[Chia sẻ] Mông Cổ mùa Thu - Blackhill đi lang thang

Có ai gửi về nơi ấy Mongolia một cơn gió ?
Có ai muốn tui mang về,
Một chú cừu con kêu be-be...

Ôi Monglia...

Thành Cát Tư Hãn, ngài có ngờ đâu, đế quốc của ngài
Đìu hiu trong gió lạnh
Tôi, một thằng người nhỏ bé, xứ Đại Việt
Đang ghé thăm xứ Hãn Mông...
Thắng hay bại đâu còn gì để luận anh hùng
Khi quá khứ đã về trong cát bụi

Giữa công nghiệp khói bụi
Vẫn còn đây mênh mông thanh vắng

Tôi đi tìm những thảo nguyên
Với lời hát 'hai giọng' cao vút
Theo cánh chim đại bàng

Cưỡi ngựa lùn đi lang thang
Theo những dòng sông vắng...
Khovd, Tuul, Selenge và Orkhon...
Từ Sa mạc Gobi lên hồ Khusgol...
Ngược qua Bayan Olgii, ngắm núi Tavan Bogd

Tôi đi tìm tuyết rơi... giữa thảo nguyên
Tuyết trên núi đã rơi... tìm về lại Altai
Tuyết sẽ rơi trên những nóc lều da
Đêm sẽ lạnh cóng (âm 10 độ...)
Co ro trong ánh trăng lạnh
... và tiếng Sói tru...

Tôi đi trốn loài người...

Ôi Mongolia...

Hành trình của Blackhill bắt đầu từ 31-8-2015
bay từ Tp HCM đi Ulan Bato Улаанбаатар theo ngả Hongkong.

Tấm ảnh này Blackhill chụp vùng núi Altay mùa Thu 2008 bên phiá Tân Cương, Lake Kanas huyền thoại. Núi Aitay (Altai, Алтаи) còn có tên núi Hữu Nghị cao hơn 4500 tạo ra biên giới tự nhiên giữa 3 nước Mông Cổ - Nga và Tân Cương TQ...
Vùng Bayan Olgii (Баыан Олгии) là tỉnh cực tây Mông Cổ là nơi duy nhất còn đi săn thú bằng chim Đại bàng...

 

[blackhill]

Ngày 1 - Улаанбаатар Мандаговиь...

Cảnh sắc hoàng hôn với cảm giác hồi hộp với một mền đất lạ, không gian mênh mông vắng lặng và bình yên...

Chó là loài vật thân thiết và được con người thuần dưỡng làm bạn suốt quá trình văn minh của loài người... Cho dù mình cũng ăn thịt chó nhưng mình cũng rất quý và yêu mến chó... suốt hành trình này mình được dịp tìm hiểu tâm lý của nhiều bạn chó và nhất là có dịp áp dụng những bài học của chương trình truyên hình nổi tiếng Dog Whisperer trên Discovery của anh chàng Cesar Milan người Mexico

và những con người hiền lành thân thiện...

Trong giỏ có 2 kgs Táo Nga (100K/Kg) mua ở UB... Lấy ra ăn và chia mỗi người 1 trái, họ là những người địa phương chưa quen biết và không nói chuyện được vì khác ngôn ngữ... Người sau cùng là anh lái xe nhìn thấy mỗi người 1 quả táo thì chủ động hỏi 'Táo của tao đâu?' may là còn 1 đúng 1 quả share cho anh ấy luôn...
Trẻ em Mông Cổ rất khoẻ mạnh và tự tin, không hề say xe và mè nheo người lớn, cuộc sống thảo nguyên đã rèn luyện con người tự lập...

Trạм dừng dân để ăn uống, cửa hàng ăn uống là ЦАИНЫ ГАЗАР nhé... Nhà hàng là Ресторан... Café là Кофи... Nhà nghỉ là Делгуур... =))
Món ăn phổ biến ghi trên bảng hiệu là:
БУУЗ - Bánh bao hấp nhân thịt
ХУУЩУУР - Khusur là bánh bột mì cán mỏng kẹp thịt chiên dầu
ХОРХОГ - Sườn Cừu hầm đá nóng (đặc sản tiêu biểu... món này mình sẽ kể thêm vì nó rât là ngon)

 

[Nheva]

Black Hill cho cái lược đồ cả hành trình 22 ngày đi, như cái bản đồ dự định đầu tiên ấy. Nhìn như vậy mới dễ hình dung cả hành trình

 

[blackhill]

Black Hill cho cái lược đồ cả hành trình 22 ngày đi, như cái bản đồ dự định đầu tiên ấy. Nhìn như vậy mới dễ hình dung cả hành trình

Sẽ up ngay ạh, nhìn chung chỉ khác với nhóm trước ở chặng Trekking từ Arvaikhee lên Khrakhorin trong vùng thung lũng Orkhon dãy núi Khangai... Khác dự định ban đầu là bỏ qua vùng cực Tây Bayan Olgii...

