[Tổng hợp] ROME - Thành đô vĩnh hằng

"Thành đô vĩnh hằng" (Eternal City) là tên mà người ta dành riêng gọi thành Rome. Cũng không có gì là quá, khi thành phố hùng vĩ này đã là Kinh đô của La Mã trong suốt 500 năm Cộng hòa, 400 năm Đế quốc, và là Kinh đô của Giáo hội lớn nhất trên thế giới cho đến tận ngày nay.

Đã từng đến thăm Rome, cũng chỉ trong ba ngày, quá ngắn cho một thành phố nổi tiếng đến thế, nhưng cũng muốn viết chút gì cho Rome, dù biết rằng viết về Rome thì cả chục cuốn sách cũng không đủ, và tìm trên mạng về Rome thì cũng vô thiên lủng.

 

[Chitto]

Arch of Janus

Tiếp tục lang thang qua mấy khu di tích đổ nát, tại một ngã đường rộng, gặp một chiếc cổng cổ hình vuông khá lạ. Đó là Cổng Janus (Arch of Janus).

Đằng sau là tháp chuông của một nhà thờ. Kiến trúc tháp chuông hình vuông chằn chặn khô cứng ấy gặp rất nhiều ở Roma. Cái cổng cũng hình vuông, với những ô khoét sâu vào đá. Hình như xưa kia có những bức tượng đứng đó, mà giờ đã mất rồi ???

​

 

[Chitto]

The Mouth of Truth

Tiếp tục đi xuôi xuống dưới, đến với nhà thờ Santa Maria in Cosmedin. Trong một hướng dẫn du lịch, thì đây là một trong 10 nhà thờ nổi tiếng nên đến thăm khi thăm Roma.

Đây là nhà thờ quan trọng nhất của Byzance, của La Mã phương Đông, với phong cách Hy Lạp, với các bức khảm Mosaics rất cổ.

Nhưng điều thu hút nhất ở nhà thờ này là "The Mouth of Truth" (Boca della Verita ) - Cái Mồm của Sự Thật.

Bức điêu khắc hình tròn có hình một khuôn mặt với cái mồm hơi há này có từ lâu rồi, không biết để làm gì. Nhưng truyền thuyết nói rằng nếu kẻ nào nói dối mà dám đút tay vào cái mồm này, nó sẽ cắn đứt tay !!! Vì thế ai đến đây cũng muốn đút thử tay vào đây. Và tất nhiên là tớ cũng không từ chối. Dù rằng nói dối như điên nhưng vẫn nhét tay vào tuốt luốt.

​

Đây cũng là một biểu tượng thú vị của Roma.

 

[Chitto]

Hercules temple

Đối diện nhà thờ Santa Maria Cosmedin là một ngôi đền hình tròn rất cổ từ thời La Mã, may mắn không bị Thiên Chúa giáo phá hủy. Ngôi đền nhỏ, thờ Hercules, người lực sĩ anh hùng trong thần thoại Hy Lạp.

Phía trước ngôi đền đó có một đài phun nước nhỏ cũng rất đẹp, xưa kia nước do hệ thống dẫn nước đổ vào.

​

 

[Chitto]

Santa Maria Cosmedin

Trông bên ngoài, nhà thờ Cosmedin có tháp chuông khá cao và dễ nhận ra trên một khu vực toàn nhà màu nâu gạch nung.

Nhà thờ Cosmedin so với các nhà thờ hoành tráng khác ở Roma thì bé, giản dị hơn nhiều. Bên trong nhỏ gọn chỉ như một nhà nguyện với những chiếc cột đơn giản, và một bức khảm mosaics ở cuối. Và bên dưới là một hầm mộ của các tu sĩ Thiên Chúa giáo.
Thế mà nơi đây đã từng diễn ra những sự kiện quan trọng của TCG.

​

 

[Chitto]

Baths Caracalla

Cách khu Forum, đồi Palatine và Circus Maximus không xa là một khu phế tích cũng rất nổi tiếng, là khu nhà tắm công cộng Caracalla (Caracalla Thermea), được xây khoảng năm 200. Đây là khu nhà tắm lớn nhất Roma, xây trên một diện tích rất rộng. Công trình rộng gấp 4 lần một sân bóng, đủ chỗ tắm cho cùng lúc 1500 người, có bể bơi, tắm lạnh, tắm ấm, tắm nóng, khu tập thể thao, thư viện thư giãn...

​

Một phần của đại sảnh hình tròn ở đầu. Mái vòm cao hơn 30m đã đổ. Phần còn lại vẫn còn cao đến hơn 20m.
Phía dưới chân tường có để những mảnh khảm mosaics từ thời xưa, hình các vị thần biển, các con cá.

