[Chia sẻ] Mông Cổ mùa Thu - Blackhill đi lang thang

Có ai gửi về nơi ấy Mongolia một cơn gió ?
Có ai muốn tui mang về,
Một chú cừu con kêu be-be...

Ôi Monglia...

Thành Cát Tư Hãn, ngài có ngờ đâu, đế quốc của ngài
Đìu hiu trong gió lạnh
Tôi, một thằng người nhỏ bé, xứ Đại Việt
Đang ghé thăm xứ Hãn Mông...
Thắng hay bại đâu còn gì để luận anh hùng
Khi quá khứ đã về trong cát bụi

Giữa công nghiệp khói bụi
Vẫn còn đây mênh mông thanh vắng

Tôi đi tìm những thảo nguyên
Với lời hát 'hai giọng' cao vút
Theo cánh chim đại bàng

Cưỡi ngựa lùn đi lang thang
Theo những dòng sông vắng...
Khovd, Tuul, Selenge và Orkhon...
Từ Sa mạc Gobi lên hồ Khusgol...
Ngược qua Bayan Olgii, ngắm núi Tavan Bogd

Tôi đi tìm tuyết rơi... giữa thảo nguyên
Tuyết trên núi đã rơi... tìm về lại Altai
Tuyết sẽ rơi trên những nóc lều da
Đêm sẽ lạnh cóng (âm 10 độ...)
Co ro trong ánh trăng lạnh
... và tiếng Sói tru...

Tôi đi trốn loài người...

Ôi Mongolia...

Hành trình của Blackhill bắt đầu từ 31-8-2015
bay từ Tp HCM đi Ulan Bato Улаанбаатар theo ngả Hongkong.

Tấm ảnh này Blackhill chụp vùng núi Altay mùa Thu 2008 bên phiá Tân Cương, Lake Kanas huyền thoại. Núi Aitay (Altai, Алтаи) còn có tên núi Hữu Nghị cao hơn 4500 tạo ra biên giới tự nhiên giữa 3 nước Mông Cổ - Nga và Tân Cương TQ...
Vùng Bayan Olgii (Баыан Олгии) là tỉnh cực tây Mông Cổ là nơi duy nhất còn đi săn thú bằng chim Đại bàng...

 

[blackhill]

Ngày 5 - Arvaikhee đi vào khu vực dãy núi Khangai...

Khangai Mountain là dãy núi lớn thứ 2 ở Mông Cổ sau dãy Altai ở phiá Tây, cùng với thung lũng sông Orkhon là nơi phát xuất nền văn hoá của đất nước này... Địa hình núi và đồi ở Mông Cổ là vùng đất có độ dốc vừa phải, hình thành nên cả một vùng đất đai rộng lớn là đồng cỏ, thỉnh thoảng có xen với rừng thông. Vì vậy nguồn nước ở các vùng này không hề khan hiếm, vì cứ trung bình 10Km chúng ta bắt gặp một lạch nước hay một con suối nhỏ. Đây là nguồn sống quý giá của gia súc và của con người...

Có thể nói Ar-vai-khee với Thánh Đường Ngựa huyền ảo, đã là ranh giới giữa vùng hoang mạc Gô-bi phiá Nam với những đàn lạc đà, với miền trung Thảo nguyên Mông Cổ bát ngát, với đồng cỏ ngút ngàn, những khe suối... và sự xuất hiện của loài vật mà tôi luôn ngưỡng mộ, đó là Bò Lông dài, hay Trâu lùng, hay Bò Tây Tạng... hay cách gọi phổ biến nhất là Bò Yak hay YAK...

Lái xe Gambar người anh hùng của chúng tôi vẫn miệt mài và tỉnh tảo với hàng loạt quyết định ứng phó với những tình huống thay đổi bất ngờ trên cung đường rất gian khổ 'Mongolian Highway' khi thì chọn lối đi không bị lún, khi thì đánh lái bất ngờ, khi lến dốc phải dừng lại trả số để lấy trớn, và cẩn thận khi đổ dốc... và phải luôn giữ tốc độ tung bình 50km/giờ trên thảo nguyên (!)

Cơn mưa ngày hôm qua vẫn còn đọng lại những vũng nước nhỏ, và trên trời vẫn còn những đám mây mang nguồn hơi nước quý giá đến từ đại dương xa xôi... Những cơn mưa nhỏ và thoáng qua nhanh, để lại những ánh nắng sưới ấm trong gió lạnh, đó là đặt trưng của thảo nguyên.

 

[blackhill]

Ngày 5 (...) đường đến vùng núi Khangai...

