Cảm ơn bạn tuyenpt đã chia sẻ chân tình, rất thích những suy nghĩ và nhận định thẳng thắn của bạn, để mình nhàn đàm vài dòng cá nhân với bạn chứ ko thay mặt nhóm đi chơi hay bất kỳ ai
- Trước hết nói về bình diện du lịch, mình ko đi đc quá nhiều và cũng vẫn là ếch ngồi đáy giếng thôi, mà thực ra phần lớn chúng ta đều vậy, vì đi du lịch thì không thể hiểu đc kỹ càng về 1 đất nước cả, với BTT cũng thế, và đặc biệt lại càng thế. Nhưng theo mình biết, ko 1 quốc gia nào làm du lịch lại đưa khách vào những nơi bẩn thỉu xấu xí! Biết người biết ta là cốt lõi của thành công, nhất là khi muốn quảng bá hình ảnh đất nước thì càng tránh làm vậy. Bọn mình đi tour vì BTT ko tồn tại hình thức đi tự do, nhưng bọn mình ko cảm thấy mất vui gì, vì mục đích của bọn mình ko phải là đi sâu đi sát tìm những cảnh khổ sở đói kém của người ta để chụp để viết, như thế còn bất nhẫn hơn vì chẳng giúp đc gì thực tế. Tất nhiên hình ảnh chỉ phản ánh đc 1 phần, nhưng nên nhìn cả vào mục đích, tựu chung cả nhóm đều tập trung vào những hình ảnh tốt đẹp của nước bạn, có thể nó chưa đúng 100% nhưng chắc sẽ tốt hơn là áp đặt lên BTT những suy nghĩ cho rẳng ở đây chỉ có vũ khí, chiến tranh, và đói kém. Nên thay vì tổng quan nhận xét 1 đất nước, mình chỉ tập trung phản ánh những điều mà người ta ít nói đến nhưng lại rất thú vị ở nơi mà tiềm năng du lịch chưa đc khai thác đầy đủ và đúng mực.
- Về bình diện xã hội, thay vì nói BTT xa xôi và vẫn sống trong kỷ luật thép, chúng ta thử nói về nước mình xem sao. Theo bạn sẽ có bao nhiêu ng nước ngoài đến du lịch VN sẽ ra đường tìm những người dân lam lũ để hỏi chuyện rằng "các bạn sống ra sao?" hay "sự thực tự do nhân quyền của quê hương bạn thế nào?". Phải chăng họ đều nghĩ VN đã quá tự do và dân chủ nên những câu hỏi như vậy là thừa? hay họ biết rằng việc hỏi về chính trị và chính sách cũng chỉ là lời nói miệng mà thôi, hỏi xong để đó thì cũng ác như không quan tâm để hỏi vậy. Giả sử mình biết tiếng Hàn thì mình sẽ nói chuyện với người dân về gia đình họ, về con cái họ chứ mình cũng ko có ý định hỏi họ có yêu Kim Nhật Thành hay Kim Chính Nhật ra sao. Việc khơi lên những câu hỏi xoáy vào mục đích chứng minh rằng "này các bạn sống còn khổ lắm, bí bức lắm, chưa đc dân chủ như chúng tớ đâu" là ấu trĩ và thiếu thực tế. Nên dù chính phủ BTT có khuyến khích hay ko khuyến khích khách du lịch giao tiếp với người dân hay ko thì mình cũng ko hứng thú với việc "tiếp cận" và "lấy thông tin" kiểu đó. Bản thân khách du lịch nào vào BTT mà vẫn suy nghĩ rẳng "để đấy tôi mò cho ra cái phi tự do phi dân chủ của nước bạn" thì đã sai từ mục đích rồi, ko thể đòi hỏi người ta phải đối xử lại với mình tốt đẹp đc.
