịp Kecak trong mùa mưa Bali

@tracyowen: Thủ đô Bandar Seri Begawan của Brunei nhỏ xíu bạn ạ, bạn đi theo lộ trình 1,6 km trong 2 giờ mà Lonely Planet gợi ý là đã có thể đi được hầu hết điểm must-see rồi. Ngoài ra, tùy thông tin của LP hay những thông tin bạn tìm được thì có thể đi thêm một số nơi khác ở gần thủ đô.

Về việc đi thăm làng nổi Kampong Ayer bằng taxi nước thì thế này: Bọn mình trả 15$ Brunei cho 4 người đi chơi trong 1 giờ đồng hồ, điều này mình đã nói rõ ở trang trước. Đi thăm làng nổi thì dùng taxi nước có lẽ là phương án tốt và phù hợp nhất. Người lái chiếc taxi nước đồng thời đóng vai trò làm hướng dẫn viên du lịch, vừa đi anh ta vừa giới thiệu cho bọn mình về khu làng nổi này cũng như đưa thêm thông tin về các công trình kiến trúc liên quan.

Các bến như xe buýt đó thì bọn mình không lên, vì bọn mình đi taxi nước trong 1 giờ đồng hồ là vừa đủ đi hết 1 vòng khu làng nổi rồi. Theo mình hiểu, các bến này chủ yếu là để phục vụ người dân địa phương. Khách du lịch có thể dừng ở các bến này để lên tham quan các khu nhà nhưng tất nhiên khi đó sẽ tốn nhiều thời gian hơn, đồng nghĩa với việc tốn thêm tiền. Kỳ thực thì mình thấy các khu nhà nổi này ngắm qua bên ngoài là cũng ổn rồi.

brunei71.jpg

Bạn tài xế taxi nước kiêm hướng dẫn viên du lịch của bọn mình. Ảnh: lampx.
 
Last edited:
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

Làng nổi Kampong Ayer (tiếp)

Nốt một vài ảnh về khu làng nổi lớn nhất thế giới:

brunei72.jpg

Hệ thống dây điện giúp Kampong gần hơn với đời sống văn minh bên ngoài. Ở khu làng nổi này, những tiện nghi như máy điều hòa nhiệt độ, truyền hình vệ tinh, mạng Internet... đều được cung cấp đầy đủ nhờ mạng lưới điện ổn định.

brunei73.jpg

Theo lời bạn tài xế taxi nước, mỏm đá này là mũi của một con tàu sau bao năm bể dâu biến đổi mà tạo thành. Nó gắn liền với một câu chuyện truyền thuyết mà đại khái là liên quan tới khu làng nổi Kampong Ayer. Kỳ thực là PeterPan không nghe kịp hết đoạn này vì bạn ý "bắn súng máy" nhanh quá.

brunei74.jpg

Đây có lẽ là một trong những đường ống cung cấp nước sạch cho khu làng nổi?

brunei76.jpg

Một góc vắng lặng của Kampong Ayer. Trong 1 giờ đồng hồ dạo chơi ở đây, chúng tôi hiếm khi nhìn thấy người dân địa phương hay một sinh hoạt đời thường nào đó của họ. Bạn tài xế taxi nước giải thích rằng người dân Brunei làm việc từ thứ Hai tới thứ Năm hàng tuần, còn lại là ngày nghỉ. Chúng tôi tới đây vào thứ Năm, là ngày đi làm, không lẽ người dân ở Kampong Ayer giờ đã lên bờ làm việc gần hết?

brunei75.jpg

Một cây xăng luôn tấp nập các chiếc taxi nước ra vào.
 
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

Nhà thờ Hồi giáo Jame'Asr Hassanil Bolkiah

Nếu nhà thờ Hồi giáo Sultan Omar Ali Saifuddien được đánh giá là công trình tôn giáo có vị trí và cảnh quan vào loại đẹp nhất tại Brunei thì nhà thờ Hồi giáo Jame'Asr Hassanil Bolkiah lại là tòa kiến trúc tôn giáo lớn nhất của đất nước nhỏ bé này. Để thăm quan nhà thờ này, có lẽ phải dành vài giờ đồng hồ mới có thể tạm hài lòng. Tuy nhiên, PeterPan tới đây vào cuối buổi sáng, trời nắng như đổ lửa. Hơn nữa, giờ phải ra sân bay cũng không còn xa. Bởi vậy, dù rất tiếc nhưng PeterPan chỉ kịp lưu lại vài hình ảnh của Jame'Asr Hassanil Bolkiah chứ không được thảnh thơi như khi thăm thú Sultan Omar Ali Saifuddien vào chiều hôm trước.

Tọa lạc ở khu Kampong Kiarong (vì thế còn có tên là nhà thờ Hồi giáo Kiarong), nhà thờ Hồi giáo Jame'Asr Hassanil Bolkiah được xây dựng trong dịp lễ kỷ niệm bạc (tròn 25 năm trị vì) của Quốc vương Hassanal Bolkiah. Nhà thờ này nằm trên đường tới trung tâm mua sắm Gadong và cách trung tâm thủ đô Bandar Seri Begawan chừng 2,5 km.