Theo kế hoạch anh Gambar đưa chúng tôi đến đến vùng thung lũng Khangai gần Khu vực bảo tồn quốc gia Khangai Mountain...Từ đó chúng tôi đi cung đường Trekking đi bộ và cưỡi ngữa trong 4 ngày, trong khi đó thì Gambar đánh xe 200Km lên đợi chúng tôi ở gần Kharkhorin...

Lần đầu tiên gặp lại Bò Yak trên thảo nguyên Mông Cổ dù đã quá quen với loài vật này trong những hành trình Kham Tibet, Thanh Hải, Tứ Xuyên... nên mình rất háo hức và đề nghị anh Gambar dừng xe cho mọi người cùng đi săn ảnh đàn Bò Yak trong 10 phút.

Loài vật này luôn có phản ứng là quay lại nhìn và đối sừng... nhưng là để thoái lui chứ không bao giờ tấn công hay hung dữ như bò tót... phản ứng thông thường là bỏ chạy... rất hiền lành và dễ thương nữa với bộ lông dài lúc lắc đung đưa theo từng bước chân...

Không cho người lạ đến quá gần, vì chúng đang ở nơi hoang vắng, không biết là bọn người này có âm mưu gì đây ? nên tốt nhất là bỏ chạy...

Chạy ra xa xa một chút thì dừng lại để còn tiếp tục gặm cỏ... đồng cỏ xanh, suối nước trong lành... bạn thấy đấy! không hề có thức ăn công nghiệp, chứ đừng nói đến thuốc tăng trọng China mà người sử dụng vô-tội-vạ ở Việt Nam...

Hãy nhìn cảnh này để so sánh với những gì mà bạn và gia đình đang ăn uống hàng ngày ở Việt Nam, để mà cảnh giác với thực phẩm bẩn và để thấy những chuyến đi phượt thế này có giá trị như thế nào với sức khoẻ...

Thịt bò Châu Âu sau những vụ 'bò điên' ở Anh thì không còn tin tưởng; thịt bò Mỹ và bò Úc cũng tương đối sạch nhưng vần dùng thức ăn công nghiệp... thịt bò Wagyu Kobe thì đắc kinh khủng... còn đây là bò Yak (chỉ có ở Tây Tạng và Mông Cổ) với chất thịt màu đỏ nghệ và vị sữa thơm lừng...

Think about that...!

 

[fansi]

Lạc đề...

Đối với Black Hills, đi phượt là để nạp thêm năng lượng để làm việc, nghiên cứu và chia sẻ với cộng đồng... Bạn nào ở Hà Nội có thể gặp gỡ Blackhiii tại FSB vào ngày 20-10 tới... Black Hills người thổi kèn...!

https://www.facebook.com/groups/705766782783097/permalink/1265891530103950/?notif_t=group_post_mention

Rất tiếc là không gặp BlackHill ngày 20 vì phải bận tiếp a Long tù SG ra để đi Hà Giang- Lào cai.

 

[fansi]

Ngày 5 (...) đường đến vùng núi Khangai...

Theo kế hoạch anh Gambar đưa chúng tôi đến đến vùng thung lũng Khangai gần Khu vực bảo tồn quốc gia Khangai Mountain...Từ đó chúng tôi đi cung đường Trekking đi bộ và cưỡi ngữa trong 4 ngày, trong khi đó thì Gambar đánh xe 200Km lên đợi chúng tôi ở gần Kharkhorin...

Lần đầu tiên gặp lại Bò Yak trên thảo nguyên Mông Cổ dù đã quá quen với loài vật này trong những hành trình Kham Tibet, Thanh Hải, Tứ Xuyên... nên mình rất háo hức và đề nghị anh Gambar dừng xe cho mọi người cùng đi săn ảnh đàn Bò Yak trong 10 phút.

Loài vật này luôn có phản ứng là quay lại nhìn và đối sừng... nhưng là để thoái lui chứ không bao giờ tấn công hay hung dữ như bò tót... phản ứng thông thường là bỏ chạy... rất hiền lành và dễ thương nữa với bộ lông dài lúc lắc đung đưa theo từng bước chân...

Không cho người lạ đến quá gần, vì chúng đang ở nơi hoang vắng, không biết là bọn người này có âm mưu gì đây ? nên tốt nhất là bỏ chạy...

Chạy ra xa xa một chút thì dừng lại để còn tiếp tục gặm cỏ... đồng cỏ xanh, suối nước trong lành... bạn thấy đấy! không hề có thức ăn công nghiệp, chứ đừng nói đến thuốc tăng trọng China mà người sử dụng vô-tội-vạ ở Việt Nam...