Khu nhà tắm công cộng thực tế là cả một tổ hợp giải trí, thư giãn. Các họa sĩ Phục Hưng cũng đã vẽ những bức tranh tưởng tượng cảnh khu nhà tắm nổi tiếng này.

 

[Chitto]

​

(Các bạn Italia rất thích dùng rào sắt thô thiển thế này)
Một bên của con đường này là khu tắm nước lạnh, một bên là tắm nước ấm và nước nóng. Ngày nay nền khu di tích chỉ bằng mặt đường xung quanh, nhưng xưa kia nền khu này rất cao, để bên dưới là chỗ cho nô lệ đốt than đun nước.

Những bức tường thời xa xưa ắt hẳn được trang trí đẹp đẽ bằng tranh khảm, phù điêu, tượng, các bể tắm đều được lát cẩm thạch... nay thì chỉ còn trơ gạch. Nhưng gần hai nghìn năm không đổ đã là giỏi lắm.

Cả khu vực rất rộng, vì còn có cả một trường đua ở ngoài, những sân thể dục lớn. Cuộc sống thời La Mã xem ra thời nay còn chạy dài mới đuổi kịp.

Tất nhiên, những "công dân La Mã" mới được vào đây, và không phải ai cũng là "công dân La Mã".

 

[Chitto]

Đài tưởng niệm Emanuele buổi tối, đèn đóm thắp lên khá là rực rỡ.

​

 

[Chitto]

Musical Termini

Một buổi tối rất vui, khi trước sân ga Termini, thanh niên Rome có một show rock (nh&#7865 free ngoài trời. Những chiếc loa hết công suất với những âm thanh cuồng nhiệt. Đám thanh niên mắt sáng rực, cười nói, vỗ vai, lắc lư. Chúng uống bia, gầm gào, nói chuyện, vui cười sung sướng.

​

Một góc quảng trường ngập xe Piago. Thanh niên Rome chủ yếu đi loại xe này. Những chàng trai cao cong người trên chiếc xe, chân dài choãi ra, một phong cách riêng khác hẳn.
Điều ấn tượng nữa là ở đây, chiếc xe nào cũng có một cái khóa dây cực to. Dây xích khóa to như cái dùi cui, kéo thẳng ra dài cả mét. Có lẽ ăn cắp nhiều quá nên xe nào cũng phải khóa lại rất cẩn thận. Lại nhớ đến đám xe đạp ở Amsterdam, mỗi xe đến 3 cái khóa.

Sau cả ngày lang thang giữa những đám di tích của một thời cổ đại, một tối được hòa mình vào với không khí sôi động ấy, cũng thật là một trải nghiệm lạ lùng. Cũng những con người trên đất ấy, hai nghìn năm trước họ đã từng xa hoa hưởng thụ, với đấu trường, trường đua, với nhà tắm công cộng, hí trường, thì nay cũng có những trò tiêu khiển rầm rộ với cả nghìn con người tụ tập.

Xưa kia, họ say sưa ngắm nhìn cảnh đầu rơi máu chảy, cảnh tàn sát, hành hình, thì nay họ cũng điên cuồng theo tiếng nhạc. Hình như cái sự thèm khát được kích động không bao giờ mất trong bản năng mỗi con người, chỉ có khác chăng là thể hiện ra thế nào mà thôi.

 

[Chitto]

Tòa Thánh

Cuối cùng thì cái ngày đến thăm Tòa Thánh Vatican cũng đến. Dù không phải là tín đồ Thiên Chúa giáo, thì chắc hẳn ai đến Roma cũng đều mong muốn thăm Ngôi nhà của Chúa ấy một lần.

Vatican là một Quốc gia, một Thành phố rất nhỏ, nhưng đây là trái tim của Công giáo La Mã, là Kinh đô, Thánh địa, Đền Thánh thứ Ba của hơn một tỉ tín đồ Công giáo, và là Điểm đến của gần một tỉ tín đồ Thiên Chúa không phải Công giáo khác. Tín đồ Công giáo Việt Nam gọi là La Mã Hoàng cung.

Nói đến Tòa Thánh, chắc chắn phải nói đến đầu tiên là Tòa Đại Giáo đường, Đền thánh Phêrô, tức Nhà thờ Saint Peter (San Pietro Basilica), tòa Giáo đường vĩ đại nhất trên thế giới, Giáo đường Mẹ (Mother church) của các nhà thờ Công giáo. Bên cạnh đó là Cung điện Thánh Tông đồ (hay còn gọi là Điện Tông Tòa - Apostles Palace) là nơi ở của Giáo hoàng, cùng Bảo tàng, Thư viện, Nhà nguyện với muôn vàn tác phẩm kinh điển huy hoàng.

