[Chia sẻ] Ấn Độ - những ngày đông rực nắng

Như vậy, cuối cùng tôi đã đặt chân đến Ấn Độ một ngày mùa đông nắng vẫn còn vàng óng, vẫn tươi màu rực rỡ. Hành trình dài đăng đẵng lần này, tôi không thật sự nghĩ là sẽ thực hiện được ngay từ lúc bước chân lên đường. Đã hơn 2 tháng xa quê, xa nhà, xa bè bạn,… con đường độc hành lang thang qua nhiều vùng đất mơ ước, nhiều học hỏi, nhiều khám phá… có lắm điều hay ho nhưng cũng nhiều khi buồn tê tái. Không biết đã có bạn nào một mình lang thang từ Saigon đến Ấn Độ, chỉ bằng đường bộ hay chưa, nhưng tôi rất vui vì cuối cùng mình đã làm được điều mà-tôi-đã-từng-nghĩ-là-mình-sẽ-không-bao-giờ-làm được – thực hiện được chuyến đi hoàn toàn bằng đường bộ từ Việt Nam đến Ấn Độ.

Vẫy tay chào Nepal những ngày thu xanh, tôi một mình lầm lũi len lỏi qua dòng người đông đúc đi kiếm chuyến xe về Gorakhpur.​

Một mình lặng lẽ rời Saigon vào một đêm mưa cuối mùa tầm tã, tôi không ra Bắc để tiện đường sang Trung Quốc mà lại bắt đầu hành trình này bằng chuyến xe đêm đi Gialai, để từ đó sang Lào. Từ Nam Lào những ngày mưa mù, tôi chôn chân ở Siphandon những hoàng hôn rực lửa, rồi mải miết trượt dài đến Bắc Lào để sang vùng Xinhuabanna, Vân Nam, Trung Quốc. Lang thang mê mải vùng Vân Nam, Tứ Xuyên trong những ngày mùa thu vàng mù sương cao nguyên tuyệt đẹp … cũng là thời gian tôi chờ đợi, chuẩn bị cho hành trình mơ ước lên Tibet – chuyến đi mà tôi đã chuẩn bị nhiều lần trước đây những đến lúc này vẫn chưa thực hiện được.

Một buổi sáng yên bình ở Kushinagar, Ấn Độ, nơi Đức Phật nhập cõi Niết Bàn – đây là nơi được cho là đã làm lễ hỏa táng Đức Phật.

Những gì còn lại ở Sarnath, Varanasi, nơi Đức Phật thuyết giảng kinh kệ cho chúng sinh​

Cuối cùng, chuyến tàu Thành Đô – Lasha cũng đưa tôi đến được miền đất của các chư thiên – Tây Tạng huyền bí. Choáng ngợp với một Tây Tạng hùng vĩ về thiên nhiên, huyền bí về tâm linh, chân tình mộc mạc trong cuộc sống của người bản xứ… với quá nhiều điều hay ho, mà một chuyến đi ngắn ngủi chỉ để mở đầu cho những mơ ước kế tiếp, tôi tìm đường sang Nepal trong những ngày thu xanh vời vợi, để rồi lại bị mê mệt, đắm chìm trong cảnh sắc thiên nhiên tươi đẹp và tình người nồng hậu nơi đây.

Rắc tro trên sông Hằng – để thỏa ước nguyện của những người không được hỏa táng bên bờ sông thiêng.

Một sáng mai sớm ở Chùa Vàng – Thánh địa của đạo Sikkim, ở Amrista[/I]

Thánh đường Hồi Giáo ở Delhi

Tham dự một lễ cưới lúc 1 giờ sáng ở Agra – tự nhiên được mời!​

Lần khân mãi, rồi cuối cùng tôi cũng rời Nepal và đặt chân được lên đất nước Ấn Độ vào một ngày mùa đông nắng vẫn tràn ngập, vẫn mênh mang khắp chốn… Như vậy, tôi đã đến Ấn Độ một cái nôi của văn minh nhân loại, một đất nước của huyền thoại, xứ xở của nhiều điều kỳ bí và cả nhiều mâu thuẫn…để bắt đầu hành trình hăm hở khám phá mới – dù đây không phải là lần đầu tôi đến Ấn Độ.