Hãy nhìn cảnh này để so sánh với những gì mà bạn và gia đình đang ăn uống hàng ngày ở Việt Nam, để mà cảnh giác với thực phẩm bẩn và để thấy những chuyến đi phượt thế này có giá trị như thế nào với sức khoẻ...

Thịt bò Châu Âu sau những vụ 'bò điên' ở Anh thì không còn tin tưởng; thịt bò Mỹ và bò Úc cũng tương đối sạch nhưng vần dùng thức ăn công nghiệp... thịt bò Wagyu Kobe thì đắc kinh khủng... còn đây là bò Yak (chỉ có ở Tây Tạng và Mông Cổ) với chất thịt màu đỏ nghệ và vị sữa thơm lừng...

Think about that...!

Mình thích mấy con bò lông xù quá Black Hill

 

[blackhill]

#fansi: Vậy hẹn lần sau anh Fansi nhé, cứ 2 tuần lại ra HN...

Bình luận thêm về Bò Yak...

Đúng là loài bò Yak lông xù này có nhiều nét rất hấp dẫn. Về tính cách của nó, hiền lành nhưng cũng tò mò hiếu kỳ, leo dốc núi rất kheo nên tự đi tìm cỏ xanh, người chăm nuôi không cần phải cho ăn thêm bất cứ thứ gì, miễn là cho nó sống nơi đúng địa bàn của nó là những đồng cỏ cao nguyên Tây Tạng trên 3000 mét và Mông Cổ độ cao hơn 2000 mét (do vĩ độ cao hơn phiá Tây Tạng).

Thịt bò Yak thì 'ngon hơn nhiều' thị bò Mỹ nha các bạn; còn sữa, với kem và Yogurt thì rất ngon nữa...

Ngoài ra lông của nó còn dùng để bện thảm vây lều Ger và dệt thành loại vải đặc sản Cashmere tuyệt đẹp và ấm, cũng là một trong những ngành công nghiệp chủ yếu của Mông Cổ...

 

[blackhill]

Ngày 5, đường vào thung lũnh núi Khangai...

Xe chúng tôi lại tiếp tục băng qua một ngôi làng nhỏ, để rồi lại qua vùng thảo nguyên với hàng đàn bò Yak...

Chân dung một chiếc xe Land Cruiser cũng rất phổ biến ở Mông Cổ... Hầu hết xe 4WD và SUV là thích hợp với vùng đất này...

Qua khỏi ngôi làng, xe tiếp tục chạy vào cung đường cỏ rất êm và tốc độ cao, chỉ khi gặp một lạch nước thì mới giảm tốc... cùng với các phương tiện khác, không hề có cầu, cống hay một công trình bê-tông...

Ô-tô, Ngựa hay Mô-tô đều qua sông bằng cùng một cách như nhau...

Những hình ảnh này có lẽ còn lưu giữ mãi trong kỷ niệm của mình, nó còn thôi thúc mình sẽ quay trở lại với vùng đất thân thiện và hoang sơ này...

 

[blackhill]

(ngày 5 vẫn tiếp tục...)

Bạn đã có cảm giác say thảo nguyên bao giờ chưa...?

Cảm giác này cũng lâng lâng, ngất ngây như khi bạn uống rượu say hoặc say đắm với một người đẹp... nhưng đối tượng không phải là người đẹp mà là thảo nguyên và đàn bò Yak. Không vì cảm giác say độ cao như ở thảo nguyên cao nguyên Thanh hải Tây Tạng, nhưng mình vẫn cò cảm giác say say...

Xa xa ngoài kia lác đác có 1 bóng người, trên lưng ngựa hay trên xe gắn máy gầm cao và nặng... Họ yêu thảo nguyên của họ lắm lắm, và họ thật là những người may mắn nhất và giàu có nhất trên trái đất này...

Thiên nhiên ban tặng cho 3 triệu người Mông Cổ một vùng đất mênh mông 1,2 triệu Km vuông, nhưng thủ đô chiếm đến 1,5 triệu còn lại 1,5 triệu người chia ra trung bình một người 1 cây số vuông đất thảo nguyên... bạn cứ quy ra giá đất nông nghiệp thì thấy họ giàu, he he...

1 Km vuông = 100 hecta
1 Hecta = 10,000m2 tức 10 sào Nam Bộ x 100Triệu Đồng/sào = 1 Tỷ Đồng
1 Km vuông = 100Ha x 1 Tỷ/Hecta = 100Tỷ Đồng (!) =))

 

[blackhill]

(ngày 5 vẫn tiếp tục...)