Từ khu trung tâm, bạn có thể bắt xe buýt số 1 hoặc 22 là tới được Jame'Asr Hassanil Bolkiah. Nhóm của PeterPan đã sai lầm khi gọi taxi mà quên không ngó lại cuốn Lonely Planet. Kết quả là 4 người phải trả 40$ Brunei cho chuyến đi khứ hồi từ trung tâm thủ đô Bandar Seri Begawan tới Jame'Asr Hassanil Bolkiah. Đây là mức giá đắt và đáng ra có thể tiết kiệm hơn nếu chúng tôi tỉnh táo hơn (lúc đó mệt quá vì trời nắng gắt). Các bạn đi sau này chú ý nhé, nếu có thể di chuyển bằng xe buýt thì nên ưu tiên phương tiện này, bất quá thì mới tính tới taxi.

Chùm ảnh nhà thờ Hồi giáo Jame'Asr Hassanil Bolkiah:

brunei77.jpg

Jame'Asr Hassanil Bolkiah từ từ hiện ra...

brunei78.jpg

Nếu không có những chiếc xe hơi, đây sẽ là một khung hình cổ tích. Nhà thờ này là một công trình ấn tượng của Bandar Seri Begawan và đặc biệt lung linh vào buổi tối.

brunei79.jpg

Kiến trúc tháp phổ biến trong những công trình tôn giáo ở Brunei.

brunei82.jpg

Những ngôi sao tám cánh tạo cảm giác nhà thờ đang hút người ta lại gần nó.

brunei83.jpg

Góc vườn nhỏ bên cạnh nhà thờ.

brunei81.jpg

Nhà thờ Hồi giáo lớn nhất của Brunei.

brunei80.jpg

Tại sao tên nhà thờ Hồi giáo này lại là Jame'Asr Hassanil Bolkiah trong khi tên của vị Quốc vương đang trị vì Brunei là Hassanal Bolkiah? Câu hỏi đó đã được đặt ra với nhiều người dân Brunei nhưng không ai biết tại sao...
 
Last edited:
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

Tạt qua Cung điện Istana Nurul Iman

Nói là tạt qua bởi vì đúng là... tạt qua. Như đã đề cập ở phần trước của topic, Hoàng cung Brunei (cách gọi quen thuộc hơn của Cung điện Istana Nurul Iman) không mở cửa cho dân thường vào tham quan trong hầu hết các ngày trong năm, trừ 3 ngày cuối lễ Hari Raya trong tháng 9 hàng năm.

Hoàng gia Brunei quá cẩn thận trong việc che chắn kỹ lưỡng cuộc sống của hoàng tộc khỏi sự nhòm ngó của thường dân và du khách. Trên sông Brunei, một hàng cây xanh mướt được dùng làm lá chắn tự nhiên khiến mọi ý định ngắm Hoàng cung trong chuyến đi thăm làng nổi Kampong Ayer đều phá sản hoàn toàn. Trên cạn, cánh cổng sắt cùng 2 bạn cảnh sát khiến các du khách bị chặn lại khi còn cách Hoàng cung cả trăm mét. Phía trong khoảng sân rộng sau cánh cổng sắt cao vút là... một hàng cây nữa và vài bạn lính gác nữa trong trang phục truyền thống của Brunei.

Hãy nghe Lonely Planet nói về Hoàng cung Brunei: "Cách tốt nhất để biết được chính xác độ hoành tráng của một công trình kiến trúc là đếm cho hết số phòng tắm ở đó. Theo tiêu chí này, Hoàng cung Brunei chính là cung điện để ở lớn nhất thế giới bởi nó có tới 257 phòng tắm lớn nhỏ các loại". Và công trình nguy nga tráng lệ được xây dựng để làm nơi ở của Quốc vương Hassanal Bolkiah đã tiêu tốn tới 350 triệu USD với 1788 phòng các loại (gấp 4 lần cung điện Versailles của Pháp và gấp 3 lần cung điện Buckingham của Anh).

Bởi thế, Hoàng cung Brunei xứng đáng là một điểm tham quan phải có trong lịch trình của bạn, miễn là bạn đến... đúng thời điểm đã được nêu ở trên :D. Nếu bạn tới vào những ngày còn lại trong năm (giống như PeterPan và các bạn cùng đi), tốt nhất là cũng không cần ghé qua để chụp vài cái ảnh cho thỏa sự hiếu kỳ làm gì (vì thật ra sẽ chỉ chụp được cái cổng sắt, vài chú lính gác và cùng lắm là cái biển có dòng chữ "Istana Nurul Iman"). PeterPan đã làm "chuột bạch" rồi và các bạn đi sau này không cần phải làm như thế nữa :)).