 

[Nheva]

Biên tập lại chút nhé : Khunsnhi Delguur là cửa hàng tạp hoá nói chung thôi .
Mình đọc được tốt các biển hiệu do chúng đc viết bằng chữ cái Nga
Cũng do nói được tiếng Nga nên sang MC cũng khá dễ giao tiếp vì nhiều người trung niên vẫn nói tốt Russian

 

[blackhill]

Хунсны Делгуур - là cửa hàng không phải nhà nghỉ, thôi chết quên bén nhất là nghỉ là gì rồi, để mình xem lại... "hình như là" ở Mông Cổ dùng cho cả cửa hàng và nhà nghỉ hay sao ấy chị Nheva ơi... Vì mình thấy có những nhà nghỉ ghi bên ngoài có chữ Делгуур này...

 

[blackhill]

Ngày 1... cảnh sắc hoàng hôn...

Chỗ này không biết địa danh, nhưng nằm giữa con đường từ UB đi Mandalgovi...

Bữa ăn ở trạm dừng đầu tiên hơi khắc khổ, vì mọi người trong xe là người địa phương và gọi cùng 1 khẩu phần như nhau hết, nên mình cũng gọi theo chỉ có mì sợi khô cứng xào với vài miếng thịt cừu cắt nhỏ, và 1 bát sữa trà... Gợi nhớ hành trình 2008 bên Tân Cương cũng là món thịt cừu bình dân này suốt nhiều ngày liền... Thôi kệ cũng chẳng mấy khi ăn uống khổ sở thế này...

Tuy nhiên những ngày sau đó, khi rời khỏi vùng Go-bi khô khan, bắt đầu lên phiá trên thì việc ăn uống rất là 'hoàng tráng'... Phần vì có chị Urgna nấu ăn 3 bữa 1 ngày với thức ăn nóng và an toàn... Phần vì do chính đầu bếp Blackhill 'Can Cook' ra tay... làm ngạc nhiên cả chị Urgna từng sống ở UK và mấy bạn cùng nhóm đa-quốc-tịch Khoai Tây...

 

[blackhill]

... Khi mặt trời sụp tối (chừng 8 giờ) ánh trăng treo trên hoang mạc Go-bi, xe chạy trên đường sỏi và rồi con đường như mất hút giữa hoang mạc chỉ còn là lối mòn trên sỏi đá trong không gian mênh mông và mộng mị và cảm giác bồi hồi... Xe chạy đến thị trấn Mandalgovi lúc 2 giờ khuya, lái xe Ganba chạy chiếc xe JAS ra đón và đưa vào một nhà lều của người quen của lái xe trong thị trấn để ngủ tạm
... Về đêm trời lạnh ngắt, văng vẳng chó Tru và Sủa liên hồi cả 4 hướng... Mandalgovi chừng dưới trăm nóc nhà gỗ và vài toà nhà kiểu Sô-viết bao quanh bởi hoang mạc, và tiếng chó sủa liên hồi như muốn xua đi nỗi sợ hãi chó Sói ban đêm rình rập mọi ngôi nhà...
... Mấy ngày sau này mình vẫn ấn tượng với đêm khuya ở Mandalgovi vì điệp khúc tiếng chó sủa không ngừng từ '4 phương tám hướng' như vậy... vì trong những khu lều Ger sau này thường ở trong không gian vắng vẻ nên không bị nhiều tiếng chó sủa như ở thị trấn Mandalgovi nữa...

... Kết thúc hành trình ngày 1

 

[blackhill]

Ngày 2: Mandalgovi - Dalanzadgat (Даланзадгад) - Khongoriin Els

Buổi sáng ngày 2 thức dậy ở Mandalgovi với anh Gambar và anh ấy lái xe chở mình nhập nhóm với các bạn đã đi trước 2 ngày. Sẽ gặp nhau vào buổi trưa tại vùng Thung lũng Khủng long. Mình gọi như vậy vì nơi đây năm từ sau năm 1990 đã khai quật rất nhiều khủng long và hiện trưng bày tại Mông Cổ cũng như tại Mỹ...

Bắt đầu làm quen với địa hình và cảnh quan vùng hoang mạc Go-bi. Khác với sa mạc Taklamakhan và sa mạc Sahara, vùng Go-bi 2/3 là hoang mạc xen với các sa mạc cát (sand dunes) vì dù các đồi cát này rất rộng như Great Sand Dunes có chiều dài lên đến hơn 100Km nhưng ta vẫn thấy có nguồn nước, và không khó tìm thấy sự sống, dù khắt nghiệt...

Dalanzadgat là thủ phủ của tỉnh Ömnögovi và cách UB 540Km, hướng Tây Nam. Chị Nheva và các bạn cứ search bác google là ra ngay hướng đi... Từ Mandagovi anh lái xe Gambar chọn nhiững cung đường rẽ vào sa mạc để băng qua ngoại ô Dalanzadgat...