(*) Mình chợt nghĩ nếu không phải xin Visa mỗi 3 tháng mình có thể bay qua Mông Cổ nghỉ 1 tuần, để được sống trong khung cảnh này...

 

[blackhill]

Ngày 5, Arvaikhee đến thung lũng Khangai...

Cuối cùng thì chúng tôi cũng đã đến với vùng thảo nguyên như một giấc mơ, kể từ lúc trư khi xe ra khỏi thị trấn Arvaikhee... đi qua những đồng cỏ bát ngát, những khe suối trong vắt, gặp gỡ tình cờ những người địa phương đi trên lưng ngựa hay trên chiếc mô-tô và nhiều đàn gia súc mà chủ yếu là bò Yak lông dài thủng thẳng và ung dung...

Trong vùng thảo nguyên Mông Cổ dù rất thanh vắng nhưng cứ khoảng 10Km bạn sẽ bắt gặp một khu nhà lều Ger như thế này. Trước đây khi mình nghe nói những cảm giác đìu hiu sợ hãi... thì bây giờ mình có cảm gaíc trái ngược, nhẹ nhàng và hưng phấn vì tin rằng cuộc sống nơi đây vẫn tồn tại với những con người hiếu khách, không có những rình rập của kẻ xấu như ở Trung Đông, không có những loài thú dữ cực đoan như Gấu Bắc Mỹ hay ở Châu Phi...

Chúng tôi cùng anh Gambar dỡ hành lý mang vào lều, 5 người chúng tôi ở chung 1 Ger. Anh Gambar đánh chiếc xe JAS quay lại đoạn đường cũ và rồi ngược tiếp hơn 200Km lên khu vực gần Kharkhorin để sau đó 4 ngày sẽ gặp lại chúng tôi ở đó... Vì Gambar sẽ tự thưởng cho mình vài ngày nghỉ nhàn nhã...

Anh Gambar sẽ không gặp nhóm chúng tôi trong 4, 5 ngày tới... một cảm giác quyến luyến... Như tôi có lần nói rằng người Mông Cổ hay kìm nén cảm xúc nhìn bên ngoài cứng rắn nhưng thật ra rất là tình cảm... Cuộc sống sống của họ dù rất thong dong giữa thảo nguyên cảnh sắc thiên đường, nhưng những rủi ro cũng đấy rẫy như khi cấp cứu bệnh tật, trẻ em phải xa nhà đi học... 'tối lửa tắt đèn' không biết nhờ cậy ai...

vẻ đẹp thuần khiết với cảnh sắc thiên nhiên và bầy ngựa...

 

[blackhill]

(tiếp tục...)

Thủ tục khi đến mỗi khu Ger Camp luôn luôn là welcome drinks (như ở khách sạn...) vào ngôi lều chính của chủ nhà để làm quen... nhưng trước đó là việc thu xếp chỗ ngủ trong lều khách. Vì ngôi lều này chỉ có 3 giường lên chủ nhà trải tjhêm 2 tấm da bò Yak to và dày, và đúng như sở thích của mình cho nên mình nhường lại giường cho mấy bạn khác và sếp hành lý ba-lô túi ngủ xuống chiếc thảm da lông bò Yak dày và ấm sực...

Người phụ nữ quán xuyến khu lều trông cao to và chắc khoẻ với hai gò má bị thâm do ánh nắng vùng cao vì nơi đây có độ cao 2500 mét so với mặt nước biển...

Cảnh trong lều, anh Gambar vẫn còn ngồi uống trà sữa trước khi chi tay chúng tôi

Luôn luôn có 1 bát to đựng váng sữa (hay bơ tươi) để uống trà... Vùng nào càng xa càng hẻo lánh thì sữa và bơ càng ngon...

Bếp lò nồng ấm trong ngôi nhà lều Mông Cổ càng cháy đượm hơn mỗi khi khách đến...

Những vật dụng rất đơn sơ nhưng sạch sẽ và tươm tất, nhìn chiếc bàn ủi than... (!) bên trong ngôi lều còn có cả 1 chiếc máy khâu... Dù bận chăm sóc hàng mấy trăm đầu gia súc lớn như Yak và Ngựa, nhưng bà chủ và cô con gái lớn vẫn tranh thủ cắt may những mặt hàng quần áo truyền thống để bán cho khách...

Một ngày ở Mông Cổ trôi qua rất dài, vì đến 7, 8 giờ tối thì mặt trời mới đi ngủ... sau khi vào lều nghỉ ngơi 30 phút thì chúng tôi chia nhau ra các ngả đi khám khá và săn ảnh...và phát hiện ra phiá dưới ngôi nhà lều chừng 300 mét là một con suối trong veo...