(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 1

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 1




Hampi là cái tên tôi chưa từng nghe đến trước khi lang thang đến India lần này. Chỉ khi bắt đầu nghiên cứu về các cung đường và chú ý đến các điểm đến được đề cập, nhấn mạnh bởi LP tôi mới bắt đầu chú ý đến địa danh này. Nằm lỡ cỡ giữa Mumbai và Bangalore, trên con đường xuôi nam Ấn tôi chú ý đến nơi này vì sự thuận tiện dừng chân nghỉ ngơi giữa các chuyến xe đêm hơn là chính bản thân Hampi. Thành phố di tích Unesco này dường như bị lãng quên và che lấp bởi những cái bóng lớn khác quanh nó, nhưng khi đến rồi tôi mới tiếc là thời gian dành cho Hampi quá ít. Hampi quả là 1 điểm đến thú vị không chỉ vì những di tích lịch sử mà chính thiên nhiên ở đây cũng góp phần tôn nên vẻ đẹp hoành tráng của thành cổ, nơi thời gian như ngừng trôi để những dấu xưa giờ vẫn lộng lẫy huy hoàng. Một mai sớm nào thức dậy ở đây, lơ mơ trong sớm, có thể bạn mơ màng rằng mình đang lang thang trong 1 góc Angkor.

Tín đồ đi cúng viếng trong đền Virupakshar​

Con đường từ Panaji, Goa đi Hampi quả thật kinh dị. Hôm ở Goa, tôi hỏi vé ở 2 nhà xe bên ngoài bến xe, cũng như từ đại lý du lịch ở Goa, đều có giá 600-700Rs cho cung đường này, nhưng khi vào tận bến xe mua vé thì vé chỉ 200Rs. Thế mới biết tiền nào của đó, xe của bến thì quá cà tàng. Không biết có phần tại chiếc xe quá cũ hay không mà đường đi hôm đó như là đường rừng. Xe chạy tưng tưng dằn xóc kinh khủng và cả đêm hầu như tôi không chợp mắt được tý nào. Mệt, và lại phải tiếp tục lê la vật vạ nơi bến xe, chờ xe ở Hospet, (điểm dừng của xe chứ không đi thẳng đến Hampi) từ 5.30am đến 6.30am để đi tiếp chuyến xe đầu tiên Hospet - Hampi. Mệt hơn nữa. Thêm nữa là cái đoạn vác balo đi kiếm nơi có thể gửi hành lý vì chiều tối nay lại phải lên đường đi tiếp chứ không ngủ lại Hampi. Cuối cùng, rồi cũng xong khi tôi quăng đại cái balo vào chỗ thuê xe đạp, sau khi băng rào, vượt lối qua hàng rào cò khách sạn, nhà trọ dày đặc và cứng đầu cứng cổ một tấc không đi một ly không rời. Và Hampi đây rồi.

Đền Virupakshar ở các góc khác nhau….
​

Nằm ở miền trung bang Karnakata, thành Vijayanagar, nằm kế bên Hampi, ngày xưa đã từng là khu thánh địa của một thời hoàng kim ở vùng này. Theo sử thi Ramayana, vùng đất này có tên là Kishkinda, vương quốc của các Thần Khỉ. Các đền đài bắt đầu được xây dựng từ những năm 1336 bởi các vương tử Harihata và Bukka của vương triều Telugu. Lúc đó, thành có tên Vijayanagar, và trong mấy thế kỷ sau đó, khi khu vực này trở thành 1 trong những vương triều Hindu lớn nhất Nam Ấn thì càng có nhiều hơn những đền đài khác được tiếp tục xây dựng quanh đây. Mãi đến những năm 1565, vương triều này bị tấn công bởi các Sultane khác và chấm dứt thời kỳ hoàng kim của nó. Tuy nhiên một phần của Vijayanagar may mắn vẫn còn được lưu giữ, tuy chỉ là phần nhỏ. Và qua phần nhỏ này, và cả phần đã hoang phế, chúng ta sẽ thấy được sự hoành tráng ngày nào của Vijayanagar thuở vàng son.