Có thể sẽ có nhiều ý kiến khác nhau về Đại giáo đường Thánh Peter, về sự xa hoa rực rỡ theo Chủ nghĩa Phô trương của nó. Nhưng nó thực sự là một công trình vĩ đại, một tác phẩm bất hủ thể hiện tài năng công sức của con người.
Như Tuanmap có đặt câu hỏi rằng liệu một Nhà thờ thì có nên xa hoa như thế? Nhưng các Giáo hoàng cho rằng theo Kinh thánh Cựu Ước, thì xưa kia vua Solomon đã dành vô số của cải châu báu mà cha là vua David đã tích lũy cả đời để dựng lên Ngôi nhà của Chúa với tất cả sự rực rỡ huy hoàng để vinh danh Thiên Chúa, thì nay các Giáo Hoàng cũng dùng toàn bộ của cải của các con chiên để dựng Ngôi nhà của Chúa, cũng không có gì là sai cả.

Nhà thờ St.Peter, quảng trường St.Peter, Cung điện Giáo hoàng bên phải, Bảo tàng, thư viện Tòa thánh. Xa hơn là vườn Tòa Thánh trên đồi Vatican.

 

[Chitto]

Saint Peter Basilica

Đại Giáo đường Thánh Phêrô ngày nay chứa đựng trong lòng nó một lịch sử lâu dài. Theo Lịch sử và Chính thống Công giáo, thì Nhà thờ này là Nhà thờ Giáo trưởng Constantinople, tức là về danh nghĩa chỉ đứng hàng thứ hai, sau Nhà thờ Giáo trưởng Roma - Saint John Lateran. Nhưng trên thực tế thì trong 400 năm qua, đây là nhà thờ Lớn nhất và quan trọng nhất của Giáo hội (Holy See).

Sơ lược lịch sử

Dưới thời La Mã Cộng hòa, nơi đây là ngoại thành Roma, chỉ là ngọn đồi Vaticano um tùm. Dưới thời hoàng đế Nero, nơi đây dựng một trường đua. Một cột đá từ đền Ramset ở Ai Cập có niên đại 13 thế kỉ TCN được dựng ở đây.

Năm 64, sau vụ hỏa hoạn Roma, nhiều tín đồ TCG bị hành hình ở đây. Đặc biệt là Thánh Peter, Tông đồ trưởng của Jesus bị đóng đinh cắm ngược đến chết, và được chôn ở khu vực này.

Năm 326 khi Constantine Đại đế công nhận Thiên Chúa giáo, Nhà thờ St.Peter được dựng lên trên chỗ được cho là mộ của thánh Peter, và mất 30 năm mới xây xong. Tuy vậy Giám mục Roma (tức Giáo hoàng) không ở đây mà ở nhà thờ St.John Lateran.

Sau khi La Mã sụp đổ, năm 800, Đại đế Charlemagne đăng quang ở Nhà thờ St.Peter. Lãnh địa Giáo hoàng được thiết lập như là quà tặng của Charlemagne.

Năm 1326, Giáo hoàng bị người Pháp bắt dời Tòa thánh về Avignon, đến năm 1370 mới trở về Roma, thấy Nhà thờ St.John Lateran đổ nát quá, mới chuyển sang ở bên St.Peter.

Năm 1506, Giáo hoàng quyết định phá bỏ nhà thờ cũ để dựng lại. Trong suốt những năm sau đó, công trình được thay đổi thiết kế nhiều lần dưới bàn tay nhiều công trình sư, trong đó có cả danh họa Raphael, bản thiết kế của nhà điêu khắc Michelangelo là bản cuối cùng (năm 1548).

Đến năm 1626 nhà thờ mới hoàn thành, sau 120 năm xây dựng.
Sau khi xây xong nhà thờ, lại mất gần 20 năm nữa để tạc các bức tượng quan trọng nhất; và 30 sau khi xây xong, thì Bernini mới bắt đầu xây Quảng trường phía trước. Quảng trường và các bức tượng mất 10 năm để hoàn thành, kết thúc năm 1667.

Như vậy, tính cả Nhà thờ và Quảng trường, thì mất 160 năm.

Tuy vậy, cho đến tận những năm 1948 vẫn còn có những bức tượng được tạc và đặt thêm vào trong Nhà thờ.