- Về bình diện kinh tế, như bạn đã nói, các phương tiện truyền thông nước ngoài luôn "quảng bá" hình ảnh 1 BTT lũ lụt đói kém, mình ko phủ nhận chuyện này. Nhưng bạn mới thấy đc 1/2 vấn đề, còn phần tin viết sau đó luôn thòng vào những nhận định về chính sách hạt nhân và tình trạng nhân quyền của BTT, mình thấy đó là độc ác chứ ko có tính xây dựng gì. Còn bản thân BTT có thừa nhận chuyện đó không? Có đấy bạn, lãnh đạo nhà nước họ vẫn đi thăm đồng minh và để xin viện trợ, vì sao? Vì nước tôi đói, dân tôi nghèo, tôi sang đây xin các anh giúp. Vứt bỏ cái tôi, cái sĩ hão để đi xin nước ngoài cứu, bạn thấy làm vậy đc dễ hay khó? Tất nhiên tiền của viện trợ cũng ko đến tay dân 100% đâu, nhưng phải có cái bánh thì mới có miếng nhỏ miếng to, còn nếu ko có gì thì chết là chắc. Nếu bạn muốn xoáy sâu thêm vào việc phân bổ cứu trợ như thế nào ở BTT thì trước hết thử nhìn cái bài toán tương tự đó ở nước ta xem sao, bởi có những chuyện cứu trợ đồng bào bão lụt mà người ta ngồi mở thùng hàng ra chọn cái lành để giữ lại lảm của riêng, giữ gạo ở kho nhà ... trước khi gửi đi cho người dân đang thực cần. Đấy, truyền thông 100% nó thế đấy bạn ạ, báo sẽ nói là quà đã đến tay những vùng ngập trong nước lũ. Nhưng nhìn đi cũng phải nhìn lại, thực sự là chuyện cứu trợ ở ta hay ở họ đã có những tác dụng đáng kể
- Giờ mình cùng bạn thảo luận thêm một xíu về việc ai bị "tuyên truyền" nhé
trước hết mình muốn khai thác khía cạnh người đối xử với người ra sao, cũng là điều mình luôn nhìn thấy đầu tiên khi đi du lịch. Giả sử bạn làm tour guide ở VN và bạn đón đoàn khách đến từ Cuba (anh em), bạn có chắc mình biết đủ về Cuba không? Còn guide ở BTT khi đón bọn mình thì tự tin nói, người Triều Tiên ai cũng biết về dân tộc Việt Nam và về những gì oanh liệt mà VN làm trong lịch sử hiện đại. Mới nghe đã thấy vui rồi, nhưng mình cũng ko cần vặn hỏi mày có biết bọn tao đầy bao nhiêu khẩu pháo lên đồi A1 hay ko, mà hơn hết là thấy người ta tôn trọng mình, chào đón mình. Khi đi với nhau trên xe, nhóm cũng hỏi guide và có những trao đổi thẳng thắn như thế này:
+ Hỏi: nước mày đẹp nhỉ
+ Đáp: ừm, nước tao đẹp lắm, nhiều núi nhiều sông
+ Hỏi: nước mày có vũ khí hạt nhân ko?
+ Đáp: có chứ, nước tao có. Mày biết vì sao cần ko?
+ Hỏi: vì sao lại cần?
+ Đáp: vì nước tao ngày xưa yếu, bị đô hộ, thế giới này kẻ mạnh lấn kẻ yếu, nên giờ nước tao không yếu nữa, nước tao không muốn bị chiếm
+ Hỏi: mày ăn thịt chó ko?
+ Đáp: có chứ, bọn mày thích thì để bọn tao chuẩn bị
+ Yeah!
Chú guide này cũng có lúc ngồi cạnh mình tỉ tê, 2 bên trao đổi ảnh ọt về gia đình và cuộc sống cá nhân (mình xin nhấn mạnh là mình ko có ý tìm hiểu về "phía sau bức màn" của cả nước BTT nên ko hỏi gì về đời sống chung chung mà toàn hỏi cụ thể thôi), chú ý có vợ và 2 con (1 giai 1 gái) đang đi học, có bức ảnh chụp 2 đứa đứng với nhau dưới sân chơi mà nhác nhìn y như mấy khu tập thể 5 tầng bên Mai Dịch hay Kim Liên ngày xưa.
+ Hỏi: mày làm mấy năm rồi?
+ Đáp: 10
+ Hỏi: xưa mày học trường nào?
+ Đáp: xưa tao học bên Thượng Hải
+ Hỏi: mày đi mấy nước rồi?
+ Đáp: tao đi Canada, TQ, Nga rồi
(nghĩ trong bụng chú này cũng giỏi đây, tiếng Anh tiếng Trung tiếng Hàn tiếng Nga đều biết --- tour guide VN đến mức này chưa?!)
+ Hỏi: giờ mày thích gì?
+ Đáp: thích bọn mày sẽ quý BTT và còn quay lại cùng bạn bè
+ Đáp: bọn tao sẽ còn quay lại
Đấy quanh quanh toàn chuyện trò kiểu đó thôi bạn ạ, chắc cũng có dính tí "tuyên truyền" đấy, kết hợp với khung cảnh Bình Nhưỡng và chỉ đi những nơi tươi đẹp, phải chăng các bạn BTT đã thành công trong việc làm cả đoàn "chỉ" thấy được mặt phải của xã hội họ mà thiếu đi mặt trái, hoặc họ đã biết cách giấu đi cái mà họ thấy chưa hoàn thiện, để bày ra những cái mà người nơi khác đến sẽ thấy có thiện cảm. Họ đã làm đc điều mà ko phải nước nào cũng làm đc rồi!
- Thôi túm cái váy lại là viết dài quá, mình sẽ tập trung post tiếp, nhanh để còn chuẩn bị cho chuyến đi sau nữa chứ
cảm ơn bạn tuyenpt và mọi ng đã đọc và động viên, đúng là ánh sáng đi vào lăng kính nó tán sắc ra, topic viết ra nhận đc ý kiến nhiều chiều là điều rất quý ^^