(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 2

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 2

(cont.)



Vijayanagar sau nhiều thế kỷ quên lãng, giờ cũng chỉ được khôi phục một phần nào. Ưu thế của vùng đất này là vùng núi đá và 1 con sông xanh biếc len lỏi chạy ngang qua địa hình rắn, nhiều đồi núi đá sừng sững chạy miên man. Núi đá rất nhiều và có lẽ là nguyên liệu chính để xây dựng nên các đền đài hoành tráng nơi đây. Ở độ cao khoảng 600-800m so với mặt nước biển nên tuy nằm giữa vùng núi đá, thời tiết ở đây tuy nắng nóng nhưng không đến nổi khó chịu lắm. Nhất là có thêm dòng sông phả thêm sinh khí cho vùng. Và bên bờ sông, cũng có rất nhiều các di tích xưa hoang phế nằm rải rác.

Các bức tượng, phù điêu chạm khắc tinh xảo trong đền Virupakshar
​

Hampi Bazaar, khu trung tâm khá nhỏ và nằm ngay dưới chân cụm đền đài hoành tráng Virupaksha, một trong những cụm đền đài xưa nhất còn xót lại và được giữ gìn tương đối nguyên vẹn. Đền chính cao khoảng 50m được xây dựng từ 1442 với các đền nhỏ hơn được xây sau vào 1510. Ngôi đền này mang kiến trúc Hindu rất rõ rệt. Ngôi đền chính thờ phụng thần Virupaksha, cùng tên với đền, 1 hóa thân của thần Shiva. Và bạn sẽ hơi ngạc nhiên về nó đấy. Tuy nó không nằm ở Khajuraho nhưng lại có các họa tiết Kama Sutra nằm ở một góc lặng lẽ của ngôi đền, mà nếu chỉ lướt nhanh qua bạn sẽ khó phát hiện. Tại ngôi đền này, du khách và dân địa phương còn thích thú với một con voi mang tên nữ thần Lakshmi thỉnh thoảng cũng lang thang quanh ngôi đền cưu mang nó.

Các bức tượng, phù điêu chạm khắc tinh xảo trong đền Virupakshar​

(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 3

(cont.)

Sông chạy ngang phố núi Hampi​

Cuối góc Hampi Bazaar, bạn cũng không thể nào không nhìn thấy bức tượng to lớn của chú bò linh thiêng Nandi, mà sau đó là con đường lên núi, dẫn đến những cụm đền đài khác.

Bò thiêng Nandi thảnh thơi nơi góc cuối Hampi Bazaar

Đền Virupakshar nhìn từ Hampi Bazaar.
​

Sau khi viếng đền chính Virupakshar nằm ngay trung tâm thị trấn, ghé qua thăm chú bò thiêng Nandi, bạn sẽ phải bắt đầu hành trình cuốc bộ, xe đạp quăng 1 góc, vì đường dốc đá để đến các điểm khác nằm rải rác không thể đi xe. Nếu đi xe tuktuk, bạn phải đi đường vòng rất xa và có thể sẽ bỏ qua rất nhiều điểm thú vị trên con đường nhởn nhơ lang thang cuốc bộ.

Các ngôi đền nhỏ, các kiến trúc lạ rải rác trên còn đường hoang vắng giữa núi đá Hampi.

…Nhỏ nhưng rất tinh xảo, tạc trực tiếp vào đá tảng
​

Điểm không thể bỏ qua kế tiếp là Vitala Temple nằm cách Hampi Bazaar 2km. Có nhiều con đường đến đó, tôi chọn đi một đường và về bằng đường khác. Đường đi men lên dốc núi, rẽ ngang vào khu đền đài ít người viếng Achyutaraya và Sule Bazaar. Lúc về, lại men theo con đường mòn ven triền sông.