Có những cách tốt hơn để có thể ngắm nhìn kiến trúc bên ngoài của Hoàng cung Brunei. Đầu tiên, trong chuyến dạo chơi làng nổi Kampong Ayer, bạn có thể thỏa thuận với bạn tài xế taxi nước để tới Pulau Ranggu vào cuối buổi chiều. Đây là thời điểm được đánh giá là đẹp nhất trong ngày vì bạn vừa có thể ngắm hoàng hôn vừa có thể làm quen với những chú khỉ vòi (proboscis monkey) - một sinh vật đặc trưng của Brunei - lại vừa có thể ngắm Hoàng cung lung linh khi đêm xuống. Một cách khác để ngắm nhìn Hoàng cung Brunei là tận dụng view từ công viên Taman Persiaran Damuan.

Do đã thấy đủ với 24 giờ khám phá Brunei, PeterPan và các bạn cùng đi không thử 2 cách kể trên nữa, để dành cho các bạn đi sau vậy :D.

brunei84.jpg

May có cái ảnh này để chứng thực là đã... tạt qua Hoàng cung Brunei.

brunei85.jpg

Sau cánh cổng sắt này, phải đi khá xa nữa mới vào tới gần Hoàng cung.

brunei87.jpg

Xa xa phía sau cánh cổng sắt là những bốt canh với những chú lính trong trang phục truyền thống của Brunei.

brunei86.jpg

Toàn cảnh Hoàng cung Brunei, dòng nước phía sau là sông Brunei. Ảnh chụp từ máy bay.
 
Last edited:
Ngày 4: Brunei - Kuala Lumpur

24 giờ ở Brunei (tiếp)

10 điều nên biết khi tới Brunei

1. Brunei là quốc gia đạo Hồi vào loại khắt khe nhất ở khu vực Đông Nam Á, bạn hãy chú ý cách ăn mặc cho đúng mực, đặc biệt là khi vào tham quan các nhà thờ Hồi giáo.

2. Ngay khi ra khỏi sân bay quốc tế Brunei, bạn sẽ dễ dàng nhìn thấy một quầy Tourist Information. Hãy dành vài phút ghé qua đó để trao đổi với nhân viên trực quầy để có thêm thông tin cần thiết. Chính nhờ trao đổi với nhân viên trực quầy mà PeterPan chỉ mất chưa tới 5 phút là đã bắt được xe buýt về trung tâm thủ đô Bandar Seri Begawan.

3. Đồng $ Brunei có giá trị tương đương với đồng $ Sing và 2 loại tiền này có thể sử dụng thay thế cho nhau tại Brunei (tại Singapore thì không).

4. Người Brunei nói tiếng Anh rất tốt và vì thế giao tiếp không phải là một trở ngại đối với du khách nước ngoài.

5. Đừng nghĩ tới taxi nếu bạn không có một hầu bao rủng rỉnh. Xe buýt ở Brunei khá sẵn, có thể bắt xe ở bất cứ điểm nào miễn là nơi đó có tuyến xe buýt chạy qua (không cần phải chờ ở bến).

6. Các nhà thờ Hồi giáo tại Brunei không cho du khách vào tham quan trong giờ cầu nguyện. Các khung thời gian dành cho du khách là 08h00 - 11h00, 13h30 - 15h00 và 16h00 tới 17h30.

7. Buôn bán bia rượu và các đồ uống có cồn khác bị cấm tuyệt đối ở Brunei. Ngay cả hành vi uống rượu ở nơi công cộng cũng bị cấm. Chẳng thế mà đội tuyển bóng đá Brunei đã từ chối tham gia giải vô địch Đông Nam Á trong nhiều kỳ liên tiếp chỉ vì giải đấu này có nhà tài trợ chính là hãng... bia Tiger (giờ đây Suzuki đã thay Tiger nhưng đội tuyển Brunei lại bị FIFA... cấm thi đấu).

8. Đừng nhìn chằm chằm vào các phụ nữ đội khăn choàng kín mít hay thậm chí là có những hành vi khiếm nhã, bạn sẽ phải trả những cái giá rất đắt. Nếu bị bắt vì những hành vi có tính chất quấy rối, người phạm tội có thể bị bỏ tù 10 năm và nộp phạt tới 30.000 $ Brunei.

9. Địa chỉ Đại sứ quán Việt Nam tại Brunei:
Address: No. 9, Spg 148-3, Jalan Telanai, Bandar Seri Begawan, Brunei Darussalam
Tel: (+673) 265 1580/1587/1560
Fax: (+673)265 1574
Email: [email protected].
Website: http://www.vietnamembassy-brunei.org

10. Hãy nhớ để dành ra 12$ Brunei để đóng thuế sân bay khi rời khỏi đất nước này.

10 điều kể trên chỉ là những đúc kết của cá nhân PeterPan sau 24 giờ ghé qua Brunei. Con số 10 chỉ mang tính chất tương đối. Với mỗi người, những điều nên biết có thể nhiều hơn hoặc thậm chí ít hơn. Để có thêm nhiều thông tin cho kế hoạch chuẩn bị trước chuyến đi tới Brunei trong tương lai, bạn có thể tham khảo thêm link này.

brunei6.jpg
 

Hỏi Phượt

Forum statistics

Threads
59,074
Bài viết
1,173,487
Members
191,894
Latest member
Winecornerhanoi49
Back
Top