Bắt đầu từ chiều hôm trước, và cung đường sáng nay, thật sự cảm nhận cái gọi là Mongolia Highway đi trên nền đất sa mạc và đồng cỏ, giống như hình ảnh kể lại từ các nhóm trước đây... Cảm nhận sự tự do đúng nghĩa vì đường ta ta đi, không phải gặp công lộ, không phải bấm còi xin đường, và nếu bị hỏng xe thì khóc mếu luôn...=))

Một thị trấn nhỏ không tên, dĩ nhiên nếu tìm thấy một thị trấn vài nóc nhà hay một đàn gia súc giữa sa mạc thì đó chính là Ốc đảo - Oasis dù lớn hay nhỏ phải có một nguồn nước làm nguồn sống cho con người và gia súc...

Mình vẫn chưa làm quen với anh Gambar lái xe, còn mười mấy ngày sau đó thì ôm hôn thắm thiết rùi... Lúc sáng mình phải gọi điện về cho chị giám đốc lữ hành Olgii ở UB, chị ấy bảo bạn cứ yên tâm, anh Gambar là người rất tốt đấy. Nhưng nhìn anh ta thì có vẻ giang hồ bặm trợn lắm lớ... biết có tin được không, hay hắn mang mình đi nộp cho phiến quân IS để làm con tin thì sao...?(NO)(NO)

Lái xe Gambar đột ngột dừng xe và gặp một người lạ mặt giữa trại gia súc, bỏ mặc mình đứng hoang mang với đàn ngựa, dê cừu mấy trăm con, hai người trao đổi với nhau bằng tiếng Mông Cổ, không biết có âm mưu gì đây...

 

[blackhill]

Mông Cổ - 7 Không

Chuẩn bị tinh thần "7 Không" khi đi phượt Mông Cổ nhé bạn, phần lớn hành trình, bạn sẽ:

(1) Không có Điện lưới - 99% nhà lều Ger thắp sáng ban đêm bằng bình Ac-quy chạy điện mặt trời

(2) Không có Nước máy - mua theo mấy bình nước loại 10 Lít để nấu ăn và uống nhé, và dùng những nguốn nước tự nhiên đáng tin cậy

(3) Không có Toilet - toilet tự nhiên che bốn vách gỗ, nếu không thích thì sang... Mỹ mà đi Toilet

(4) Không có Sạc Pin vì nguồn Pin mặt trời là dòng điện DC thấp áp chỉ dùng thắp duy nhất 1 bóng đèn, nhà giàu thì chạy được TV, nhưng không có sạc Pin

(5) Không có Wifi - kể cả phần lớn các nhà nghỉ trong thị trấn (tuy nhiên bạn phải yêu cầu hoặc tìm đến các nhà hàng/café có Wifi), nói chung là hên-xui...

(6) Không ai Người địa phương nói tiếng Anh - cai này cũng hên-xui, đè mấy đứa học sinh cấp 2 ra hỏi, may ra được vài đưá hiểu và chỉ đường

(7) Không có hệ thống đường bê-tông và bảng chỉ đường - cái này nhìn hình và nghe kể rồi bây giờ mới thương đau...

... Nhưng vậy thì phượt Mông Cổ mới thật sự... máu... (mấy bạn trẻ gì gì đó đi HongKong và Singapore mà cũng gọi là đi phượt, thiệt là bó tay...) (BB)

 

[blackhill]

Hàng trình ngày 2... đoạn Dalanzadgat

Chân dung một chàng cao bồi Mông Cổ, đúng chất... Anh này quản lý cả một đột quân Cừu Dê Ngựa lên đến hàng nghìn con, tính sơ sơ 100$/con thì anh này cũng là đại gia tỷ phú rồi đấy nhé (!)

"không phải dạng vừa đâu"

Nhiều bạn nhìn cuộc sống bằng cảm nhận mang tính cá nhân của mình (single minded), dùng những quan điểm cố hữu của mình để quan sát và đôi khi 'đánh giá' người khác, môi trường sống khác... cho nên nhiều khi cái gì cũng 'dở', cái gì cũng 'sai', cái gì cũng 'không thể'... Mình nói ý này với tư cách là một người đã trải nghiệm nhiều, và dù hơi có tuổi nhưng tâm hồn vẫn còn trẻ trai... =))

Let's see the world as it is, not through your own eyes...!

Một số từ ngữ về địa hình mà mình học được...
Els Елс- là đồi cát sa mạc, sand dunes (sa mạc cát nằm giữa sa mạc)
Am Ам - thung lũng, canyon. Vd: Yoliin Am là thung lũng sông băng giữa vùng sa mạc Go-bi
Nuur Нуур - hồ nước, ở Mông Cổ thì hồ nước nối tiếng nhất là Khuvsgul Nuur
Nuruu Нуруу - dãy núi, dãy núi dài và có tuyết vĩnh cửu là Al-tai ở phiá Tây giáp với Bắc Tân Cương và Nga; dãy Khangai Nuruu nằm ở miền Trung MC có thung lũng Orkhon là cái nôi của lịch sử Mông Cổ
Ger Гер - nhà lều, khi ở MC thì phân biệt lều (Tent) và nhà lều (Ger, hay Yurt)