Quần thể ngôi đền Achyutaraya và Sule Bazaar nhìn từ đồi cao
​

(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 4

(cont.)

Những cổng vào đền Achyutaraya

Chạm trổ, điêu khắc trên những chiếc cổng

…cũng bị sờ mòn láng bóng giống các nàng Apsara. Cái đẹp ở đâu cũng được yêu quý há!!!
​

Achyutaraya thật vắng vẻ, nằm im lìm dưới góc chân đồi Matanga. Đền đài này chưa được "khôi phục" lại nhưng sự tàn phá của thời gian cũng không nhiều nên nhờ vậy lại giữ được một vẻ đẹp rất riêng. Giữa những hoang tàn, các đền đài, các điêu khắc, chạm trổ hoa văn... từ nhiều thế kỷ trước vẫn đẹp sắc sảo đến rạng ngời.

Đền Achyutaraya và những gì còn lại trong đền - vẫn lung linh rực rỡ....
​

Thật khó tưởng tượng được công việc của người xưa đã làm. Bạn sẽ hiểu ngay người xưa đã làm được gì khi sang đến những ngôi đền có "trùng tu" khi nhìn các các cột đá xanh+xi-măng xấu xí được dùng để chống đỡ thay vì các cột đá với chạm trổ sắc sảo của người xưa kiêu hãnh nằm kề bên. Ở khu đền giữa rừng đá hoang vắng nắng nóng này chỉ có mình tôi và những chú khỉ dạn dĩ. Đường đi không khó nhưng đá núi gập ghềnh, xe không vào tận nơi được nên các tour du lịch chỉ đổ khách ở đền Vitala phía ngoài. Do đó, tha hồ cho tôi lang thang và "mơ về nơi xa lắm...".





(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 5

(cont.)



Kế bên Achyutaraya là Sule Bazaar, nơi một thời là trung tâm buôn bán đông đúc của thành Vijayanagar… giờ chỉ còn những cột đá trắng bao quanh khuôn viên những mảng quảng trường còn sót. Tuy nhiên, nhìn những gì còn sót lại của những hàng cột đá tinh xảo, những mảnh quảng trường còn sót qua bao năm tháng mưa nắng dãi dầu trên mảnh đất khắc nghiệt này… ta cũng có thể cảm nhận được thời vinh quang rực rỡ nơi đây.

Sule Bazaar, những gì còn lại
​

Thử nhắm mắt trong bóng râm một cây cột đá nào đó trong nắng trưa Hampi, thử tưởng tượng về ngày xưa huy hoàng, bóng saree đỏ vàng mềm mại lướt nhẹ như trôi trong bóng nắng, tiếng lục lạc ngựa xe leng keng nơi phố thị, những đàn gia súc ồn ào ào chao chát… tôi thở dài và chợt tỉnh mộng khi những hậu duệ của Hanuman ồn ào chí chóe rượt đuổi nhau ngoài kia…

Sức sống mãnh liệt trên đá.
​

Rời Achyutaraya và Sule, tôi lại len lỏi theo con đường đá, với những bậc thang tạc thẳng vào trong núi đá từ ngàn xưa giờ đã trơn mòn nhẵn thín. Rất nhiều đền đài hoang phế nằm rải rác trên đường đi. Tuy chỉ còn sót lại những phần nhỏ, với những "mảnh", những "góc" còn lại vô cùng tinh xảo cũng cho thấy được ngày xưa, nơi này "oanh liệt" thế nào.




(tbc.)

 

[backpackervn]

(cont.)

Con sông xanh của Hampi​

Thành Vijayanagar xưa có lẽ lộng lẫy tươi đẹp lắm, vì giờ đã hoang phế, nó vẫn vậy, khi dòng sông lững lờ trong xanh vẫn ôm ấp bao quanh những ngọn núi đá và cả những đền đài tráng lệ ven bờ. Giờ đây, dấu xưa chỉ còn những mảng tường, những cột đá hay con đường đá thênh thang chạy ngay trên từng phiến đá… Bên kia dòng sông, cánh đồng ven bờ xanh lên màu cây trái điểm tô nét mềm mại, cho những phiến đá, cũng đã mềm những đường cong mỹ miều của những kiến trúc vẫn sống động qua gần nửa thiên niên kỷ…

Những di tích còn sót của các cụm đền đài trên đường đến Vitala
​

Đền Vitala nằm không xa dòng sông bên dưới là mấy và lộng lẫy trong nắng trưa. Ngôi đền từ TK 16 này được bảo quản tốt nên nhiều kiến trúc còn được nguyên vẹn. Được xây dựng từ những năm 1509-1529, ngôi đền này vẫn chưa xây dựng xong nhưng những phần đã '”xong" thì thật tuyệt. Chiếc cổng đền, khác với bên trong được làm bằng sa thạch đỏ, tuy bị hư hại phần nào nhưng vẫn giữ được vài bức tượng tuyệt đẹp của những vị thần, những vũ nữ với những đường cong đầy đặn, cân đối mà những cô người mẫu bây giờ nhìn vào chỉ có khóc thét…

Cổng đền Vitala
​

(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 7

(cont.)

Phía sau cánh cổng này mở ra một cụm di tích lộng lẫy của người Hampi xưa

Tinh xảo và mềm mại​

Đền Vitala thờ thần Vishnu. Tuy nhiên trong đền vẫn có nhiều sảnh, nhiều tượng thờ phụng các vị thần Hindu khác. Có cả một ngôi đền nhỏ thờ thần Garuda, chim thần của thần Vishnu. Ngay sau lưng ngôi đền này là một chiến xa với những bánh xe bằng đá vẫn quay được. Bên cạnh chính điện lộng lẫy, chiến xa này là kiến trúc thú vị nhất của Vitala. Từng nét, từng nét trên chiếc “tượng xa” bằng đá này đều được chăm chút rất kỹ càng và 500 năm qua nó vẫn vậy. Phía trước chiến xa là 2 chú voi đá tinh xảo. Người ta cho rằng 2 chú voi này được làm ở một nơi khác và đem đến đây sau này vì người ta vẫn tìm thấy dấu vết của 2 chú ngựa ở nơi giờ 2 chú voi đang đứng – và có lẽ vì dù rất to đẹp, tinh xảo, 2 chú voi này xem như vẫn chưa tương xứng với chiến xa lộng lẫy này.

Đền thờ thần Garuda

Tượng xa tuyệt đẹp – he he, dĩ nhiên là tôi cũng leo lên lưng voi làm vài phát để về già còn treo hình lên khoe!!!
​

Ngôi đền chính của Vitala đã được trùng tu. Xui xẻo là những công cụ của thế kỷ XXI xấu xí không tương xứng với tổng thể. May mắn là họ không đụng đến những gì của người xưa, những cột đá xanh xấu xí kia chỉ thay những cây cột đã bị hư hủy, còn những bức tượng, điêu khắc, cây cột xưa… đều được giữ nguyên. Và chúng càng lộng lẫy hơn khi đứng bên những “công cụ trùng tu” kia.

Ngôi đền chính thờ thần Vishnu
​

(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 8

(cont.)

Các chạm trổ, điêu khắc trong đền Vishnu​

Ngoài đền chính, trong khuôn viên cụm đền Vitala còn có nhiều ngôi đền lớn khác, như ngôi đền Âm nhạc, với rất nhiều nhạc cụ được chạm trổ trên các cột, các bức tường… đền Narasimha thờ một hóa thân khác của thần Vishnu (thần Narasmha mình người đầu sư tử),….

Một ngôi đền khác

Chạm trổ, điêu khắc trong Đền Âm nhạc
​

Và thật ra, để chiêm ngưỡng chi tiết Vitala (cũng như nhiều công trình khác ở Hampi) bạn cần ít nhất nửa ngày hay một ngày cho một ngôi đền để tìm hiểu chi tiết từng câu chuyện được kể trên từng mảng tường, để mải mê ngắm nhìn từng họa tiết tinh xảo từng phiến trần, từng bức tượng… hay chỉ ở mỗi góc cột bạn cũng mê say vì 4 loại hoa của 4 phù điêu ở đó đều khác nhau hòan toàn và vô cùng linh động – dù chúng được chạm khắc trên đá cứng, và đã tồn tại qua nửa thiên niên kỷ!!!

Vài chi tiết sinh động đẹp đẽ khác trong khuôn viên Vitala
​

(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 9

(cont.)


Lang thang trong nắng trưa, tôi muốn đi đò sang sông để thăm cái làng nhỏ bên kia sông quá nhưng không được vì lỡ quăng cái xe đạp thuê dưới chân núi, phải quay ngược về lấy để đạp xe xuôi theo 1 hành trình khác cách đó 4km. Còn phải lo mua vé chuyến xe đêm nay rời Hampi nữa. Thèm thuồng nhìn chiếc đò thúng nằm chơi vơi nơi góc sông rồi men theo đường bờ sông mà về Hampi Bazaar.

Dòng sông trưa, phế tích, chiếc thúng nhỏ chơi vơi
​

Về giữa phố, mua vé xong xuôi còn phải đi ăn và kiếm chỗ sạc pin. Khó khăn của việc dùng xe đêm làm giường ngủ là không có nơi sạc pin, do vậy phải tranh thủ mọi lúc mọi nơi. Hampi cũng là vùng đất linh, vậy chỉ ăn chay thôi nhé! Và xế trưa, trời cũng nắng gắt nên tôi cũng lười đi, ngồi trong bóng râm nhìn bóng đề xưa đổ dài trên phố, gật gà, gật gà... mơ về nơi đâu. May mà vùng đất linh này không bán bia bọt gì hết. Nếu không, chắc ngồi bất động đến chiều!

Lóc cóc đạp xe một mình giữa những phế tích Hampi trưa nắng​

Rồi cũng phải vác xác đi. Hành trình buổi chiều hơi vất vả vì phải đạp xe ở con đường dốc hơn 4km đến khu Royal Centre. Con đường chạy giữa các hàng cây, đôi lúc là dừa, đôi lúc là cây giao và núi đá, và cả thành đá. Và rất nhiều di tích nằm rải rác khắp nơi. Cũng như Angkor, có rất nhiều di tích mà nếu trong thời gian ngắn, bạn phải lựa chọn điểm dừng và đi nhanh những nơi không thích lắm. Và còn phải trốn cái nắng nóng hừng hực từ trên cao phả xuống và từ dưới đá hắt lên giữa vùng đồng không mông quạnh này nữa.



(tbc.)

 

[backpackervn]

Hampi, thời gian ngừng trôi trên thành xưa quên lãng Vijayanagar … - 10

(cont.)

Đường vào bath-house của hoàng cung ngày xưa

Bên trong bath-house​

Rất nhiều đền đài đẹp. Nhiều công trình dưới lòng đất nữa... mênh mang là di tích là đền đài. Nổi bật nhất là đền Elephant Stables, nghe nói một thời là nơi voi ở, và thành quách Zenana Enclosure, với đóa sen Lotus Mahal cực đẹp. Có một đền đài không được LP nhắc đến nhưng tôi lại đi lạc vào đó, với những điêu khắc chạm trổ trên đá đen cũng rất đẹp và lạ.

Các đền đài (nhìn giống kiến trúc Kim tự tháp (!?) hén), điêu khắc và họa tiết tinh xảo khi nhìn gần ở Royal Centre
​

Lang thang ở Hampi, đôi lúc tôi cứ ngỡ ở 1 góc nào đó Angkor. Tuy không hoành tráng bằng Angkor nhưng những công trình ở Hampi cũng vô cùng đặc sắc và sắc xảo do giữ được các điêu khắc chạm trổ tượng đài... chắc một đêm trăng thanh nào đó lang thang ở đây sẽ rất phiêu.

Rất tinh xảo

Và hoang phế
​

(tbc.)